Jakie będą skutki podwyżki płacy minimalnej dla gospodarki? Zobacz prognozy ekspertów PKO BP

Analitycy PKO BP wskazali, że w tym roku płaca minimalna wzrośnie o niemal 20 proc., prawdopodobnie osiągając powyżej 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

Jak zauważyli, ostatni silny wzrost płacy minimalnej nastąpił w 2020 r., kiedy podniesiono ją o 15,6 proc.

Co oznacza wyższa płaca minimalna?

"Zarówno wtedy, jak i dziś podwyżka wiązała się z obawami, że wyższa płaca minimalna doprowadzi do redukcji zatrudnienia (i wzrostu bezrobocia), szczególnie w regionach i branżach charakteryzujących się przeciętnie niższym poziomem płac. Takie obawy zasadniczo nie znalazły odzwierciedlenia w danych. W styczniu i lutym 2020 roczna dynamika płac w sektorze przedsiębiorstw przyspieszyła o ok. 1 pkt proc. względem grudnia 2019 (odzwierciedlając w niewielkim stopniu wzrost płacy w całej siatce wynagrodzeń), czemu jednocześnie towarzyszył wzrost zatrudnienia. W dalszej części roku kondycja rynku pracy była pod silnym wpływem restrykcji przeciwpandemicznych ograniczających aktywność gospodarczą, więc trudno spadek zatrudnienia i wzrost stopy bezrobocia, które nastąpiły po wprowadzeniu pierwszego lockdownu w marcu 2020, traktować jako efekt podwyżki płacy minimalnej" - stwierdzili ekonomiści.

Wpływ podwyżek płac

Analitycy zrobili przegląd opracowań naukowych opublikowanych w ostatnich latach na temat wpływu podwyżek płacy minimalnej na zatrudnienie i bezrobocie. Powołali się m.in. na raport OECD z 2022 r., wedle którego w większości państw, które zrzesza organizacja, wzrost płacy minimalnej (nawet znaczący) był korzystny dla gospodarstw domowych o najniższych dochodach przy mocno ograniczonym wpływie na zatrudnienie.

Ekonomiści PKO BP ocenili, że wpływ podwyżki płacy minimalnej najprawdopodobniej będzie zróżnicowany pomiędzy regionami Polski, stanowiąc relatywnie większe obciążenie kosztowe dla podmiotów ze wschodniej części kraju i małych przedsiębiorstw.

Ponadto - zdaniem analityków - pracodawcy będą najprawdopodobniej rekompensować sobie wyższe koszty pracy ograniczając elastyczne komponenty wynagrodzenia. Wiele przedsiębiorstw wiąż ma trudności w znalezieniu wykwalifikowanych pracowników, co zmusza je do "chomikowania" zatrudnienia - podkreślili eksperci.

Wzrost płacy na konkurencyjność gosspodarki

Jak przewidują, wzrost płacy minimalnej nie osłabi konkurencyjności polskiej gospodarki ze względu na rosnącą produktywność. Powołują się przy tym na wyniki Szybkiego Monitoringu NBP, w którym 2/3 przedsiębiorstw uznało, że wydajność pracy rośnie nie wolniej od płac.

"Zarówno wnioski z badań, jak i doświadczenia związane z wcześniejszymi podwyżkami płacy minimalnej w Polsce nie dają wyraźnych argumentów wskazujących na spadek zatrudnienia oraz narastanie nadmiernej presji płacowej na skutek podwyższenia płacy minimalnej" - podsumowali ekonomiści.

Stopa bezrobocia

Prognozują, że w 2023 zatrudnienie w Polsce nie obniży się, choć jego wzrost spowolni w warunkach osłabienia kondycji całej gospodarki. "Towarzyszyć temu będzie nieznaczny wzrost stopy bezrobocia, która nadal będzie niska na tle historycznym, a ewentualna redukcja zatrudnienia w pierwszej kolejności dotknie pracowników zagranicznych. Taki scenariusz wspiera widoczne już w drugiej połowie 2022 osłabienie popytu na pracę, przy jednocześnie wysokiej liczbie wakatów oraz utrzymujących się trudnościach w znajdowaniu wykwalifikowanych pracowników" - stwierdzili.

• Ranking płac. W Polsce pensje najmniej zarabiających rosły szybciej niż ceny żywności
• W tym roku będą dwie podwyżki płacy minimalnej. Sprawdź, kiedy i o ile

Dodali, że w tych warunkach dostosowanie rynku pracy do dekoniunktury nastąpi przede wszystkim poprzez kanał płacowy, w tym redukcję elastycznych elementów wynagrodzenia. "W efekcie, nominalny wzrost płac w 2023 obniży się, choć pozostanie dwucyfrowy. Przy tej dynamice wzrostu wynagrodzeń oddziaływanie podwyżki płacy minimalnej na siatkę płac (o ile w ogóle nastąpi) będzie marginalne" - podsumowali eksperci.

PAP/IAR/PR24/akg