Afera CPK. "Ewidentny przewał, może być zabójczy dla Prawa i Sprawiedliwości"

Najważniejsze informacje w skrócie:

• Podlegający resortowi rolnictwa KOWR sprzedał 160-hektarową działkę, która pierwotnie była przeznaczona pod CPK
• Transakcja wydarzyła się pod koniec rządów Prawa i Sprawiedliwości
• W podcaście "Strefa Wpływów" Renata Grochal, Roch Kowalski i Jacek Czarnecki analizują możliwe konsekwencje afery CPK dla PiS

OGLĄDAJ. Renata Grochal, Jacek Czarnecki i Roch Kowalski w "Strefie Wpływów"

Wirtualna Polska ujawniła, że pod koniec 2023 r., minister rolnictwa i rozwoju wsi w rządzie Prawa i Sprawiedliwości Robert Telus zgodził się na sprzedaż 160-hektarowej działki w miejscowości Zabłotnia. Nabył ją Piotr Wielgomas, wiceprezes firmy Dawtona, a do transakcji doszło tuż przed utratą władzy przez PiS. Działkę sprzedano za 22,8 mln zł, a teraz jej wartość to już ok. 400 mln zł. Przez jej teren ma bowiem przebiegać linia kolejowa z Warszawy do Centralnego Portu Komunikacyjnego. Wiadomo, że ziemia należała do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, który podlega resortowi rolnictwa. Piotr Wielgomas dzierżawił ją od 2008 r., a od 2018 r. chciał ją wykupić. Nie pozwalała mu na to jednak ustawa z 2016 r. wstrzymująca obrót państwową ziemią oraz obecność cieku wodnego uznanego przez Wody Polskie za naturalny. W 2023 r. po wizycie ministra rolnictwa Telusa w firmie Dawtona Wody Polskie uznały, że na działce nie ma cieku, a rów melioracyjny, co otworzyło drogę do sprzedaży.

Transakcja została sfinalizowana 1 grudnia 2023 r. Rzeczniczka CPK Agnieszka Stefańska-Krasowska poinformowała, że Port ostrzegał, iż ta ziemia jest kluczowa dla rozwoju inwestycji, jednak KOWR te sygnały zignorował. Ówczesny prezes CPK Mikołaj Wild miał apelować do pełnomocnika rządu Marcina Horały o wstrzymanie trwającego procesu sprzedaży, ale nie było żadnej reakcji. 27 października 2025 r. prokuratura wszczęła śledztwo ws. sprzedaży działki strategicznej dla realizacji CPK. Chodzi o przekroczenie uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych KOWR w związku ze zbyciem dawnego majątku Zabłotnia osobie prywatnej.

Posłuchaj

Afera CPK. Renata Grochal, Jacek Czarnecki i Roch Kowalski w "Strefie Wpływów" 52:07

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Afera CPK. Kowalski: największy kryzys wizerunkowy PiS od 2023 roku

Roch Kowalski w podcaście "Strefa Wpływów" stwierdził, że komentując tę aferę, trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie: w jak dużym kryzysie jest obecnie Prawo i Sprawiedliwość? - Stawiam roboczą tezę, że jest to największy kryzys wizerunkowy PiS-u od miesięcy, jeśli nie od 2023 roku - powiedział dziennikarz. Jego zdaniem prezes Jarosław Kaczyński wie, "jak zabójcza" jest ta sprawa dla jego ugrupowania, stąd decyzja o zawieszeniu polityków partii. - Ale widać też jak się zmienia narracja szefa Prawa i Sprawiedliwości. Na początku mówił, że Robert Telus jest zawieszony w prawach, ale dzisiaj już twierdzi, że "ta działka w ogóle nie była strategiczna, a cała reszta to medialna propaganda". Zdaniem Kowalskiego w związku z tą aferą PiS "znalazło się w podwójnym ogniu". - W mediach społecznościowych ostrzeliwane jest przez Koalicję Obywatelską i jej sympatyków, a także przez swoisty sojusz stworzony ad hoc - Konfederacji i Konfederacji Korony Polskiej Grzegorza Brauna - zaznaczył.

Według dziennikarza "cała hipokryzja polityków PiS-u polega na tym, że ówczesny pełnomocnik rządu ds. CPK Marcin Horała teraz udaje, że nie wie o działce, nie pamięta o sprawie i że nic nie wiedział o tym, że prezes wielkiego koncernu przetwórczego Dawtona się nią interesuje". - Powiem to wprost: widzę co teraz robi pan Wielgomas - jak bardzo próbuje się ustawić poza tą sprawą, poza tą historią. Natomiast wiele wskazuje na to, że był aktywnym uczestnikiem procederu korupcyjnego. A teraz się przedstawia jako gotów do podjęcia rozmów. Litości. Ewidentnie wszystko wskazuje na to, że ktoś się po prostu z kimś dogadał. "Kupisz tę działkę za 22 miliony, a odpalisz mi działkę od działki za pięć lat czy za ileś, jak już państwo będzie chciało ją koniecznie wykupić i będzie pod ścianą, że już trzeba to zrobić". Tak to właśnie mogło wyglądać - powiedział Roch Kowalski.

Grochal: afera CPK uderza w splot słoneczny PiS-u

Renata Grochal podkreśliła, że afera CPK, poza kryzysem wizerunkowym największej obecnie partii opozycyjnej, ma też inny, głębszy wymiar. - Bo Prawo i Sprawiedliwość od lat mówiło, że CPK to inwestycja rozwojowa, projekt cywilizacyjny, który przenosi nas w XXI wiek, że to duży krok do przodu. Politycy ugrupowania zawsze mówili, że mają wielkie idee, w odróżnieniu od Tuska, który ich zdaniem nie ma żadnej. Tymczasem teraz okazuje się, że zamiast wielkiej idei, są małe interesiki. Bo 160 ha ziemi zostaje sprzedane rzutem na taśmę, już po utracie władzy przez PiS, kiedy był ten dwutygodniowy rząd, który nie stworzył większości i oddał władzę. Oni dopięli ten biznes, mimo że ta działka znajduje się w tej kluczowej inwestycji, którą przecież zdaniem tamtej ekipy trzeba było robić szybko. I nagle włączyli hamulec, bo sprzedaż działki oznacza teraz miesiące dyskusji, czy Wielgomas odda tę ziemię czy zwróci ją do Skarbu Państwa, czy trzeba będzie ją odkupić za 10 razy większą kwotę - powiedziała dziennikarka.  

Jej zdaniem ta sprawa "przede wszystkim uderza w splot słoneczny PiS-u". - Bo mówili, że to jest wielka inwestycja, kluczowa dla Polski. Tymczasem okazało się, że opylili działkę znajomemu biznesmenowi, co może po prostu wstrzymać realizację inwestycji - zaznaczyła. I zwróciła uwagę na to, co w tej sprawie się działo po przejęciu władzy przez Koalicję Obywatelską. - Ona powołała swojego dyrektora KOWR-u i nagle nowe władze CPK nie mogły z KOWR-u wydobyć informacji na temat działki. Ileś miesięcy trwały przepychanki i dopiero w lipcu zostało skierowane doniesienie do prokuratury w tej sprawie, a postępowanie wszczęto dopiero w poniedziałek po publikacji w Wirtualnej Polsce - podkreśliła. Według Renaty Grochal "gdyby nie było ewidentnego przewału", to Jarosław Kaczyński już pierwszego dnia po ujawnieniu afery nie zawiesiłby w prawach członka trzech polityków PiS. - Natomiast tłumaczenie przez niektórych polityków PiS, że tej sprawie jest winna Platforma Obywatelska, a nie oni, urąga podstawowej inteligencji. To nie zadziała - powiedziała dziennikarka.

Jacek Czarnecki z kolei zwrócił uwagę, że sprzedana działka "tak naprawdę nie była strategiczna". - To nie był środek pasa startowego Centralnego Portu Komunikacyjnego - zaznaczył dziennikarz. W jego opinii "w tej sprawie jest też ważne to, że prezes Kaczyński od razu natychmiast pozawieszał ludzi, o których wiemy, że byli zamieszani". - Ale też, co było dla mnie znamienne, całe prawicowe media rzuciły się na przykład na Telusa. On został po prostu zlinczowany w Telewizji Republika - podkreślił. Jego zdaniem w tej aferze "jest jeszcze jeden przewał". - Otóż ta działka była niesprzedawalna, bo tam był ciek wodny. A Wody Polskie zlikwidowały go w bardzo krótkim czasie, po wizycie ministra Telusa w firmie, która miała to kupić. I nagle działka okazała się sprzedawalna - powiedział Jacek Czarnecki.

• Sprzedano ważną działkę CPK. Prokuratura prowadzi postępowanie
• Burza wokół CPK. "Pogłębia kryzys narracyjny PiS-u"
• Nowe ustalenia ws. afery CPK. Twórca Dawtony spotykał się z politykami PiS

***

Każdy odcinek "Strefy Wpływów" dostępny jest na platformie podcastowej Polskiego Radia i na kanale YouTube Polskiego Radia 24.

"Strefa Wpływów" to wspólny podcast polityczny radiowej Jedynki, radiowej Trójki i Polskiego Radia 24. Renata Grochal, Jacek Czarnecki i Roch Kowalski analizują najważniejsze wydarzenia polityczne tygodnia.

Źródło: Polskie Radio
Prowadzący: Renata Grochal, Roch Kowalski, Jacek Czarnecki
Opracowanie: Robert Bartosewicz