Najważniejsze informacje w skrócie:

• W pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku średnia cena kawy w sklepach, uwzględniając ceny regularne i promocyjne, wzrosła rok do roku o 22,6%
• Największe podwyżki odnotowano w III kwartale, gdzie kawa mielona zdrożała o rekordowe 36,8% w ujęciu rok do roku
• Wzrosty cen są efektem dramatycznej sytuacji klimatycznej i spekulacji na rynkach globalnych, co sprawia, że eksperci nie przewidują korekty cenowej wcześniej niż w drugiej połowie 2026 roku

Rynek kawy w Polsce przeżywa okres bezprecedensowego wzrostu cen, który utrzymuje się na mocno dwucyfrowym poziomie. Dane, pochodzące z raportu „Indeks Cen w Sklepach Detalicznych” przygotowanego przez UCE RESEARCH i Uniwersytet WSB Merito, jednoznacznie wskazują na rosnące obciążenie finansów osobistych konsumentów. W pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku średnie ceny kawy, analizowane na tle analogicznego okresu roku poprzedniego, poszły w górę o 22,6%.

☕ Kawa drożeje: Klimat, Giełda i Logistyka

Za filiżankę ulubionego napoju płacimy coraz więcej. Kluczowe przyczyny to zmiany klimatyczne, które dewastują uprawy, oraz mechanizmy giełdowe, które potęgują wahania cen.

🌡️ Główny winowajca: Zmiany klimatyczne

Niekorzystne warunki pogodowe w krajach będących największymi producentami kawy prowadzą do coraz częstszych i bardziej ekstremalnych zjawisk, które niszczą plony.

☀️

Susze i upały

(np. w Brazylii)

💧

Nadmierne opady

(np. w Indonezji)

❄️

Przymrozki

(np. w Brazylii)

📈 Rola giełdy: Spekulacje i kontrakty terminowe

Cena kawy ustalana jest na giełdach towarowych. Wpływają na nią nie tylko realna podaż i popyt, ale również działania inwestorów i funduszy spekulacyjnych, które w okresach niepewności (np. prognozowanych susz) mogą sztucznie "pompować" ceny surowca, kupując masowo kontrakty na przyszłe dostawy.

Inne czynniki wpływające na wzrost cen

Rosnące koszty produkcji

Wzrost cen nawozów, energii i paliwa.

Problemy logistyczne

Braki kontenerów i zatory w portach.

Wzrost popytu

Rosnąca popularność kawy na nowych rynkach, np. w Chinach.

Wahania kursów walut

Kawa notowana jest w dolarach, więc osłabienie lokalnej waluty podnosi jej cenę.

- Wysokie ceny kawy są odbiciem dramatycznej sytuacji na rynkach globalnych. Arabika osiągnęła najwyższy poziom od blisko 50 lat, a robusta bije historyczne rekordy. Główną przyczyną są uwarunkowania klimatyczne w krajach producenckich. Kolejnym czynnikiem są spekulacje finansowe. Coraz powszechniejsze są głosy branży, iż plantatorzy celowo wstrzymują sprzedaż ziaren, czekając na jeszcze wyższe ceny, a zapasy na giełdzie ICE cały czas topnieją. Do tego koszty operacyjne, w szczególności ceny nawozów, energii i transportu, są przenoszone na konsumentów – wyjaśnił doktor Robert Orpych, współautor raportu z Uniwersytetu WSB Merito.

O ile w całym 2024 roku kawa mielona zdrożała o 5,4% rok do roku, a rozpuszczalna zaledwie o 1%, o tyle w samym trzecim kwartale 2025 roku podwyżki osiągnęły alarmujące rozmiary. W III kwartale br. przeciętny wzrost cen kawy wyniósł 28,7% rok do roku. Najmocniej w tym okresie podrożała kawa mielona, dla której odnotowano skok o 36,8% rok do roku. Kawa rozpuszczalna również nie pozostała w tyle, drożejąc o 20,6% rok do roku w tym samym kwartale.

Bieżące trendy cenowe są napędzane przez problemy klimatyczne w regionach produkcyjnych, które drastycznie ograniczają podaż. Do tego dochodzi problem spekulacji finansowej, ponieważ plantatorzy, świadomi topniejących zapasów na giełdzie ICE, wstrzymują sprzedaż, licząc na jeszcze wyższe notowania. Ostatecznie na konsumentów przenoszone są również rosnące koszty operacyjne, w tym wysokie ceny nawozów, energii i transportu.

Arabika vs Robusta

Dlaczego jedna kawa drożeje inaczej niż druga? Klucz do zrozumienia kryzysu tkwi w różnicach między dwoma głównymi gatunkami.

🌱 Arabika

😋 Smak

Łagodniejszy, bardziej złożony, uznawana za szlachetniejszą.

🌎 Pochodzenie

Głównie Ameryka Łacińska (Brazylia, Kolumbia).

☀️ Wrażliwość klimatyczna

Bardzo wrażliwa na suszę, co jest głównym powodem jej rekordowych cen.

🔥 Robusta

☕ Smak

Mocniejszy, bardziej gorzki, zawiera więcej kofeiny.

🌏 Pochodzenie

Głównie Azja (Wietnam, Indonezja).

🌡️ Wrażliwość klimatyczna

Bardziej odporna, ale wrażliwa na ekstremalne upały, które uderzyły w te regiony.

"Perfekcyjna burza" na rynku

Obecny kryzys jest tak dotkliwy, ponieważ problemy klimatyczne (susza dla arabiki, upały dla robusty) uderzyły jednocześnie w obie główne odmiany kawy na świecie.

Promocja na kawę. Czy sklepy złagodziły szok cenowy?

Mimo tak drastycznych podwyżek, w analizowanym okresie widać było, że sieci handlowe starały się złagodzić ten wzrost, organizując więcej promocji i zniżek. W pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku sieci handlowe zorganizowały o 4,7% więcej akcji rabatowych na kawę niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Co istotne, największe przyspieszenie aktywności promocyjnej nastąpiło w III kwartale, kiedy to liczba promocji wzrosła aż o 14% rok do roku.

Eksperci podkreślają, że ten skok w aktywności promocyjnej, szczególnie widoczny w III kwartale, był reakcją na trudną sytuację rynkową i wzrost wrażliwości cenowej konsumentów. Robert Biegaj, współautor raportu z Shopfully, uważa, że gdyby sieci handlowe nie "odmroziły" promocji i nie zareagowały na zmieniające się ceny, „ceny w sklepach jeszcze bardziej by urosły”.

Jednak wzrost liczby promocji nie jest równoznaczny z ich głębokością. Julita Pryzmont z Hiper-Com Poland zauważa, że promocje pełnią dziś głównie funkcję łagodzącą, a nie realnie obniżającą koszty. Jak tłumaczy dr Robert Orpych, jest to klasyczny mechanizm rynkowy w warunkach inflacji kosztowej, gdzie sieci, które przez większą część 2024 roku opóźniały podnoszenie cen, w końcu musiały przenieść koszty na konsumentów.

💰 Jak oszczędzać, gdy kawa drożeje?

4 porady dla sprytnych kawoszy. Nie masz wpływu na globalne ceny, ale masz wpływ na swój portfel.

🛒 Kupuj na zapas w promocji

Kawa ma długi termin ważności. Gdy widzisz realną, głęboką promocję na ulubioną markę, kup 2-3 opakowania. To najlepsza ochrona przed przyszłymi podwyżkami.

📦 Wybieraj większe opakowania

Kawa w kilogramowych paczkach jest prawie zawsze tańsza w przeliczeniu na 100 gramów niż ta w małych opakowaniach 250g.

⚙️ Miel samemu

Kawa ziarnista jest często tańsza od mielonej i znacznie dłużej utrzymuje świeżość i aromat. Inwestycja w prosty młynek szybko się zwróci.

🧪 Eksperymentuj z mieszankami

Spróbuj kaw, które mają w składzie większy udział tańszej obecnie robusty. Mogą Cię zaskoczyć swoją mocą i intensywnym smakiem.

W efekcie, aby utrzymać wolumen sprzedaży i złagodzić szok cenowy, zwiększyły liczbę promocji. Efekt jest taki, że „ceny promocyjne dzisiaj są niejednokrotnie wyższe niż rok temu regularne”. Ponadto, widoczne są tendencje do oferowania płytszych zniżek, skracania okien promocji oraz przenoszenia działań na marki własne i mniejsze gramatury. Jedynie dyskonty zachowały ostrożność, obniżając liczbę akcji rabatowych o 7,8% w III kwartale, skupiając się na codziennych cenach i markach własnych.

Przyszłość cen kawy. Czy jest szansa na orzeźwienie na półkach?

- W kolejnych kwartałach ceny popularnych marek kaw kształtować się będą w przedziale 60-80 zł za kilogram, a marek premium oscylować będą na poziomie 100-120 zł – przedstawił spodziewane ramy cenowe dr Robert Orpych.

Eksperci nie przewidują szybkiego i gwałtownego spadku cen. Robert Biegaj stawia tezę, że tempo wzrostu cen może nieco zwolnić tylko w przypadku, gdy warunki pogodowe w krajach producenckich będą umiarkowanie sprzyjające, a koszty logistyczne ustabilizują się. W takim scenariuszu kolejne podwyżki cen w sklepach wynosiłyby do 20% rok do roku.

Julita Pryzmont spodziewa się, że dynamika wzrostu cen kawy zacznie stopniowo spadać pod koniec roku, osiągając poziom kilkunastu procent rok do roku. Będzie to możliwe dzięki efektowi wyższej bazy oraz częściowej stabilizacji notowań surowca. W pierwszych miesiącach przyszłego roku podwyżki mogą być już jednocyfrowe, ale tylko pod warunkiem, że „nie pojawią się nowe wstrząsy podażowe i złoty nie ulegnie silnemu osłabieniu”.

Największe szanse na realny spadek cen pojawią się dopiero w dalszej perspektywie, prawdopodobnie w drugiej połowie 2026 roku. Będzie to jednak zależało od sukcesu kluczowych zbiorów, zwłaszcza w Brazylii, i braku kolejnych katastrof pogodowych. Do tego czasu konsumentom zaleca się monitorowanie gazetek promocyjnych oraz budowanie zapasów, ponieważ kawa ma długi termin ważności, a jest to obecnie najbardziej efektywny sposób na zarządzanie rosnącymi kosztami.

Czytaj także: 

• Kawa stanie się luksusem? Jej ceny na giełdach szaleją
• Twoja kawa będzie już tylko droższa. Wyjaśniamy, dlaczego tanio już było
• Złe czasy dla kawoszy. "Kawoflacja" nie chce odpuścić

Źródło: UCE Research/WSB Merito/Michał Tomaszkiewicz