Najważniejsze informacje w skrócie:

• Zwrot kaucji nie wymaga posiadania paragonu zakupu i jest możliwy w każdym sklepie o powierzchni powyżej 200 m², który objęty jest prawnym obowiązkiem zbiórki
• Klient za zwrócone opakowanie otrzymuje bon kaucyjny, który jest pełnoprawnym środkiem płatniczym lub może zostać wymieniony na gotówkę w kasie sklepu
• Zgodnie z polskim prawem, bon uzyskany w jednym sklepie sieci, która posiada ten sam numer NIP (np. Lidl, Biedronka, Kaufland), musi być honorowany w dowolnym innym sklepie tej samej sieci

Kaucja za butelkę. Bon ważny w całej sieci lub tylko w jednym sklepie

50 groszy za butelkę plastikową lub metalową puszkę, 1 zł za wielorazową, szklaną butelkę – tyle doliczać będą sklepy do ceny produktu, gdy opakowania objęte systemem pojawią się na półkach. Pieniądze według założeń będzie można odebrać bardzo prosto: opakowanie zostanie przyjęte bez paragonu, a automat wyda bon o wartości kaucji za zwrócone butelki i puszki.

Jak odebrać kaucję?

Pieniądze według założeń będzie można odebrać bardzo prosto: opakowanie zostanie przyjęte bez paragonu, a automat wyda bon.

Bon to "pełnoprawny środek płatniczy"

Wydruk z automatu to specyficzny bon, który można zrealizować w danym sklepie lub sieci.

Jak wykorzystać bon?

💰 Opcja 1: Wypłata gotówki

Podejdź z otrzymanym bonem do kasy w sklepie. Możesz go wymienić bezpośrednio na gotówkę.

🛒 Opcja 2: Zniżka na zakupy

Podczas płacenia za zakupy, przekaż bon kasjerowi. Kwota do zapłaty zostanie obniżona o jego wartość.

Czy bon jest uniwersalny? Odpowiedzi sieci

Choć butelkę możemy oddać w dowolnym punkcie, gdy już otrzymamy bon, możemy go zrealizować tylko w sieci sklepów, która go wydała. Bonu otrzymanego w sieci A nie można zrealizować w sieci B. To właśnie sklep, który przyjmuje opakowania i obsługuje butelkomat, ponosi koszty logistyczne i operacyjne związane ze zbiórką, a zachęta do wykorzystania bonu ma być formą rekompensaty za prowadzenie zbiórki.

Kluczowe pytanie dla konsumentów brzmi: czy muszę wracać do tego samego oddziału, w którym oddałem butelki, czy bon jest ważny w całej sieci handlowej? Zgodnie z ustawą, jeżeli placówki handlowe należą do tej samej sieci i działają pod tym samym numerem NIP, bon uzyskany w jednym sklepie musi być honorowany we wszystkich pozostałych. Dotyczy to również różnych formatów sklepów tej samej marki. Zapytaliśmy poszczególne sieci o ich wewnętrzną politykę w tej sprawie. 

- Po wrzuceniu opakowań do automatu klient otrzyma voucher o wartości równej sumie zwróconych kaucji, czyli 50 groszy za każdą sztukę. Ten voucher będzie można wykorzystać podczas zakupów w dowolnym sklepie naszej sieci, obniżając o jego wartość kwotę do zapłaty przy kasie wyjaśniła nam Agnieszka Koc, dyrektorka ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju w sieci Biedronka. Voucher ma być ważny przez co najmniej 30 dni, przy czym sieć będzie obserwować potrzeby konsumentów.

Lidl Polska również zapewnia o kompleksowym podejściu, potwierdzając możliwość zwrotu kaucji zarówno w formie bonu do wykorzystania na zakupy, jak i w formie gotówki. Choć sieć nie podała wprost cytatu o ważności bonu w całej sieci, zgodnie z przepisami. - Bon z Lidla zrealizujesz w każdym innym Lidlu – podkreśliła Aleksandra Robaszkiewicz, dyrektorka ds. Corporate Affairs i CSR w Lidl Polska.

Dlaczego NIP jest ważniejszy niż logo?

Prawny haczyk, który decyduje o tym, gdzie możesz zrealizować swój bon kaucyjny.

Z punktu widzenia prawa, bon kaucyjny to dokument finansowy. O jego ważności decyduje to, kto jest jego wystawcą (jaki NIP widnieje na paragonie).

🏢 Jeden NIP = Jedna firma

Cała sieć w Polsce to jedna, duża firma. Bon wystawiony przez tę firmę jest jej zobowiązaniem i musi być honorowany w każdej jej placówce w całym kraju.

np. Biedronka, Lidl

🏪🏪🏪 Wiele NIP-ów = Wiele firm

Każdy sklep to osobna, mała firma prowadzona przez innego przedsiębiorcę (franczyzobiorcę). Bon jest więc zobowiązaniem tylko tego konkretnego sklepu, a nie całej sieci.

np. Żabka

"Kluczową informacją dla wygody naszych klientów jest to, że bon otrzymany w wyniku zwrotu opakowań jest uniwersalny w ramach naszej sieci, bon z jednego sklepu Kaufland można wykorzystać w dowolnym innym Kauflandzie na terenie Polski. Bon jest ważny 100 dni" – zapewniło Biuro Prasowe Kaufland Polska

W przypadku sieci Żabka, która dobrowolnie zdecydowała się na udział w systemie, odpowiedź Biura Prasowego wskazuje na lokalne ograniczenie realizacji bonu.

"Bon wygenerowany przy zwrocie opakowania będzie można zrealizować w tym samym sklepie Żabka" – usłyszeliśmy w Biurze prasowym na nasze pytanie. Skąd to ograniczenie? Żabka działa na zasadzie franczyzy, każdy sklep to w istocie inne przedsiębiorstwo, legitymujące się innym NIP. W teorii można trafić na kilka punktów prowadzonych przez tego samego przedsiębiorcę – wtedy kupon byłby ważny w każdym z nich – w praktyce trzeba się przyzwyczaić, że zwrot pieniędzy lub zniżkę można będzie skonsumować tylko Żabce, w której oddało się opakowania.

Co musisz wiedzieć o systemie kaucyjnym?

Zgodnie z obowiązującym prawem, obowiązek zwrotu kaucji spoczywa na sklepach o powierzchni powyżej 200 m². Mniejsze sklepy (poniżej 200 m²) mogą uczestniczyć w systemie dobrowolnie. Przykładowo, sieć Żabka, mimo że większość jej placówek nie jest objęta obowiązkiem ustawowym ze względu na małą powierzchnię, zdecydowała się na uruchomienie zbiórki we wszystkich sklepach (z wyjątkiem Żabka Nano).

Wiele sieci handlowych, w tym Kaufland, Biedronka i Lidl, stawia na automatyczny zwrot opakowań za pomocą specjalnych butelkomatów, które mają zapewnić klientom szybkość i komfort.

💡 Jak nie dać się zaskoczyć?

Prosty trik przed oddaniem butelek. Aby uniknąć frustracji, myśl strategicznie o tym, gdzie oddajesz opakowania.

🗺️ Jesteś w podróży?

Oddawaj butelki w dużych supermarketach (Biedronka, Lidl, Kaufland). Otrzymany bon będzie uniwersalny i zrealizujesz go w dowolnym sklepie tej sieci w całej Polsce.

🏠 Jesteś blisko domu?

Oddawaj butelki w swojej osiedlowej Żabce. Prawdopodobnie i tak zrobisz tam zakupy w najbliższych dniach i bez problemu wykorzystasz bon.

Należy pamiętać, że od 1 października do końca grudnia 2025 roku obowiązuje okres przejściowy. W związku z koniecznością wyczerpania zapasów przez producentów, na sklepowych półkach będą początkowo znajdować się napoje w starych opakowaniach bez znaku kaucji. Sklepy są włączane do systemu w momencie, gdy faktycznie mają w sprzedaży artykuły objęte kaucją (z nowym kodem EAN), co nie jest równoznaczne z symboliczną datą startu systemu. Przykładowo, w Kauflandzie pierwsze artykuły z dedykowanym oznaczeniem miały pojawić się dopiero około połowy października.

• System kaucyjny w Polsce. Co musisz wiedzieć od 1 października 2025?
• System kaucyjny wystartował tylko teoretycznie. Co naprawdę czeka nas po 1 października?
• Nowa opłata na paragonie. Tak zapłacimy kaucję za butelki

Źródło: Biedronka/Kaufland/Lidl/Żabka/Michał Tomaszkiewicz