Bitwa pod Dubienką. Archeolodzy przekopują pole walk

Szańce z armatami i szaniec Kościuszki

Bitwa pod Dubienką rozegrała się 18 lipca 1792 roku, podczas wojny w obronie Konstytucji 3 maja. Zadaniem Tadeusza Kościuszki było powstrzymanie korpusu gen. Michaiła Kachowskiego na południu frontu.

Mimo pięciokrotnej przewagi liczebnej wroga, polskiemu dowódcy udało się powstrzymać natarcie nieprzyjaciela. W ciągu całej wojny w obronie Konstytucji 3 maja nikt nie zadał Rosjanom takich strat, jak w starciu, które rozegrało się nad Bugiem.

Kościuszko przygotował się do bitwy podręcznikowo. Jako miejsce obrony wybrał delikatne wzniesienie, którego szczyt wyznaczał wąską linię miedzy wsiami Wola Habowa i Uchańka. Zyskiwał w ten sposób przewagę wysokości, dając swojej artylerii lepsze pole ostrzału i zmuszając nieprzyjaciela do forsownego marszu pod górę.

- Kościuszko postanowił wybudować szańce z armatami na północ od Dubienki w rejonie wsi Uchańka. Był świetnym fortyfikatorem, oficerem o siedmioletnim doświadczeniu inżynierskim po wojnie amerykańskiej. Wiedział, gdzie postawić baterie i jak nimi zarządzać – wyjaśniał Grzegorz Mączka.

REKLAMA

W bitwie poległo kilkuset żołnierzy polskich i kilka tysięcy rosyjskich. Zdaniem archeologa, bitwa pod Dubienką - chociaż zakończyła się wycofaniem Polaków - była przykładem, że polski żołnierz może walczyć nawet z silniejszymi i bardziej doświadczonymi armiami. - To było eksploatowane w epoce napoleońskiej i podczas powstania listopadowego. Tu tworzył się także etos i mit Kościuszki – powiedział archeolog.

Przeszukiwanie pola bitwy

Historycy znają przebieg bitwy dzięki relacjom uczestników. Nieznany jest przebieg umocnień i położenie grobów, w których pochowano poległych.

- Poszukujemy pamiątek po bitwie. Chcemy odnaleźć pozostałości szańców i przebadać je. Być może w przyszłości będzie możliwa ich odbudowa i wyznaczenie ścieżki edukacyjnej, żeby turyści mogli dowiedzieć się więcej o przebiegu bitwy – wyjaśnił Grzegorz Mączka.

Dzięki pracom archeologów udało się znaleźć kilkadziesiąt fragmentów kul armatnich, kartaczy i pocisków karabinowych, elementy armat, monetę z mennicy króla Stanisława Augusta oraz fragmenty wyposażenia wojskowego, jak guziki od mundurów i sprzączki od pasów, prawdopodobnie pogubione przez żołnierzy.

REKLAMA

Poszukiwacze liczą na to, że uda się zidentyfikować szaniec, z którego bitwą dowodził Tadeusz Kościuszko. 

Znaleziska wykopane na polu bitwy trafią do Muzeum Regionalnego w Chełmie.

Grzegorz Mączka jest pracownikiem Lubelskiego Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie. Badania terenowe na polu bitwy prowadzi archeolog Marcin Piotrowski z firmy Gorgona. Współorganizatorem prac jest Urząd Gminy Dubienka.

Źródło: naukawpolsce.pl/im

REKLAMA