Życzenia Barroso na 85 urodziny Mazowieckiego

Posłuchaj

Relacja Tomasza Majki (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

W oświadczeniu Jose Barroso napisał o zaangażowaniu i nieocenionym wkładzie Tadeusza Mazowieckiego w przemiany demokratyczne w Polsce. - Jako premier pierwszego, niekomunistycznego rządu w Europie Środkowo-Wschodniej, jest Pan niewątpliwie jednym z tych liderów, którzy zmienili Europę - podkreślił Jose Barroso. Szef Komisji Europejskiej napisał też, że wsparcie Tadeusza Mazowieckiego zjednoczonej i silniejszej Europy "wciąż inspiruje do działania". - Zwłaszcza teraz, gdy słowo „Solidarność” nabiera nowego znaczenia w Europie w trudnych czasach kryzysu - podkreślił Jose Barroso.

Pierwszy niekomunistyczny premier

Tadeusz Mazowiecki w 1989 roku został jedenastym premierem powojennej Polski, pierwszym spoza lewicy. Stworzył rząd koalicyjny z udziałem "Solidarności", PZPR, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego. Gabinet przetrwał do końca 1990 roku. W sejmowym expose, wygłoszonym 24 sierpnia 1989 roku, Tadeusz Mazowiecki użył określenia "gruba kreska" jako momentu, od którego nowy gabinet brał na siebie odpowiedzialność za stan państwa.

Trzy lata temu Tadeusz Mazowiecki powiedział, że z reżimem komunistycznym udało się wygrać dzięki doświadczeniom polskiej historii i rozsądnej walce opozycji. Podkreślał, że opozycja wykazała się roztropnością, a jednocześnie udało jej się wykroczyć poza to, co uważali za wykonalne zwolennicy Realpolitik.

W 1990 roku Tadeusz Mazowiecki kandydował w wyborach prezydenckich. Zajął trzecie miejsce za Lechem Wałęsą i Stanem Tymińskim. Po porażce złożył dymisję gabinetu. Został uznany za największego przegranego wyborów. Tadeusz Mazowiecki był związany z różnymi partiami i organizacjami, między innymi do 1955 roku - z katolickim ruchem Pax. Był jednym z założycieli Unii Demokratycznej, następnie związał się z Unią Wolności. W 2005 roku był współzałożycielem Partii Demokratycznej - demokraci.pl. W 2002 roku w czasie obrad Rady Krajowej Unii Wolności wystąpił z partii. Tłumaczył wówczas, że opuszcza Unię, ponieważ jej członkowie wchodzą do zarządów samorządowych z Samoobroną.

"Uczciwość musi stać ponad pokrętną dyplomacją"

W 2005 roku Tadeusz Mazowiecki otrzymał medal Srebrenica 1995. Nagroda została przyznana przez Organizację Matek i Wdów Ofiar Srebrenicy za działania na rzecz pokoju w Bośni i Hercegowinie. W latach 90. Tadeusz Mazowiecki był sprawozdawcą ONZ konfliktu w byłej Jugosławii. Po trzech latach pełnienie tej funkcji, jako jedyny wysoki funkcjonariusz ONZ, podał się do dymisji na znak protestu przeciw bierności wspólnoty międzynarodowej. Odbierając medal, zaznaczył, że po tym, do czego doszło w Srebrenicy, nie miał innego wyjścia, jak zrezygnować ze stanowiska. – Wiedziałem, że daję świadectwo temu, że uczciwość musi stać ponad pokrętną dyplomacją, w której słowa o obronie człowieka przestają cokolwiek znaczyć. Chciałem być waszym głosem, kiedy wy byliście niesłyszani – powiedział.

Tadeusz Mazowiecki był współtwórcą i pierwszym redaktorem naczelnym miesięcznika "Więź". Jest członkiem PEN-Clubu, autorem książek i prac, między innymi książki "Druga twarz Europy". Otrzymał wiele nagród polskich i zagranicznych, w tym prestiżowe wyróżnienie "Premio Napoli" w dziedzinie prozy i publicystyki. Jest pierwszym laureatem Nagrody Świętego Wojciecha, przyznawanej za zasługi osobie, która przyczyniła się do duchowej integracji narodów Europy Środkowej z ogólnoeuropejską wspólnotą narodów. W 1998 roku prezydent Republiki Francuskiej nadał mu godność Wielkiego Oficera, czyli drugi stopień Legii Honorowej. Był członkiem Kapituły Orderu Orła Białego do 2007 roku, kiedy to odmówił ponownego złożenia oświadczenia lustracyjnego.

IAR/agkm

Zobacz galerię - Dzień na zdjęciach>>>