Kiełbasa z wirusem? Alarmujące doniesienia z jarmarków świątecznych

Magia świątecznych jarmarków w Pradze czy Brnie przyciąga tysiące Polaków, ale w tym roku wycieczka może skończyć się poważnymi problemami zdrowotnymi. U naszych południowych sąsiadów szaleje epidemia wirusowego zapalenia wątroby typu A. Czescy dziennikarze prześwietlili stoiska z jedzeniem i ich odkrycia są niepokojące: higiena sprzedawców pozostawia wiele do życzenia. Sprawdzamy, jak bawić się bezpiecznie i nie przywieźć z wycieczki "choroby brudnych rąk".

2025-12-09, 11:02

Kiełbasa z wirusem? Alarmujące doniesienia z jarmarków świątecznych
Rynek Starego Miasta w Pradze w dniu otwarcia jarmarku w 2025. Foto: PAP/EPA/MARTIN DIVISEK

Najważniejsze informacje w skrócie: 

  • W Czechach trwa epidemia wirusowego zapalenia wątroby typu A zwanego "chorobą brudnych rąk". W pierwszym tygodniu grudnia praskie służby sanitarne odnotowały 28% wzrost liczby przypadków WZW A w stosunku do ostatniego tygodnia listopada
  • Trwają jarmarki świąteczne organizowane praktycznie we wszystkich większych miejscowościach Czech, Polski czy Niemiec. Oprócz rękodzieła czy artykułów świątecznych największą atrakcją jest szeroki zakres oferty gastronomicznej
  • Czescy dziennikarze sprawdzili warunki sanitarne na praskich jarmarkach. Wniosek mają jeden - o higienę najlepiej dbać samemu

Jarmarki świąteczne to nie tylko rozrywka - to także zagrożenie

Przez popularne jarmarki świąteczne w Pradze, Brnie czy Pilźnie przewija się obecnie tysiące turystów. Chętnie jedzą na nich kiełbaski, langosze i inne przysmaki. I tym samym narażają się na zakażenie. 

W Czechach zanotowano już 3 tysiące zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu A. Z powodu tego samego wirusa służby sanitarne z polskiego Kłodzka szukają pasażerów lotu z Mallorki do Warszawy. W Republice Czeskiej największe zagrożenie jest w Pradze, w której jest najpopularniejszy jarmark świąteczny. 

- Jesteśmy w fazie epidemii, w której liczba zachorowań wciąż rośnie. Szczyt jeszcze nie nastąpił. Wirus przenosi się m.in. poprzez kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami i rękoma, dlatego higiena i szczepienia są kluczowe - powiedziała mediom Katerina Fabianova, epidemiolożka cytowana również przez polskie Radio ZET. 

Liczba zachorowań tylko na początku grudnia wzrosła, w stosunku do końca listopada o 28%. Od początku roku odnotowano też przypadki śmiertelne. 

Najpiękniejsze Jarmarki Bożonarodzeniowe w Polsce

Zestawienie najlepszych miejsc na świąteczny wypad w sezonie 2024/2025.

🏆 "Wielka Trójka" – Absolutna czołówka

Wrocław

Najbardziej bajkowy (29.11 – 07.01)

Dlaczego warto: Niesamowity, baśniowy klimat. "Bajkowy Lasek", ruchome figury, wielki wiatrak i krasnale.

Co zjeść/wypić: Grzaniec w kubku-buciku, pyry z gzikiem, gofry bąbelkowe.

Dla kogo: Rodziny z dziećmi i fani "instagramowych" scenerii.

Gdańsk

Najlepszy w Europie (22.11 – 23.12)

Dlaczego warto: Tytuł "Best Christmas Market in Europe 2025". Elegancki, klimatyczny, z Łosiem Luckiem (mówiącym ludzkim głosem!) i Anielskim Młynem.

Co zjeść/wypić: Regionalne specjały kuchni kaszubskiej i gdańskiej.

Unikalna cecha: Bliskość morza i iluminacje w historycznej scenerii Głównego Miasta.

Kraków

Najstarszy i najbardziej tradycyjny (29.11 – 01.01)

Dlaczego warto: Klasyka gatunku na Rynku Głównym, w scenerii Sukiennic. Mniej lunaparku, więcej tradycji i rękodzieła.

Co zjeść/wypić: Grzaniec Galicyjski z beczki, oscypek z żurawiną, pajda ze smalcem.

Dla kogo: Miłośnicy historii, tradycji i lokalnego rzemiosła.

⭐ Wschodzące gwiazdy i unikalne atrakcje

Poznań (Betlejem Poznańskie)

Atrakcja: Wielkie Koło Młyńskie i unikalny Poznań Ice Festival (festiwal rzeźby lodowej).

Katowice

Atrakcja: Śląski klimat, nowoczesne dekoracje, ogromny diabelski młyn i elektryczna kolejka na terenie jarmarku.

Warszawa

Atrakcja: Kameralny, malowniczy jarmark na Barbakanie i Rynku Starego Miasta. Nowe strefy (np. pod Pałacem Kultury).

Higiena na jarmarku świątecznym? Zapomnij

Dziennikarze czeskiego serwisu idnes.cz sprawdzili warunki higieniczne na praskich jarmarkach świątecznych, których tylko w centrum można znaleźć kilka. Wnioski odstraszają. 

Sprzedawcy kiełbas i innych potraw (w tym popularnej tam sałatki ziemniaczanej) jednorazowych rękawiczek używają do wszystkiego. W tej samej parze przyrządzają żywność, przyjmują pieniądze i odprężają się w chwili przerwy. 

- Najlepiej byłoby, gdyby sprzedawcy na targowiskach dokładnie myli ręce między przygotowywaniem jedzenia a pobieraniem opłat. Albo gdyby mieli na sobie rękawiczki tylko do przygotowywania i obsługi jedzenia, a potem je zdejmowali - powiedziała serwisowi idnes.cz Petra Batók, rzeczniczka praskiego wydziału higieny.

Klienci mają jednak możliwość unikania zakażenia. Przy stoiskach są dostępne podajniki preparatów dezynfekcyjnych pozwalające oczyścić dłonie z bakterii i wirusów. Dziennikarze idnes zwrócili uwagę na to, że nie we wszystkich podajnikach działają pompki. 

Ceny w Pradze mogą się wydawać jednak atrakcyjne. Na Placu Jerzego z Podbieradu porcja kiełbasy to 180 koron (ok. 31,5 zł). W Krakowie jest drożej. 

Jak uniknąć zakażenia żółtaczką na jarmarku bożonarodzeniowym? 

Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A) zwane jest popularnie żółtaczką. Równie popularnym określeniem jest "choroba brudnych rąk". Bo to właśnie przestrzeganie podstawowych zasad higieny pozwala uniknąć zakażenia. 

Podstawową zasadą jest mycie lub dezynfekowanie rąk przed jedzeniem, szczególnie rękoma. Warto też zwracać uwagę sprzedawcom potraw, by zmieniali rękawiczki i rezygnowanie z zakupu gdy nie chcą tego robić. 

Oczywiście najpewniejszą metodą uniknięcia zakażenia na jarmarku jest zostanie w domu. Ale jeżeli już ktoś wybiera się, skuszony atmosferą praskich (czy też tych w Brnie i Pilźnie) jarmarków, do Czech, to powinien pamiętać o powyższych zasadach. 

Na szczepienie bezpośrednio przed wyjazdem jest już za późno, jeśli jednak ma on nastąpić w okolicy Sylwestra, to iniekcja jest jak najbardziej wskazana. Szczepionkę podaje się  w dwóch, lub trzech dawkach i pełną odporność po szczepieniu uzyskuje się po minimum 6 miesiącach, ale odporność częściowa to kwestia 2 tygodni.

Pierwsze objawy żółtaczki (WZW A) pojawiają się po ok. 30 dniach od zakażenia i mogą przypominać grypę lub zatrucie pokarmowe. 

Zasad higieny warto przestrzegać zawsze - czy jedząc w domu czy poza domem. Tegoroczne jarmarki w Czechach są zagrożeniem z powodu miejscowej epidemii, ale ryzyko jest umiarkowane. 

Czytaj także: 

Źródło: idnes.cz/RadioZet/Andrzej Mandel

Polecane

Wróć do strony głównej