5 sekretnych funkcji bankomatów. Myśleliście, że służą tylko do wypłat pieniędzy?
Wydawanie lub przyjmowanie gotówki to główna funkcja bankomatów i wpłatomatów. Te urządzenia kryją dodatkowe możliwości, o których większość z nas nie zdaje sobie sprawę. A osoby, które z nich niegdyś korzystały, zdążyły już o tym zapomnieć.
2025-09-29, 15:32
Najważniejsze informacje w skrócie:
- Większość nieznanych usług jest dostępna wyłącznie w maszynach należących do konkretnych banków, takich jak PKO BP czy Santander, a nie w sieciach niezależnych operatorów
- Dostępność rzadkich opcji, takich jak wpłata na kartę kredytową czy płatności rachunków, zależy od wieku i typu urządzenia; starsze maszyny często mają tylko funkcje podstawowe
- Choć wypłaty gotówki i sprawdzenie salda są funkcjami powszechnymi, opcje takie jak doładowania telefonu czy płatności rachunków są coraz rzadziej spotykane, ponieważ zostały wyparte przez bankowość mobilną
Bankomaty i wpłatomaty kojarzone są głównie z jednym – zasilaniem gotówką portfela lub konta. Wypłata środków za pomocą karty płatniczej czy sprawdzenie salda to funkcje powszechne, dostępne w niemal każdym urządzeniu w Polsce, niezależnie od tego, czy należy ono do banku, czy do niezależnego operatora, takiego jak Euronet lub Planet Cash.
Jednak te terminale, często stojące w oddziałach banków lub w dużych galeriach handlowych, bywają znacznie bardziej zaawansowane, niż mogłoby się wydawać. Te bardziej skomplikowane maszyny, często określane jako recyklery (połączenie wpłatomatu i bankomatu), potrafią obsłużyć szereg transakcji, które w dobie bankowości mobilnej wydają się być reliktami przeszłości.
BLIK też ma swoje sekrety. Poznaj 5 ukrytych funkcji, o których nie miałeś pojęcia
Należy pamiętać, że dostępność mniej znanych usług bankomatowych jest mocno ograniczona i zależy od wielu czynników, takich jak typ maszyny (np. starsze kontra recyklery), jej lokalizacja (oddział banku vs. mały sklep) oraz polityka konkretnego banku. Najbardziej zaawansowane, rzadkie lub ukryte funkcje znajdziemy jedynie w wybranych sieciach i lokalizacjach.
♻️ Bankomat, który sam się uzupełnia. Jak działają "recyklery"?
Wspomniane w artykule "recyklery" to najbardziej zaawansowany typ maszyn. Czym różnią się od zwykłego wpłatomatu? Tradycyjna maszyna to "jednokierunkowa ulica" – gotówka wpłacona przez jednego klienta trafia do specjalnej kasety i czeka na odbiór przez konwój. Recykler to "rondo" – potrafi on natychmiast przeliczyć i zweryfikować banknoty wpłacone przez klienta A i użyć ich do wypłaty dla klienta B. To ogromna oszczędność dla banków, które rzadziej muszą zamawiać drogie usługi transportu gotówki.
1. Wypłata pieniędzy w bilonie
Możliwość pobrania z maszyny bilonu jest jedną z najbardziej zaskakujących funkcji bankomatów. Bankomaty są powszechnie kojarzone wyłącznie z wydawaniem banknotów, a maszyny zdolne do obsługi monet (zazwyczaj 1 zł, 2 zł i 5 zł) są drogie w produkcji i utrzymaniu, co przekłada się na ich znikomą obecność w przestrzeni publicznej.
Część bankomatów umożliwia jednak pobranie gotówki w małych nominałach, a nawet w monetach. Urządzenie poinformuje klienta, w jakiej kombinacji nominalnej wyda wprowadzoną kwotę, na przykład 10 złotych w banknocie i 5 złotych w monetach.
Opcja ta jest praktycznie nieznana poza wybranymi placówkami banków, które stawiają na innowacyjne i kompleksowe usługi. Tego typu urządzenia można spotkać w nielicznych, tzw. "inteligentnych oddziałach" PKO BP. Zdecydowanie nie znajdziemy ich w bankomatach na stacjach benzynowych czy w osiedlowych sklepach.
Jak skorzystać? Po włożeniu karty i wprowadzeniu kodu PIN, w menu głównym należy wybrać "Wypłata gotówki" lub "Inna kwota". Następnie, trzeba wybrać opcję "Wypłata w bilonie" lub "Wypłata z opcją bilonu" i wprowadzić kwotę (np. 15 zł). Po zatwierdzeniu maszyna wyda pieniądze.
🔮 Jaka jest przyszłość bankomatów?
Choć niektóre funkcje odchodzą do lamusa, bankomaty wciąż ewoluują. Oto 3 funkcje, które mogą się wkrótce pojawić jako standard.
Bankomaty biometryczne
Wypłata gotówki za pomocą odcisku palca, skanu tęczówki oka lub twarzy – bez potrzeby posiadania karty czy telefonu.
Wideokonferencja z doradcą
Możliwość połączenia się wideo z konsultantem bankowym bezpośrednio z ekranu bankomatu, by załatwić bardziej skomplikowane sprawy (np. złożyć wniosek) o każdej porze dnia i nocy.
Wymiana walut
Funkcja kantoru w bankomacie – wpłacasz złotówki, a maszyna wypłaca Ci euro lub dolary po aktualnym kursie. Takie urządzenia już działają w najbardziej turystycznych lokalizacjach.
2. Płatności rachunków
Bankomat w percepcji większości osób służy do wydawania pieniędzy, a nie do regulowania opłat. Idea wprowadzania numerów kont i kwot na klawiaturze bankomatu jest dziś archaiczna i niewygodna w obliczu powszechności bankowości mobilnej.
Funkcja umożliwia opłacenie faktur, np. za prąd, gaz czy telefon, bezpośrednio z konta klienta. Transakcja wymaga wprowadzenia danych z faktury, w tym numeru konta odbiorcy, kwoty i tytułu płatności.
Możliwość ta jest niemal całkowicie wymarła. O jej istnieniu wiedzą głównie osoby starsze, które pamiętają bankowość z poprzedniej dekady. W przeszłości była domeną tylko nielicznych instytucji, np. BZ WBK (obecnie Santander). Obecnie jest praktycznie nieużywana i wycofywana.
Jak skorzystać? Po włożeniu karty i wpisaniu PIN, w menu głównym należy poszukać opcji "Płatności" lub "Opłacanie rachunków" (może być ukryta w podmenu "Inne transakcje"). Następnie wprowadza się dane rachunku i zatwierdza transakcję.
🌱 Od nowości do lamusa
Znikające opcje, jak płacenie rachunków w bankomacie, to doskonały przykład "cyklu życia technologii". Każda innowacja przechodzi przez cztery etapy:
Wprowadzenie
Funkcja pojawia się jako rewolucyjna nowość.
Wzrost
Staje się coraz bardziej popularna.
Dojrzałość
Jest powszechnym standardem.
Spadek
Pojawia się nowa, lepsza technologia, która sprawia, że stara staje się przestarzała.
Wniosek: W tym przypadku nową technologią stały się aplikacje bankowe w smartfonach. Bankomaty przegrały z telefonami, bo te drugie pozwalają załatwić to samo bez wychodzenia z domu.
3. Wpłaty gotówki na kartę kredytową
Dla większości użytkowników karta kredytowa to narzędzie bezgotówkowe, a spłata zadłużenia odbywa się przelewem. Możliwość uregulowania zobowiązania poprzez fizyczną wpłatę do wpłatomatu jest opcją mało znaną.
Funkcja umożliwia natychmiastową spłatę zadłużenia na karcie kredytowej za pomocą gotówki. Pieniądze są od razu księgowane na rachunku karty, co pozwala uniknąć naliczenia odsetek.
Jest to funkcja niszowa. Dostępna jest wyłącznie dla klientów konkretnych banków, takich jak PKO BP, i tylko w ich własnych wpłatomatach. Sieci niezależne zazwyczaj jej nie obsługują.
Jak skorzystać? Do wpłatomatu należy włożyć kartę kredytową (nie debetową!) wydaną przez dany bank. Następnie, po wprowadzeniu PIN, należy wybrać opcję "Wpłata na kartę kredytową", włożyć banknoty i zatwierdzić operację.
🏧 Kto wynalazł bankomat? Historia o czekoladzie i genialnym pomyśle w wannie
Za wynalezienie pierwszego bankomatu na świecie odpowiada szkocki inżynier John Shepherd-Barron. Legenda głosi, że pomysł przyszedł mu do głowy podczas kąpieli w wannie, gdy był sfrustrowany, że spóźnił się do banku i nie mógł wypłacić gotówki przed weekendem. Pomyślał wtedy o automacie sprzedającym czekoladę i zastanawiał się, dlaczego nie można by stworzyć podobnej maszyny do wydawania pieniędzy. Pierwszy bankomat jego autorstwa został zainstalowany w oddziale banku Barclays w Londynie w 1967 roku. Co ciekawe, zamiast kart plastikowych używał on specjalnych, papierowych czeków z radioaktywnym (ale bezpiecznym) atramentem, a kod PIN miał tylko 4 cyfry, bo wynalazca uznał, że jego żona nie zapamięta więcej.
4. Doładowanie konta telefonicznego
Ta funkcja jest zaskakująca głównie dla młodszych użytkowników, ponieważ obecnie prawie każdy doładowuje telefon na kartę (prepaid) za pomocą aplikacji bankowej lub online. Wpisanie numeru w bankomacie wydaje się reliktem przeszłości.
Za pomocą karty płatniczej i menu bankomatu można zasilić konto w telefonie na kartę. Kwota jest pobierana z konta bankowego, a usługa jest aktywowana w ciągu kilku minut.
Jest to opcja, która coraz rzadziej występuje w bankomatach banków, ponieważ została wyparta przez bankowość mobilną. Jest bardziej znana starszemu pokoleniu. Można ją spotkać w starszych maszynach niezależnych operatorów, np. Euronet, a także jest oferowana w niektórych bankomatach PKO BP.
Jak skorzystać? Po włożeniu karty i PIN, w menu głównym należy znaleźć opcję "Doładowanie telefonu". Następnie wybiera się operatora, wprowadza numer telefonu i określa kwotę doładowania.
💸 Dlaczego bankomaty Euronetu pobierają prowizję?
Zastanawiałeś się, dlaczego bankomat twojego banku jest darmowy, a ten z napisem Euronet czy Planet Cash często pobiera opłatę? To prosty model biznesowy.
Bankomat banku jest traktowany jako część oddziału. Jego głównym celem nie jest zarabianie, ale obsługa klienta i budowanie jego lojalności. Koszty jego utrzymania są wliczone w ogólne koszty prowadzenia banku.
Bankomat niezależny (Euronet) to samodzielny biznes. Jego jedynym źródłem przychodu są opłaty, które ponosimy my (prowizja za wypłatę) oraz banki (opłata interchange, za to, że ich klienci mogą korzystać z obcej sieci). Firma musi z tych opłat pokryć koszt dzierżawy miejsca, zakupu i serwisu maszyny, transportu gotówki i jeszcze na tym zarobić.
5. Wpłaty darowizn
Idea przekazywania pieniędzy na cele charytatywne za pomocą bankomatu jest nieoczywista i mało znana. Powszechnie uważa się, że darowizny wpłaca się przez internet lub bezpośrednio w placówkach organizacji.
Klienci, za pomocą swojej karty, mogą przelać wybraną kwotę na konto określonej organizacji charytatywnej, która widnieje na liście dostępnej w urządzeniu (np. Caritas).
Jest to funkcja o niewielkiej skali, często symboliczna. Dostępna jest tylko w wybranych bankomatach, które nawiązały współpracę z organizacjami non-profit w ramach akcji promocyjnych lub społecznej odpowiedzialności. Na przykład banki, takie jak PKO BP, oferują w swoich maszynach opcję "Wspomóż Caritas".
Jak skorzystać? Po włożeniu karty i wprowadzeniu PIN, w menu głównym należy znaleźć opcję "Wsparcie", "Darowizna" lub nazwę konkretnej organizacji. Po wybraniu celu i wprowadzeniu kwoty, transakcja jest zatwierdzana.
🛡️ Jak bezpiecznie korzystać z bankomatu?
Bankomaty są bezpieczne, ale to przy nich oszuści najczęściej próbują przejąć dane twojej karty. Pamiętaj o tych 4 zasadach, które chronią przed złodziejami.
Rozejrzyj się i zasłoń klawiaturę
Zanim włożysz kartę, sprawdź, czy nikt nie patrzy ci przez ramię. Zawsze zasłaniaj dłonią klawiaturę podczas wpisywania kodu PIN – to najprostsza i najskuteczniejsza ochrona przed ukrytymi kamerami.
Szarpnij za nakładkę
Delikatnie, ale stanowczo poruszaj i pociągnij za czytnik kart i klawiaturę. Oszuści często montują na nich specjalne nakładki (tzw. skimmery), które kopiują dane. Jeśli cokolwiek wydaje się luźne lub podejrzane – nie korzystaj z tego bankomatu.
Wybieraj dobrze oświetlone miejsca
Unikaj bankomatów w ciemnych, odludnych zaułkach, zwłaszcza w nocy. Najbezpieczniejsze są te zlokalizowane wewnątrz oddziałów banków lub w ruchliwych, dobrze oświetlonych miejscach.
Włącz powiadomienia SMS/push
Aktywuj w swojej aplikacji bankowej alerty o każdej transakcji. Jeśli ktoś dokona nieautoryzowanej wypłaty, dowiesz się o tym natychmiast i będziesz mógł od razu zablokować kartę.
Ukryte funkcje bankomatów. Hit czy kit?
Chociaż bankomaty i wpłatomaty oferują dziś całą gamę zaawansowanych usług, takich jak wpłata na kartę kredytową czy wypłata bilonu, większość z nich to domena maszyn należących do konkretnych banków i zależy od ich strategii, a nie od niezależnych operatorów. Co więcej, usługi takie jak płatności rachunków czy doładowania telefonu, choć kiedyś rzadziej spotykane niż podstawowe wypłaty, są obecnie systematycznie wycofywane i wypierane z przestrzeni publicznej.
Coraz nowocześniejsza bankowość mobilna sprawia, że klienci rzadziej korzystają z rozbudowanych opcji bankomatów, preferując załatwianie wszelkich spraw finansowych z poziomu smartfona. Zanim więc zdecydujemy się na skorzystanie z którejkolwiek z tych rzadkich funkcji, warto sprawdzić dostępność na stronie banku lub operatora, gdyż nie każdy bankomat, nawet ten najnowszy, musi daną opcję oferować.
Czytaj także:
- Co się stanie, gdy powiesz po zakupach "chargeback"? Tajna broń klientów
- "Zwodnicze promocje" na Temu. UOKiK stawia zarzuty
- Allegro wskakuje do Żabki. Chce się zmienić w królewicza dostaw
Źródło: PolskieRadio24.pl/Michał Tomaszkiewicz