100 lat Polskiego Radia. Maria Szabłowska: musimy być wierni zasadom

Najważniejsze informacje w skrócie:

• W tym roku przypada 100-lecie Polskiego Radia
• Radio ma większą wartość niż telewizja, bo nie rozprasza obrazem - mówiła w Polskim Radiu 24 Maria Szabłowska
• Podkreśliła wyjątkową rolę i wkład Polskiego Radia w polską kulturę i rozwój muzyki

100 lat temu zostały wyemitowane pierwsze dźwięki Polskiego Radia. Dźwięki, które zapoczątkowały nową erę informacji, kultury i rozrywki. Dźwięki, które towarzyszyły i do dziś towarzyszą Polakom w chwilach wielkich triumfów, wspólnych emocji i wzruszeń.

Za początek polskiej radiofonii uznaje się datę 1 lutego 1925 roku, kiedy o godz. 18.00 w stacji nadawczej Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego w Warszawie wyemitowano próbną audycję, podczas której inżynier Roman Rudniewski jako pierwszy odezwał się do mikrofonu. 18 sierpnia 1925 roku spółka Polskie Radio dostała koncesję na nadawanie ogólnopolskiego programu radiowego. Osiem miesięcy później, 18 kwietnia 1926 roku o godzinie 17.00, spółka rozpoczęła regularne nadawanie programu ze stacji nadawczej w Warszawie.

- Bardzo lubię słuchać radia, ale lubię też mówić, jeśli temat nie jest mi obcy - powiedziała Maria Szabłowska, która przez całe zawodowe życie była związana z Polskim Radiem, choć współpracowała też z TVP. Jak oceniła, "radio ma większą wartość przez fakt braku tego obrazka", który rozprasza i odciąga uwagę od tego, co się mówi. 

Posłuchaj

Maria Szabłowska o wyjątkowej roli Polskiego Radia i swojej pracy w rozgłośni (Temat dnia) 17:43

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Walka radiowców z cenzurą

Wspominając swoje początki w radiu, w studiu Rytm, prowadzonym przez Andrzeja Korzyńskiego, przyznała, że zobaczyła świat, o jakim nie marzyła. - Powstające tam piosenki, ta atmosfera, fakt, że przychodzili tam wszyscy najwięksi przedstawiciele polskiego big bitu - wyliczyła. Jak mówiła, ta muzyka to był żywioł, który jednak nie podobał się ówczesnej władzy. - Big bit, który tak naprawdę był rock'n'rollem. Ale ta nazwa rock'n'roll już drażniła, była niecenzuralna, więc nazwano to big bit-em - wyjaśniła. - Myśmy się czuli jak jakaś forpoczta rewolucji - dodała. 

- Z cenzorami zawsze można było trochę dyskutować, ale jak uczył Andrzej Korzyński, nie za bardzo, żeby się taki nie zdenerwował i wtedy od razu zdejmie, bo to się mówiło, że zdejmuje audycje - opisała funkcjonowanie radia. Zaznaczyła, że także teksty piosenek nagrywanych w gmachu przy Malczewskiego musiały przejść przez cenzurę. - Jak to mówił Andrzej Korzyński: musimy zrobić żelazny zapas tych piosenek, bo nigdy nie wiadomo, jak ta cenzura potem będzie nas traktować. Więc nagrywajmy jak najwięcej - wskazała Maria Szabłowska na antenie Polskiego Radia 24. Opowiedziała też, jak musiała wyciąć fragment rozmowy z Wojciechem Młynarskim, w którym przyznał, że wierzy w Boga. 

Wierni zasadom Polskiego Radia

- Gdyby nie powstało Studio Rytm i gdyby wszystkie te kolorowe zespoły nie były nagrane, to nasza muzyka wyglądałaby zupełnie, ale to zupełnie inaczej. To jest wkład Polskiego Radia w kulturę muzyczną, chociaż wtedy ten big bit czy rock'n'roll nie był szanowany przez tych twórców z wyższej półki - stwierdziła. Przypomniała, że za tradycyjną muzykę rozrywkową w Polskim Radiu odpowiadał Władysław Szpilman. 

Szabłowska podkreśliła, że dziś, gdy jest wielu nadawców, Polskie Radio musi być wierne zasadom Polskiego Radia i nie powinno zniżać się do "konkurencji z innymi stacjami, które zupełnie co innego grają". - Powinniśmy bardziej cenić swoją wartość, dlatego, że to wszystko, co robiliśmy i co robimy teraz, to w jakiś sposób buduje polską kulturę i nie ma sensu ścigać się z jakimiś stacjami, które nagle gdzieś tam wybuchną, wyrosną i które mają jakąś obłędną słuchalność - mówiła. - Bo my nie od tego jesteśmy - podsumowała.

***

Z okazji jubileuszu Polskie Radio przygotowało widowisko audiowizualne, które w nowoczesnej artystycznej formie przypomni zarówno historię, jak i najnowsze wydarzenia. 30 września, w Muzeum Historii Polski w Warszawie, spotkają się na jednej scenie: Krystyna Prońko, Natalia Kukulska, Ania Rusowicz, Paktofonika, Krzysztof Cugowski, Orkiestra Polskiego Radia i Rebel Babel Ensemble - pod kierownictwem artystycznym Łukasza L.U.C. Rostkowskiego.

Najlepsi DJ-e wprowadzą dźwiękowe skarby Polskiego Radia w warstwę orkiestrową, tworząc dynamiczną narrację - wzruszającą dla starszych pokoleń, świeżą i nierzadko zaskakującą - dla młodych. To hołd dla magii radia - teatru wyobraźni, który łączy ludzi. Transmisja audio w radiowej Jedynce, Trójce i Czwórce, wersja video - niebawem.

***

Polskie Radio jest największym publicznym nadawcą radiowym w Polsce. Emituje autorskie audycje muzyczne, programy publicystyczne, popularnonaukowe, edukacyjne, społeczne, rozrywkowe, familijne, religijne oraz słuchowiska i reportaże. Posiada pięć ogólnopolskich Programów - Jedynkę, Dwójkę, Trójkę, Polskie Radio 24 oraz Polskie Radio dla Zagranicy, a przez Internet, aplikacje i w systemie DAB+ nadaje: Czwórkę, Polskie Radio Dzieciom, Polskie Radio Chopin, Polskie Radio Kierowców i Polskie Radio dla Ukrainy. Portal PolskieRadio24.pl publikuje codziennie najważniejsze wiadomości z kraju i ze świata oraz udostępnia unikatowe serwisy specjalne, materiały archiwalne i multimedia.

• Ostatni dzień nadawania Polskiego Radia w 1939 roku. Chopin wśród huku bombardowania
• Wisła-Cracovia. Pierwsza transmisja meczu w dziejach Polskiego Radia
  
• Ksawery Jasieński. Jeden z najsłynniejszych głosów Polskiego Radia

Źródło: Polskie Radio 24
Prowadząca: Ewa Wasążnik
Opracowanie: Filip Ciszewski