Nietypowe imiona papieży: Telesfor, Zozym, Konon

Oczy całego świata zwrócone są na Watykan, gdzie w najbliższych dniach kardynałowie wybiorą 267. biskupa Rzymu. Trwają dyskusje nie tylko na temat tego, kto nim zostanie, ale także jakie imię przyjmie.

Problemu tego nie znano w początkach Kościoła. Pierwszym papieżem, który zmienił imię po wstąpieniu na tron Piotrowy, był panujący w latach 533-535 Jan II (choć wiele wody w Tybrze upłynęło zanim zwyczaj ten się przyjął). Uczynił to prawdopodobnie dlatego, że jego świeckie imię - Merkurjusz - nawiązywało do pogańskiego boga Merkurego.

Gdyby jednak postanowił pozostać przy imieniu, które nadali mu rodzice, zapewne znalazłby się w naszym subiektywnym zestawieniu papieży o najciekawszych imionach. Są to:

Ewaryst (przełom I i II wieku)

Jeden z pierwszych papieży. Ze względu na braki źródłowe posiadamy znikome informacje na jego temat. Na tronie Piotrowym zasiadał przez około dziesięć lat. Według starożytnych źródeł pochodził z Ziemi Świętej i był synem Żyda o imieniu Judasz z Betlejem.

REKLAMA

Telesfor (ok. 125 – ok. 136)

Z pochodzenia Grek. Nim został biskupem Rzymu, praktykował anachoretyzm, polegający na ascetycznym życiu w odosobnieniu. Prawdopodobnie zginął śmiercią męczeńską jako jedyny papież w II wieku.

Hygin (ok. 138 – ok. 142)

Na tron Piotrowy wstąpił po Telesforze i tak jak on również był Grekiem. Pochodził z Aten i zanim przybył do Wiecznego Miasta zajmował się filozofią.

Soter (ok. 166 – ok. 174)

To najprawdopodobniej za jego pontyfikatu zaczęto obchodzić w Rzymie Wielkanoc jako doroczne święto. Ustalono wówczas, że będzie się ono odbywać w niedzielę po czternastym dniu żydowskiego miesiąca Nisan (data Paschy).

Eleuteriusz (ok. 174-189)

Panował po Soterze. Był Grekiem z Epiru. Dawniej sądzono, że korespondował z brytyjskim królem Lucjuszem, który miał prosić go o chrzest. Prawdopodobnie chodziło jednak o króla Edessy (w dzisiejszej Turcji) Abgara IX nazywanego Lucjuszem, który rzeczywiście na początku III wieku przyjął chrześcijaństwo. Możliwe więc, że wcześniej kontaktował się listownie z biskupem Rzymu.

REKLAMA

Zefiryn (198/199-217)

Zapamiętany został jako papież o słabym charakterze, który musiał sprawować władzę przy wsparciu zdolniejszych doradców. Za stosunkowo długiego pontyfikatu Zefiryna w Kościele prowadzono ożywione spory teologiczne. Papieżowi zarzucano problemy z ustosunkowaniem się do nich.

Poncjan (230-235)

Pierwszy papież w historii, który abdykował. Poncjan uczynił to w trakcie prześladowań prowadzonych przez cesarza Maksymina Traka (235-238), który uwięził biskupa Rzymu na Sardynii. Papież świadomy, że zesłanie to może trwać dożywotnio, abdykował, by Kościół mógł jak najszybciej obrać nowego przywódcę. Poncjan zrezygnował ze swojej funkcji 28 września 235 roku, co jest pierwszą zapisaną dzienną datą w historii papiestwa. Papież zmarł niedługo po abdykacji.

Eutychian (275-283)

Niewiele wiadomo na temat jego pontyfikatu. Ze względu na to, że przypadł w trakcie przerwy między prześladowaniami cesarza Waleriana (253-260) a Dioklecjana (283-305), był to korzystny czas dla rozwoju Kościoła.

Zozym (417-418)

Grek, prawdopodobnie żydowskiego pochodzenia (jego ojciec miał na imię Abraham). Zasłynął jako apodyktyczny, wyniosły i nietaktowny. Tworzył podziały wewnątrz Kościoła i podejmował kontrowersyjne decyzje, czym zniechęcał do siebie duchownych. Chciał ekskomunikować przedstawicieli przeciwnej mu opozycji, ale chwycony chorobą, zmarł.

REKLAMA

Hormizdas (514-523)

W przeciwieństwie do Zozyma był człowiekiem pokojowym i starał się zakończyć spory wśród chrześcijan. M.in. dzięki jego usilnym staraniom zakończona została schizma akacjańska (484-519) dzieląca Kościół na Wschodzie i Zachodzie. Przed wstąpieniem na tron Piotrowy był żonaty, a jego syn – Sylweriusz - również został biskupem Rzymu (536-537).

Agapit I (535-536)

Panował pomiędzy Janem II (tym, który jako pierwszy zmienił imię), a Sylweriuszem. Był synem księdza (nie obowiązywał jeszcze celibat duchownych) zamordowanym przez zwolenników antypapieża Wawrzyńca (498-499 i 501-506). Słynął ze swej stanowczości w podejmowaniu decyzji. Na prośbę ostatniego króla Ostrogotów (panujących nad częścią Italii) Teodahada, wyruszył do Konstantynopola, by odciągnąć cesarza Justyniana od planów podbojów Italii. Zmarł podczas wykonywania misji.

Cztery wieki później na tron Piotrowy wstąpił Agapit II (946-955).

Adeodat I (615-618)

Niewiele wiadomo na temat jego krótkiego pontyfikatu. W tym czasie Rzym nawiedziło trzęsienie ziemi i epidemia świerzbu. Niedługo później biskupem Rzymu został jego imiennik - Adeodat II (672-676).

REKLAMA

Konon (686-687)

Krótki pontyfikat Konona (niecały rok) nie należał do najbardziej udanych w historii Kościoła. Papież był chorowity i łatwowierny, a decyzje przez niego podejmowane rodziły podziały wśród duchownych.

Formozus (891-896)

Z papieżem Formozusem wiążę się jedna z najbardziej makabrycznych historii w dziejach papiestwa. Biskupem Rzymu został w wieku ok. 75 lat. Był człowiekiem wykształconym, inteligentnym, pobożnym i prowadzącym ascetyczny tryb życia. Mimo to (a może właśnie przez to) miał zagorzałych wrogów, którzy dziewięć miesięcy po jego śmierci zorganizowali tzw. synod trupi. W jego trakcie wyciągnęli rozkładające się zwłoki Forzmozusa, osadzili na tronie, poddali osądowi, po czym wyrzucili do Tybru. Wśród osób, które przeprowadziły "proces" był papież Stefan VI.

Lando (913-914)

Kolejny z papieży, o którym niewiele wiemy, a jego krótki pontyfikat nie miał większego wpływu na losy Kościoła. Z pewnością jednak można go umieścić w zestawieniu papieży z nietypowymi imionami.

Źródła: Polskie Radio

REKLAMA

J.N.D. Kelly, Encyklopedia papieży, Warszawa 1997