more_horiz

Stacja Deszyfrująca: Zamach na „Kata Pragi”

Ostatnia aktualizacja: 10.12.2017 20:45
Szef nazistowskiej tajnej policji, który stworzył wstrząsający system terroru III Rzeszy, a także architekt procesu zagłady Żydów. 27 maja minęło 75 lat od jednej z najbardziej spektakularnych akcji europejskiego ruchu oporu – udanego zamachu na Reinharda Heydricha, niemieckiego oficera i zbrodniarza wojennego.
Audio
  • 10.12.17 dr Bartłomiej Szyprowski: Do tego, że zamach zakończył się śmiercią Heydricha, przyczynił się sam Heydrich
Reinhard Heydrich
Reinhard HeydrichFoto: Wikimedia Commons/cc/Bundesarchiv

Do akcji, o kryptonimie Anthropoid, mającej na celu likwidację Heydricha, doszło 27 maja 1942 roku w Pradze. Wykonania zadania podjęli się żołnierze emigracyjnego rządu Czechosłowacji (Jozef Gabčík i Jan Kubiš).

Dr Bartłomiej Szyprowski, autor Książki Historycznej roku 2016, przyznał, że czechosłowackie zaangażowanie w zamach na ważnego przedstawiciela III Rzeszy było po części spowodowane chęcią podniesienia prestiżu tego państwa w walce z okupantem.

– We wrześniu 1941 rok, prezydent Edvard Beneš, który przewodził rządowi emigracyjnemu, stwierdził, że w osiągnięciu tego celu ma pomóc usunięcie ważnej osobistości reprezentującej Adolfa Hitlera. Kandydatami byli właśnie Heydrich oraz szef Gestapo w Protektoracie Czech i Moraw, czyli Karl Hermann Frank. Ostateczny wybór padł na tego pierwszego. Powodem było to, że interes w jego likwidacji mieli Czesi, Brytyjczycy oraz Rosjanie – powiedział historyk.   

Gabčik i Kubiš podjęli decyzję o zamachu w kwietniu 1942, a 27 maja zaatakowali. Dzięki zapoznaniu się z planem dnia Heydricha, wiedzieli, że będzie on przejeżdżał odkrytym samochodem ze swojej rezydencji do urzędu, w którym pracował. Postanowili to wykorzystać i ostrzelać auto po wcześniejszym jego zatrzymaniu.

– Nie wszystko poszło według ustaleń. Samochód, którym jechał Heydrich, został zauważony zbyt późno. Pierwotne założenie, by unieruchomić Mercedesa przy użyciu bomb, zeszło na dalszy plan – podkreślił dr Bartłomiej Szyprowski.

Jan Kubiš rzucił w kierunku auta granat, który ciężko ranił Heydricha. Został on przewieziony do pobliskiego szpitala na Bulovce. Zmarł w wyniku pooperacyjnego zakażenia krwi. – Usunięto mu śledzionę, wyciągnięto liczne odłamki, które były jednak mocno zanieczyszczone. Doszło do zakażenia sepsą – wyjaśnił gość Polskiego Radia 24.

Do powodzenia akcji przyczynił się… Reinhard Heydrich. Gdy zauważył napastników, to on wydał swojemu kierowcy rozkaz, by zatrzymał samochód. Korzystając z tego, że jednemu z atakujących zaciął się pistolet, powinien nakazać dalszą jazdę i ucieczkę z miejsca zamachu.

Reinhard Heydrich był najwyższym rangą hitlerowskim dygnitarzem zlikwidowanym przez ruch oporu.

Ponadto w audycji dr Bartłomiej Szyprowski mówił szerzej na temat organizacji czechosłowackiego ruchu oporu i jego współpracy z Wielką Brytanią.

„Stację Deszyfrującą” prowadził Sebastian Rybarczyk.

Polskie Radio 24/db

______________________

Stacja deszyfrująca - wszystkie audycje

Data emisji: 10.12.17

Godzina emisji: 20.11

 



Zobacz także

Zobacz także