Rolnicy protestują już w całej Europie. Jakie są ich postulaty? Wyjaśniamy

Głównymi problemami rolników są spadające ceny plonów, rosnące koszty, surowe regulacje, siła oddziaływania sprzedawców detalicznych, zadłużenie, wpływ zmian klimatycznych i tani import z zagranicy, a wszystko to w ramach systemu rolnego podkreślającego, że "większe jest lepsze".

Droższa produkcja, mało pieniędzy

Rosnące koszty energii, nawozów i transportu, szczególnie od czasu rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 r., w połączeniu z wysiłkami na rzecz ograniczenia rosnących cen żywności, doprowadziły do prawie 9 proc. spadku cen skupu płodów rolnych między 2022 r. a tym samym okresem w roku poprzednim. Tani import, zwłaszcza z Ukrainy po zniesieniu przez UE kontyngentów i ceł po inwazji Rosji, doprowadził do spadku cen i niechęci w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Ponadto rolnicy we Francji są rozgniewani tanim importem z odległych krajów, takich jak Nowa Zelandia i Chile, które nie muszą przestrzegać tych samych surowych przepisów, co rolnicy z UE.

Ekstremalne zjawiska pogodowe związane ze zmianami klimatu, takie jak susze i pożary, mają wpływ na produkcję, szczególnie w Europie Południowej. Rolnicy czują się uwięzieni między zapotrzebowaniem na tanią żywność a procesami przyjaznymi dla klimatu, co dodatkowo pogarszają postrzegane niespójności w przepisach UE.

Polityka rolna UE

Wspólna Polityka Rolna (WPR), system dotacji o rocznej wartości 55 miliardów euro, historycznie oparty na ekonomii skali, przyczynił się do konsolidacji gospodarstw rolnych i zwiększenia zadłużenia większych gospodarstw. Unijna strategia "Od pola do stołu", będąca częścią Europejskiego Zielonego Ładu, ma na celu uczynienie bloku neutralnym dla klimatu do 2050 r., ale rolnicy są zaniepokojeni celami, takimi jak zmniejszenie o połowę zużycia pestycydów i zwiększenie produkcji ekologicznej, uważając je za niesprawiedliwe, nierealistyczne i nieopłacalne ekonomicznie.

Rządy podjęły pewne kroki w celu uwzględnienia skarg rolników, na przykład Berlin zmodyfikował plany ograniczenia dopłat do oleju napędowego, a Paryż zrezygnował z podwyżki podatku od oleju napędowego, obiecując jednocześnie pomoc finansową. Na szczeblu UE Komisja Europejska zaproponowała środki, takie jak ograniczenie importu produktów rolnych z Ukrainy i zwolnienie rolników z obowiązku ugorowania części gruntów w 2024 roku.

Ponieważ rolnicy zyskują poparcie skrajnie prawicowych partii, można oczekiwać ustępstw politycznych. Proponowana umowa handlowa UE-Mercosur, będąca szczególnym punktem spornym, spotkała się ze sprzeciwem przywódców takich jak Emmanuel Macron i Leo Varadkar. W miarę jak rolnicy okazują swoje niezadowolenie, prawdopodobne są dalsze ustępstwa polityczne, zwłaszcza w obliczu zbliżających się w czerwcu wyborów do Parlamentu Europejskiego.

• Minister rolnictwa o imporcie z Ukrainy: w pewnych obszarach będzie potrzebna całkowita blokada, będą wnioski do KE

PR24/IAR/Guardian/mib/wmkor