Berus-Tomaszewska w PR24: poszukujemy nagrania ostatniego przemówienia prezydenta Starzyńskiego

- W trzeciej, zaginionej części poszukiwanych płyt z września 1939 roku jest ostatnie przemówienie prezydenta Stefana Starzyńskiego - powiedziała na antenie Polskiego Radia 24 Elżbieta Berus-Tomaszewska, dyrektor Archiwum Polskiego Radia.

2022-05-06, 15:03

Berus-Tomaszewska w PR24: poszukujemy nagrania ostatniego przemówienia prezydenta Starzyńskiego — Elżbieta Berus-Tomaszewska, dyrektor Archiwum Polskiego Radia. Foto: PR/Cezary Piwowarski

Polskie Radio zainicjowało narodowe poszukiwania zaginionego zbioru płyt z września 1939 roku. Akcję "Gdzie jest czarny neseser?" wspierają: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytut Pamięci Narodowej. Część odnalezionej kolekcji: 93 metalowe płyty gramofonowe, została wpisana w ubiegłym roku na Polską Listę Krajową Programu UNESCO "Pamięć świata". Nagrania te wydała właśnie Agencja Muzyczna Polskiego Radia w postaci pięciopłytowego, ekskluzywnego boxu.

Podczas konferencji dyrektor Archiwum Polskiego Radia Elżbieta Berus-Tomaszewska zaapelowała o odszukanie zaginionych płyt wyniesionych z Polskiego Radia we wrześniu 1939 roku. Zawierają one przemówienie ówczesnego prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego oraz inne zapisy dźwiękowe z czasu obrony stolicy. Dyrektor archiwum podkreśliła, że płyty z pewnością przetrwały II wojnę światową.

"Gdzie jest czarny neseser?" - zobacz serwis specjalny portalu PolskieRadio24.pl

Apel o poszukiwania czarnego neseseru

- Płyty z września 1939 roku zostały podzielone na trzy części. Trzecia część, której poszukujemy, została zapakowana do czarnego neseseru - tłumaczyła Elżbieta Berus-Tomaszewska w Polskim Radiu 24. Opisała, że zaginione płyty przypominają czarne płyty winylowe o średnicy 30 cm, a na środku zamiast papierowej etykiety mają wypisane białą farbą litery i cyfry. - To podstawowa cecha tej płyty - podkreśliła i dodała, że są one cięższe od płyt winylowych, a przy uderzeniu wydają metaliczny dźwięk.

REKLAMA

- Wiemy, że te płyty przetrwały II wojnę światową - podkreśliła Berus-Tomaszewska. - Wiemy, że jest to przynajmniej 50 płyt - dodała. Pytana o to, jakie nagrania mogą się znajdować na poszukiwanych krążkach, przyznała, że nie wiadomo dokładnie, co na nich jest, ale wiadomo, że powinno być tam ostatnie przemówienie prezydenta Stefana Starzyńskiego.

W audycji dyrektor Archiwum Polskiego Radia opowiedziała, jak doszło do odnalezienia większej części kolekcji z września 1939 roku, a także o realiach panujących w oblężonej stolicy pierwszych dni wojny i służbie dziennikarzy w informowaniu społeczeństwa w czasie konfliktów zbrojnych.