Strefa Czystego Transportu w Krakowie do zaskarżenia. Jest decyzja wojewody

Kraków. Uchwała o SCT budzi wątpliwości. Będzie skarga wojewody

Prawnicy urzędu wojewódzkiego w ostatnich tygodniach analizowali zgodność uchwały Rady Miasta Krakowa (RMK) z przepisami. Wątpliwości budzi przede wszystkim kwestia nierównego traktowania kierowców, jakie wprowadza strefa - wskazał Krzysztof Klęczar.

Zgodnie z uchwałą bowiem, kierowcy spoza Krakowa, których samochody nie spełniają wskazanych norm jakości spalin, musieliby płacić za wjazd do stolicy Małopolski. Mieszkańcy miasta, również mający auta niezgodne z wymaganiami, ale kupione przed wejściem w życie uchwały, byliby z opłat i ograniczeń zwolnieni.  

Strefa Czystego Transportu w Krakowie. Takie zasady i opłaty wprowadza uchwały Rady Miasta

Skarga trafi do WSA w tym tygodniu, ale to nie wstrzyma wykonania uchwały do czasu uprawomocnienia się orzeczenia wyroku. Zgodnie z uchwałą RMK, SCT ma zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. na obszarze miasta wewnątrz IV obwodnicy autostradowo-ekspresowej. Bez uiszczenia opłaty nie wjadą do niej auta benzynowe z normą Euro poniżej 4 lub wyprodukowane przed 2005 r., a takżę diesle z normą Euro poniżej 6 lub wyprodukowane przed 2014 r. (przed 2012 dla ciężarówek i autobusów).

Osoby mieszkające poza Krakowem, których auta nie spełniły norm SCT, miałyby płacić za wjazd do niej, podczas gdy mieszkańcy Krakowa, którzy kupili samochody przed 26 czerwca (dzień wejścia w życie uchwały o SCT) byliby zwolnieni z zasad SCT i mogliby użytkować swoje pojazdy tak długo, jak by chcieli.

SCT nie będzie dotyczyć m.in. motocykli, pojazdów dowożących pacjentów do placówek medycznych (pod warunkiem wcześniejszego zgłoszenia pojazdu i placówki w systemie ZTP), pojazdów zabytkowych, pojazdów budowlanych, rolniczych, kamperów.

Czytaj także: 

• Miasta bez spalin. Jak działają Strefy Czystego Transportu?
• Jak NIK ocenia walkę z zanieczyszczeniem powietrza największych metropolii? Wyniki mogą zaskakiwać
• Rok strefy czystego transportu w stolicy. Chodziło o zdrowie jej mieszkańców

Koszty wjazdu do SCT pojazdami niespełniającymi norm SCT to: 2,5 zł za godzinę, 5 zł za dobę (w 2026 r.) i 15 zł za dobę (w 2027 r.). Będzie też możliwa opcja abonamentu miesięcznego: 100 zł (w 2026 r.), 250 zł (w 2027 r.) i 500 zł (w 2028 r.).

Kraków kontra gminy ościenne? Kto jest za, a kto przeciw zasadom SCT?

Wojewoda podkreślił, że ważne były dla niego głosy władz powiatów i gmin sąsiednich oraz Małopolskiej Izby Rolniczej - były to głosy sprzeciwu wobec SCT w kształcie proponowanym przez władze Krakowa. Tamtejsze władze uważają m.in., że wprowadzenie opłat za wjazd do strefy jest niesprawiedliwe. 

Władze miasta Krakowa podkreślają z kolei, że SCT cieszy się poparciem ogółu mieszkańców, co miały pokazać badania przeprowadzone na zlecenie urzędu miasta. Głównym celem strefy jest ograniczenie zanieczyszczeń powietrza, co ma przyczynić się do poprawy zdrowia mieszkańców.

Poprzednią uchwałę o SCT radni Krakowa przyjęli pod koniec 2022 r., ale wojewoda małopolski (wówczas Łukasz Kmita) zaskarżył ją do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA). W efekcie WSA unieważnił tamtą uchwałę. Decyzja WSA nie jest prawomocna, bo wpłynęła na nią skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). Ten nie rozstrzygnął jeszcze sprawy. Jeśli NSA pozytywnie rozpatrzy skargę kasacyjną, to w Krakowie zaczęłaby obowiązywać SCT na mocy uchwały z końca 2022 r., a uchwała ta zakłada, że obszar całego Krakowa jest strefą czystego transportu od lipca 2025 r.

Strefy Czystego Transportu obowiązkowe. Wytyczne daje ustawa o elektromobilności

Miasta ponad 100-tysięczne, w których przekroczony jest poziom dwutlenku azotu w powietrzu, są zobowiązane do wprowadzenia SCT na mocy nowelizacji ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych podpisanej w grudniu przez prezydenta RP. Zdaniem krakowskich urzędników ograniczenie wjazdu samochodom niespełniającym norm emisji spalin pozwoli zmniejszyć zanieczyszczenie szkodliwymi tlenkami azotu o 30-40 proc.

Źródło: PolskieRadio24.pl/Polskie Radio/PAP/mbl