Fatalny wpływ ekstremalnych zjawisk pogodowych na gospodarki krajów UE. Ogromne straty
Jak wynika z danych opublikowanych pod koniec kwietnia przez Europejską Agencję Środowiska, w okresie 1980-2021 ekstremalne zjawiska pogodowe i klimatyczne spowodowały w państwach członkowskich Unii Europejskiej straty gospodarcze szacowane na 560 mld EUR.
2023-05-18, 10:10
Przewiduje się ponadto, że nasilenie tych zjawisk doprowadzi do coraz większych strat w nadchodzących latach. O ile bowiem w okresie 1981-1990 średnie roczne straty (w cenach stałych z 2021 r.) wynosiły 9,7 mld EUR, to w okresie 1991-2000 było to już 11,2 mld EUR, w latach 2001-2010 równowartość strat wzrosła do 13,5 mld EUR, zaś w dekadzie 2011-2020 kwota sięgnęła 15,3 mld EUR. Rekordowo duże straty, sięgające 56,5 mld EUR, odnotowano w 2021 r.
Różna skala strat
Zakres, w jakim poszczególne kraje UE były dotknięte stratami gospodarczymi będącymi skutkami ekstremalnych zjawisk pogodowych i klimatycznych, jest zróżnicowany. W kwotach bezwzględnych najwięcej straciły największe gospodarki: Niemcy (150,5 mld EUR), Francja (106,3 mld EUR), Włochy (91,6 mld EUR), Hiszpania (64,9 mld EUR) i Polska (16,4 mld EUR).
Z kolei pod względem strat w przeliczeniu na 1 mieszkańca najbardziej dotkniętymi krajami okazały się: Słowenia (1918 EUR), Niemcy (1859 EUR), Luksemburg (1763 EUR), Francja (1720 EUR), Włochy (1581 EUR), Dania (1561 EUR) oraz Hiszpania (1535 EUR). Polska (432 EUR) pod względem strat per capita była jednym z sześciu krajów UE najmniej dotkniętych ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi i klimatycznymi w badanym okresie.
Powody strat
Za największą część strat odpowiadały powodzie (ponad 45 proc.). Ok. 33 proc. było efektem zjawisk meteorologicznych, jak burze i grad, zaś zjawiska o podłożu klimatycznym, jak fale upałów, susze, pożary lasów i silne mrozy, odpowiadały łącznie za ponad 20 proc. strat.
REKLAMA
Mimo narastającej częstotliwości zjawisk ekstremalnych, tylko ok. 30 proc. strat było objętych ubezpieczeniami i obserwowano w tym obszarze duże zróżnicowanie między krajami. O ile w Słowenii i Holandii odsetek ten wynosił odpowiednio 80 proc. i 77 proc., to w przypadku Bułgarii, Rumunii i Litwy było to kolejno zaledwie 3 proc., 2 proc. i 1 proc.
Luka ubezpieczeniowa
Luka ubezpieczeniowa (insurance gap) w odniesieniu do skutków zjawisk ekstremalnych w krajach UE została odnotowana w raporcie Europejskiego Banku Centralnego oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych.
W dokumencie proponuje się rozważenie ograniczania strat makroekonomicznych i wzmocnienie unijnego systemu ubezpieczeń od katastrof, m.in. poprzez wykorzystanie rynków finansowych i uruchomienie specjalnych obligacji (catastrophe bonds), partnerstwa publiczno-prywatne zawierane w celu ograniczenia ryzyka czy też tworzenie zabezpieczeń o charakterze fiskalnym w postaci krajowych funduszy rezerwowych.
Powyższe narzędzia wpisują się w szerszy kontekst konieczności zwiększania nakładów i intensyfikacji działań w obszarze adaptacji do zmian klimatu. W 2021 r. UE przyjęła zaktualizowaną strategię adaptacji do zmian klimatu, stanowiącą element zielonej transformacji gospodarki europejskiej. Z kolei na początku maja bank centralny Indii ogłosił, że koszt adaptacji gospodarki kraju do zmian klimatycznych w perspektywie do 2030 r. wyniesie ponad 1 bln USD.
REKLAMA
PolskieRadio24.pl/ IAR/ PIE/ mib
REKLAMA
