Rekord wydatków dla rodzin, złudna ulga dla seniora. Indeks Miesięcznych Zakupów na listopad 2025

Najważniejsze informacje w skrócie:

• 730,86 zł za koszyk singla: Listopad przyniósł powrót drożyzny z wynikiem wyższym o 5,79% rok do roku, gdzie oszczędności na tańszym maśle zostały skonsumowane przez dwucyfrowe podwyżki cen kawy i mięsa.
• 2038,20 zł za koszyk rodziny: Gospodarstwa 2+2 płacą rekordowo dużo (wzrost o 5,81% r/r), a efekt skali sprawił, że mimo rynkowych obniżek cen tłuszczów, wydatki tej grupy wzrosły także w ujęciu miesięcznym.
• 30,13% minimalnej emerytury: Mimo pozornej stabilizacji cen wywołanej tanimi ziemniakami (koszyk seniora wart 520,20 zł), emeryci wciąż muszą przeznaczać niemal jedną trzecią świadczenia na biologiczne przetrwanie, co drastycznie ogranicza ich budżet na leki i ogrzewanie.

Raport "Indeks Miesięcznych Zakupów" (IMZ), przygotowany przez PolskieRadio24.pl, UCE Research i WSB Merito, pokazuje, że jesienna stabilizacja cen była zjawiskiem punktowym. W listopadzie każda z badanych grup społecznych musiała zmierzyć się z inną twarzą drożyzny.

Indeks Miesięcznych Zakupów. Kto stracił najwięcej?

Analiza trzech modelowych koszyków zakupowych pokazuje, że inflacja nie traktuje wszystkich równo. Najmocniej uderzyła tam, gdzie wózek zakupowy jest największy.

SINGIEL: Powrót na ścieżkę wzrostów

Po październikowej uldze, portfel singla znów odczuł presję. Wartość jego koszyka wyniosła 730,86 zł (+5,79% r/r). Głównym winowajcą jest tu wydatek na kop kofeinowy – singiel płaci krocie za kawę (+29%) i utrzymanie aktywnego stylu życia, co sprawia, że na podstawowe zakupy wydaje już blisko 21% swojej pensji.

Sprawdź Indeks Miesięcznych zakupów dla singla - listopad 2025.

RODZINA 2+2: Największy przegrany listopada

Bariera dwóch tysięcy złotych została trwale przebita. Koszyk czteroosobowej rodziny kosztował w listopadzie 2038,20 zł. Wzrost wydatków widać nie tylko rok do roku (+5,81%), lecz także w porównaniu do października (+1,50%). Tanie masło nie zrównoważyło tu drogiego mięsa i chemii, kupowanych w ilościach (niemal) hurtowych. Obciążenie dochodu sięga tutaj 24%.

Sprawdź Indeks Miesięcznych Zakupów dla rodziny 2+2 - listopad 2025.

EMERYT: Gorzej niż rok temu, lepiej miesiąc do miesiąca

Koszyk seniora wyniósł 520,20 zł. Choć matematycznie odnotowano tu symboliczny spadek względem października (-0,57%), sytuacja seniorów jest najtrudniejsza. Wciąż ponad 30% minimalnej emerytury trafia wyłącznie na jedzenie i środki czystości, a rok do roku ceny wzrosły o 4,78%.

Sprawdź Indeks Miesięcznych Zakupów dla seniora - listopad 2025.

Wspólny mianownik: masło i ziemniaki kontra kawa i mięso

Najważniejszym zjawiskiem rynkowym listopada jest gigantyczny rozdźwięk między cenami produktów tłuszczowych a resztą asortymentu. Masło, będące dotąd symbolem drożyzny, staniało rok do roku aż o 12,24%. Duża liczba promocji na ziemniaki sprawiła, że płaciliśmy za nie o 18,4% mniej, co poczuły rodziny i seniorzy.

- Masło jest w dość specyficznej sytuacji, ponieważ do niedawna było ono jednym z symboli drożejących produktów, co wyraźnie wpłynęło na wzrost zainteresowania jego substytutami. Z drugiej strony jest to produkt, który jest niezbędnym składnikiem wielu ciast i potraw świątecznych, co powoduje, iż widnieje on na większości list zakupowych, jeśli chodzi o artykuły spożywcze w okresie przedświątecznym. Co ciekawe, w zależności od marki cena masła w supermarketach może się różnić nawet o 2-3 złote za kostkę, co pokazuje, że w niektórych promocjach może być stosowana strategia typu „loss leader” i masło jest pewnego rodzaju wabikiem na klienta. Takich produktów w promocyjnych cenach w okresie przedświątecznym będzie więcej, bo i pułapek na klientów i nasze pieniądze w sklepach też będzie zdecydowanie więcej - wyjaśnił dr Artur Fiks z uniwersytetu WSB Merito.

Ekspert dodał, że widoczny w danych spadek cen ziemniaków wynika przede wszystkim z bardzo wysokich plonów, które sięgnęły 6,8 mln ton i przekroczyły zapotrzebowanie krajowe. Również na terenie Unii Europejskiej produkcja ziemniaków wzrosła, co uniemożliwiło przekierowanie nadwyżek na inne rynki europejskie. - Tak więc w najbliższym czasie możemy spodziewać się ustabilizowania ceny ziemniaka na korzystnym dla konsumentów poziomie - podsumował dr Fiks.

W teorii powinno to przynieść ulgę konsumentom. W praktyce oszczędność ta jest niwelowana przez skokowe wzrosty cen produktów importowanych i białkowych: kawy (+29,45%), drobiu (+17,50%) czy wołowiny (+16,63%).

Indeks Miesięcznych Zakupów. Cisza przed grudniową burzą?

Listopadowe odczyty – stabilizacja u seniora i umiarkowane wzrosty u singla – mogą okazać się ciszą przed burzą. Wchodzimy w najdroższy okres w roku, a plany finansowe Polaków na Boże Narodzenie 2025 są już mocno spolaryzowane.

Według najnowszego raportu "Wydatki świąteczne Polaków", przygotowanego przez UCE Research i Shopfully Poland, większość konsumentów zamierza zamknąć świąteczny budżet (żywność, prezenty, dekoracje) w przedziale 200–500 zł na osobę. Najczęściej wskazywane kwoty to 200–300 zł (11,4% badanych – głównie seniorzy) oraz 400–500 zł (11,3%). Co ciekawe, aż 11% Polaków planuje wydać na ten cel powyżej 1000 zł, podczas gdy blisko 9% wciąż nie wie, na ile będzie ich stać.

– Polacy wchodzą w sezon przedświąteczny z miesięcznymi budżetami obciążonymi w 20-30% samą żywnością. To bardzo trudna pozycja startowa przed grudniowym maratonem wydatków. Skoro dla wielu seniorów czy rodzin z mniejszych miejscowości "sufitem" wydatków świątecznych jest kwota 300 zł na osobę (pamiętajmy, że emeryci często gotują dla całej rodziny), a sam koszyk podstawowy (IMZ) drożeje, oznacza to konieczność drastycznych cięć w jakości prezentów lub wigilijnego menu. Wzrost cen mięsa i używek sugeruje, że wigilijny stół będzie w tym roku droższy, a świąteczne promocje mające przyciągnąć klientów do sklepów mogą nie wystarczyć, by złagodzić dotkliwy cios dla portfeli – ostrzega Michał Tomaszkiewicz, wydawca działu Pieniądze na PolskieRadio24.pl.

Eksperci UCE Research zwracają uwagę, że deklaracje ankietowanych są często zaniżone względem rzeczywistości. Nieplanowane zakupy i emocjonalny charakter świąt sprawiają, że ostateczny rachunek przy kasie w grudniu może być znacznie wyższy, co dla singla wydającego już 21% pensji na jedzenie czy emeryta oddającego na ten cel 30% świadczenia, będzie poważnym wyzwaniem na początek nowego roku.

Źródło: PolskieRadio24.pl/UCE Research/WSB Merito/Michał Tomaszkiewicz

Skąd to wiemy? Jak to policzyliśmy?

Indeks Miesięcznych Zakupów (IMZ) to cykliczny raport tworzony wspólnie przez PolskieRadio24.pl, UCE Research i WSB Merito. W odróżnieniu od wskaźników inflacji (CPI) podawanych przez GUS, IMZ nie mierzy ogólnego poziomu cen w gospodarce, lecz pokazuje nominalny koszt zakupu ściśle określonego zestawu produktów (FMCG) niezbędnych do funkcjonowania przez miesiąc dla danej grupy społecznej. Dane cenowe pochodzą z cyklicznego raportu „Indeks cen w sklepach detalicznych” autorstwa UCE Research i Uniwersytetów WSB Merito.