Inwazja insektów w najstarszej bibliotece na Węgrzech. Trwa odkażanie zbiorów

Nieproszony gość w bibliotece. Wygryza dziurki w książkach

Biblioteka w tysiącletnim opactwie benedyktyńskim Pannonhalma, wpisanym na listę światowego dziedzictwa UNESCO, została zamknięta w maju, gdy okazało się, że w zbiorach rozpanoszył się niewielki chrząszcz żywiak chlebowiec, wygryzając dziurki m.in. w grzbietach książek.

Larwy tego owada żerują na suchym pieczywie, suszonych grzybach i owocach, przyprawach, ale też na lekarstwach i zbiorach bibliotecznych. Potrafią przy tym przeżuwać nie tylko papier, ale również klej introligatorski i skórę. Obecność żywiaka chlebowca stwierdzono w części biblioteki, gdzie przechowywana jest jedna czwarta z liczącego około 400 tysięcy ksiąg zbioru.

Klimat odpowiedzialny za inwazję chrząszczy

W ocenie ekspertów za rozprzestrzenianie się tego chrząszcza w Pannonhalma odpowiada globalne ocieplenie. Biblioteka długo uważana była za miejsce chłodne, jednak ubiegłego lata (w sierpniu) regularnie notowano tam temperaturę 27 stopni Celsjusza, a nawet wyższą. Co więcej, średnia temperatura w bibliotece w ciągu roku przekracza już 20 stopni, stwarzając idealne warunki dla żywiaka chlebowca.

Odkażanie biblioteki

Konrad Dejcsics, dyrektor kulturalny opactwa, opowiadał portalowi Telex, że jedynym sposobem zapobieżenia przenoszeniu się chrząszcza na kolejne książki jest odkażenie całej kolekcji. Operacja przeprowadzana jest w taki sposób, że książki pakowane są do skrzyń, wokół których jest następnie hermetycznie zgrzewana folia, po czym jest z niej zasysany cały tlen. Po sześciu tygodniach bez tlenu wszystkie chrząszcze i larwy zginą. Wtedy książki będą jedna po drugiej wyjmowane i dokładnie czyszczone.

Ponieważ Pannonhalma leży na trasie przelotów owadów, w oknach opactwa zamontowano siatki, przez które nie dostanie się do środka mierzący 2-4 mm żywiak chlebowiec.

Ważny ośrodek kulturalny i religijny

Opactwo benedyktyńskie Pannonhalma zostało założone na wzgórzu w północno-zachodnich Węgrzech w 996 r. Przez wieki było ważnym ośrodkiem kulturalnym i religijnym w Europie Środkowej. W księgozbiorze opactwa jest XIII-wieczna Biblia i kilkaset manuskryptów sprzed wynalezienia druku. Najstarsze księgi są przechowywane osobno i nie zostały zaatakowane przez chrząszcza.

• Unikatowa starożytna biblioteka odkryta w ruinach "Miasta Gladiatorów" w Turcji
• Beczki pełne druków i najstarsze księgarnie świata
• Obrócone w popiół. Straty bibliotek Warszawy w wyniku niemieckiej okupacji

Źródło: PAP/łl