130 000 seniorów nie dostanie renty wdowiej? ZUS podał powody
Z 978 tys. seniorów, którzy wnioskowali do ZUS o rentę wdowią, świadczenie otrzyma około 850 tys. osób - podał Zakład. Kto i dlaczego będzie musiał odejść z kwitkiem?
2025-07-04, 11:04
Najważniejsze informacje w skrócie:
- Z blisko miliona wniosków złożonych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, szacunkowo około 13% nie uzyska pozytywnego rozpatrzeni
- Świadczenie może nie trafić do około 128 tysięcy emerytów i rencistów, którzy się o nie starali
- Główne przyczyny negatywnych decyzji to m.in. zbyt wysokie obecne świadczenia, wcześniejsze nabycie prawa do renty rodzinnej lub brak spełnienia podstawowych warunków uprawniających do świadczenia
ZUS odmawia renty wdowiej. 130 000 seniorów bez świadczenia
Dyrektor Departamentu Świadczeń Emerytalno-Rentowych w ZUS Bartosz Gaca w rozmowie z PAP poinformował, że 1 lipca rentę wdowią otrzymało 86 tys. osób. W sumie – jak podał – uprawnionych może być około 850 tys. emerytów i rencistów. Między 1 stycznia a 30 czerwca 2025 roku, do samego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych napłynęło ponad 978 tysięcy wniosków o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną, powszechnie określaną jako renta wdowia.
Prosta analiza tych danych pokazała, około 128 tysięcy wniosków może otrzymać decyzję negatywną. To oznacza, że znaczny odsetek, obliczony na około 13% wszystkich wnioskujących do ZUS, prawdopodobnie nie otrzyma tego istotnego wsparcia finansowego, co budzi pytania o kryteria i proces weryfikacji.
Pierwsze operacyjne wypłaty renty wdowiej przez ZUS rozpoczęły się 1 lipca 2025 roku. W tym inauguracyjnym terminie, 86 tysiącom wdów i wdowców przekazano łącznie blisko 317 milionów złotych. Wypłaty te obejmowały zarówno kwoty świadczeń wypłacanych w 100%, stanowiące około 286,5 miliona złotych, jak i kwoty wypłacane w 15%, wynoszące około 30,2 miliona złotych. Odmowę wypłaty otrzymało w pierwszej turze 8,6 tys. seniorów.
RAMKA 2: Ile wynosi przeciętna renta wdowia?
💰 Ile wynosi przeciętna renta wdowia? Policzyliśmy na podstawie danych ZUS
Z najnowszych danych ZUS można wywnioskować, ile realnie wyniosły pierwsze wypłaty nowego świadczenia.
Dane ZUS: W pierwszej transzy (1 lipca) ZUS wypłacił 86 tysiącom osób łącznie 317 milionów złotych. Z tego sama kwota dodatku (15%) wyniosła 30,2 miliona złotych.
Średni dodatek: Proste dzielenie (30,2 mln zł / 86 tys. osób) pokazuje, że średnia kwota samego dodatku z renty wdowiej wyniosła w pierwszej turze ok. 351 zł brutto na osobę.
Średnie połączone świadczenie: Z kolei dzieląc całą wypłaconą kwotę (317 mln zł) przez liczbę świadczeniobiorców, otrzymujemy średnią wysokość całkowitego świadczenia (emerytura/renta + dodatek) na poziomie ok. 3686 zł brutto.
Renta wdowia. Dlaczego ZUS odrzuca wnioski?
Spośród blisko miliona wniosków, jakie wpłynęły do ZUS, część nie spełnia wymogów formalnych albo warunków, jakie należy spełnić, żeby otrzymać prawo renty wdowiej.
Jedną z głównych przyczyn odmów jest sytuacja, w której suma świadczeń wnioskodawcy, czyli połączenie własnego świadczenia i 15 procent renty rodzinnej, przekracza ustaloną górną granicę. Limit ten wynosi trzykrotność kwoty najniższej emerytury, a w przypadku pierwszych wypłaconych świadczeń w zbiegu, ograniczenie to dotknęło 4 procent wniosków. Maksymalna kwota renty wdowiej, którą można otrzymać, to 5636,73 zł brutto.
Odmowa może też nastąpić, jeżeli prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku zostało nabyte wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego.
RAMKA 1: Dlaczego pomoc społeczna ma progi dochodowe?
Aby uzyskać rentę wdowią, konieczne jest posiadanie prawa zarówno do własnego świadczenia emerytalno-rentowego, jak i do renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Brak któregoś z tych uprawnień automatycznie dyskwalifikuje wnioskodawcę. Dyrektor Gaca zaznaczył, że problemem bywa brak dowodów potwierdzających okresy składkowe czy zarobki, niezbędne do ustalenia wymiaru drugiego świadczenia.
Renta wdowia przysługuje wyłącznie osobom, które nie są obecnie w nowym związku małżeńskim. Warunkiem niezbędnym jest pozostawanie we wspólności małżeńskiej aż do dnia śmierci współmałżonka. Wnioskujący musi ponadto spełnić określone kryteria wiekowe: kobieta musi mieć co najmniej 60 lat, a mężczyzna co najmniej 65 lat.
ZUS odmówił renty wdowiej. Jak się odwołać?
Od każdej decyzji wydanej przez ZUS w sprawie renty wdowiej, w tym tych odmownych, istnieje możliwość odwołania do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, właściwego dla miejsca zamieszkania. Odwołanie należy złożyć za pośrednictwem ZUS w ciągu miesiąca od dnia doręczenia decyzji, co stanowi ważne zabezpieczenie dla tych, którzy uważają, że ich wniosek został niesłusznie odrzucony.
💍 Nowe małżeństwo kasuje rentę wdowią. A co z konkubinatem?
Ustawa jest jednoznaczna: zawarcie nowego związku małżeńskiego powoduje utratę prawa do renty wdowiej. Ale co w sytuacji, gdy wdowa lub wdowiec wejdzie w nowy, nieformalny związek?
Małżeństwo to twardy warunek. Prawo do renty wdowiej ustaje z dniem poprzedzającym zawarcie nowego związku małżeńskiego. Jest to fakt prawny, który ZUS może łatwo zweryfikować w urzędowych rejestrach i nie podlega on interpretacji.
Konkubinat bez wpływu. Co ciekawe, przepisy nie wspominają nic o pozostawaniu w nieformalnym związku (tzw. konkubinacie). Oznacza to, że z prawnego punktu widzenia, wejście w nowy związek partnerski bez jego formalizacji w urzędzie stanu cywilnego nie powoduje utraty prawa do renty wdowiej.
Ważna uwaga. Należy jednak pamiętać, że ZUS może próbować weryfikować, czy nowy związek nie nosi znamion "wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego", co mogłoby wpłynąć na prawo do innych świadczeń (np. z pomocy społecznej), ale sama renta wdowia jest powiązana wyłącznie z formalnym statusem cywilnym.
Seniorzy nadal mają możliwość składania wniosków o rentę wdowią. Jeśli wniosek wpłynie do ZUS do 31 lipca 2025 roku i zostanie pozytywnie rozpatrzony, prawo do wypłaty świadczenia w zbiegu będzie obowiązywało od 1 lipca, jednak nie wcześniej niż od dnia spełnienia warunków, co skutkuje wypłatą z wyrównaniem. Wniosek złożony w późniejszych miesiącach i rozpatrzony pozytywnie spowoduje uruchomienie wypłaty od miesiąca, w którym trafił do Zakładu.
- Renta wdowia od 1 lipca. Wyliczyliśmy, ile pieniędzy dostaniesz. Sprawdź
- 4753,02 zł a renta wdowia. Chcesz dostać pieniądze, uważaj na tę kwotę
- Seniorzy, nie szturmujcie ZUS-u. Wiceminister rodziny: nie ma takiej potrzeby
Źródło: ZUS/PR24/Michał Tomaszkiewicz