Co Polak zabierze w kosmos? W bagażu: sól, plakat, Szymborska i coś jeszcze
Sławosz Uznański-Wiśniewski, drugi po Mirosławie Hermaszewskim Polak w kosmosie, zabierze na Międzynarodową Stację Kosmiczną niecodzienny zestaw. Nie o ekwipunek astronauty tu jednak chodzi, ale o szczególny zbiór. Będzie on naprawdę arcypolski.
2025-06-25, 08:45
Jak zaznacza Polska Agencja Kosmiczna, dr Sławosz Uznański-Wiśniewski zabierze na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) zestaw przedmiotów, które symbolicznie zilustrują ważne osiągnięcia Polski w nauce, historii oraz w kulturze.
W bagażu polskiego astronauty znajdzie się jedenaście takich wyjątkowych artefaktów.
Flaga Polski
Symbol podstawowy, niepowtarzalny i rozpoznawalny dla każdego. Biało-czerwone barwy nie będą po raz pierwszy w kosmicznej przestrzeni – polska flaga poleciała na Księżyc w 1974 roku w ramach misji Apollo 17.
REKLAMA
Polskie litery
W skład "alfabetu polskości" wchodzi rzecz jasna również nasz język – element, który tworzy narodową tożsamość. Dlatego w zestawie "Polak w kosmosie" pojawią się najbardziej charakterystyczne składowe języka polskiego – litery ze znakami specjalnymi (diakrytycznymi): ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż.
Naszywka z misji gen. Mirosława Hermaszewskiego
Będzie to oryginalna naszywka, którą nosił na skafandrze gen. Mirosław Hermaszewski, pierwszy Polak w kosmosie, podczas misji Sojuz 30. Artefakt został udostępniony przez Centrum Badań Kosmicznych PAN.
REKLAMA
"De revolutionibus" Mikołaja Kopernika
Jeśli mowa o kosmicznych osiągnięciach Polaków, nie mogło tu zabraknąć Mikołaja Kopernika. W bagażu Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego pojawi się udostępniony przez Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku diagram wiernie skopiowany z dzieła "De revolutionibus", opisującego heliocentryczny model świata.
Pamiątki związane z Marią Skłodowską-Curie
Wśród polskiego kosmicznego zestawu musiało się również znaleźć miejsce dla polskiej naukowczyni wszech czasów. Dlatego drugi Polak w kosmosie zabierze ze sobą pamiątki z Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.
Będą to:
REKLAMA
- faksymile (wierna kopia) pierwszej strony rozprawy doktorskiej dwukrotnej zdobywczyni Nagrody Nobla,
- pocztówka-cegiełka; dochód z jej sprzedaży był przeznaczony na budowę Instytutu Radowego w Warszawie, co było marzeniem Marii Skłodowskiej-Curie
Zobacz serwis specjalny poświęcony noblistce - sklodowskacurie.polskieradio.pl:
"Mazurek" Fryderyka Chopina
Jeśli chodzi o najważniejsze symbole-nazwiska polskiej kultury, Fryderyk Chopin wydaje się postacią najbardziej popularną i niekwestionowaną. Na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej znajdzie się (dzięki Narodowemu Instytutowi Fryderyka Chopina w Warszawie) rękopis "Mazurka As-dur" genialnego kompozytora.
Twórczość Wisławy Szymborskiej
Z polskiej literatury natomiast została wybrana Wisława Szymborska, twórczyni uniwersalna i tłumaczona na wiele języków. W kosmicznym bagażu zostaną umieszczone dwa słynne wiersze noblistki: "Radość pisania" i "Sto pociech" (ze zbiorów Fundacji Wisławy Szymborskiej).
REKLAMA
Krajka
Obok muzyki i literatury polską kulturę reprezentować będzie również artefakt z kręgu twórczości ludowej. Dzięki Państwowemu Muzeum Etnograficznemu w Warszawie na ISS poleci krajka – fragment tkaniny w formie bransoletki o tradycyjnych wzorach ludowych.
Tkanina ta pochodzi z centralnej Polski, reprezentuje region opoczyński (jeden z czterech regionów etnograficznych województwa łódzkiego). Krajkę zdobi barwny motyw, typowy dla polskiego wzornictwa ludowego.
REKLAMA
Sól z Wieliczki
Do innych arcypolskich symboli zalicza się również kopalnia soli w Wieliczce, wpisana na pierwszą listę światowego dziedzictwa UNESCO.
W bagażu polskiego astronauty pojawi się zatem bryłka soli kamiennej o wymiarach ok. 5×5 cm przekazana przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
Bursztyn z bałtyckiej plaży
Z drugiego krańca Polski, z plaży w Sobieszewie pod Gdańskiem, pochodzi kolejny przedmiot w kosmicznym bagażu dr. Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego: przezroczysty, jasnożółty bursztyn. Bryłkę tego "złota północy" podarowało Muzeum Bursztynu w Gdańsku.
REKLAMA
Plakat IGNIS autorstwa Andrzeja Pągowskiego
Opis tego szczególnego zestawu, który dr Sławosz Uznański-Wiśniewski zabierze ze sobą na Międzynarodową Stację Kosmiczną, niech zakończy plakat misji IGNIS autorstwa Andrzeja Pągowskiego.
Ten ceniony artysta w 1978 roku stworzył plakat upamiętniający lot gen. Mirosława Hermaszewskiego. Po 47 latach jego nowa praca, niczym klamra spajająca przeszłość z przyszłością, trafi w kosmos.

Po zakończeniu misji przedmioty wrócą do Polski, gdzie trafią do muzeów i instytucji, które je udostępniły, stając się świadectwem tej historycznej chwili.
Źródło: Polskie Radio/Polska Agencja Kosmiczna/jp/k
REKLAMA
REKLAMA