Lista nowych opłat dla firm od 1 stycznia. ZUS, KSeF i podatek od deszczu [ZESTAWIENIE]
Rok 2026 zapowiada się dla polskich przedsiębiorców jako czas wyjątkowej próby. Największym wyzwaniem nie będą jedynie same podwyżki stawek, ale przede wszystkim zmiany o charakterze strukturalnym, takie jak nowa definicja budowli czy obowiązkowy system e-faktur. Presja kosztowa wynikająca z cen energii oraz składek na ubezpieczenia społeczne stworzy środowisko, w którym wiele firm z sektora MŚP będzie musiało wybierać między optymalizacją procesów a podniesieniem cen swoich usług.
2025-12-31, 13:12
Najważniejsze informacje w skrócie:
- Nowy podatek od budowli: Zmiana definicji budowli w podatku od nieruchomości może drastycznie podnieść opłaty dla firm posiadających silosy, zbiorniki czy infrastrukturę techniczną, gdyż podatek będzie liczony od ich wartości, a nie powierzchni.
- Obowiązkowe e-faktury (KSeF): Od lutego i kwietnia 2026 r. system KSeF stanie się przymusowy dla wszystkich podatników VAT, co wymusi kosztowne zmiany w oprogramowaniu i niesie ryzyko blokady płatności przy błędach w systemie.=
- Wyższy ZUS i zmiany w zdrowotnej: Miesięczne składki społeczne dla przedsiębiorców wzrosną o ponad 150 zł z powodu waloryzacji płac, przy jednoczesnym zniesieniu naliczania składki zdrowotnej od sprzedaży firmowych maszyn i aut.
- Droższa energia i nowe opłaty: Opłata mocowa dla firm wzrośnie o 55%, a nowo wprowadzone stawki ROP obciążą producentów kosztami wprowadzanych na rynek opakowań szklanych, plastikowych i papierowych.
Waloryzacja podatku od nieruchomości i redefinicja budowli w 2026 roku
Przedsiębiorcy muszą przygotować się na dwutorowy wzrost obciążeń związanych z posiadanymi nieruchomościami. Po pierwsze, wzrosną same stawki maksymalne podatku, które są waloryzowane o wskaźnik inflacji. W 2026 roku maksymalna stawka dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wzrośnie do 35,53 zł za 1 m², a dla gruntów związanych z biznesem do 1,45 zł za 1 m². Należy pamiętać, że większość gmin miejskich, borykających się z lukami budżetowymi, decyduje się na stosowanie tych najwyższych dopuszczalnych stawek.
Po drugie, wchodzi w życie nowa definicja budowli, która stanowi największe ryzyko fiskalne dla branży energetycznej, chemicznej i rolniczej. Wiele obiektów, takich jak silosy czy zbiorniki, które dotychczas były opodatkowane od powierzchni (jako budynki), zostanie zakwalifikowanych jako budowle opodatkowane od ich wartości. Przy stawce wynoszącej 2% wartości, podatek za pojedynczy obiekt o wartości 3 000 000 zł może wzrosnąć z około 2 000 zł do aż 60 000 zł, co w skali całego zakładu może oznaczać wielomilionowe dodatkowe koszty.
Koszty transportu i logistyki. Wyższe stawki i podatek od deszczu
Branża transportowa i spedycyjna odczuje wzrost obciążeń w postaci wyższego podatku od środków transportowych. Maksymalna stawka dla ciągników siodłowych i ciężarówek o masie powyżej 12 ton wzrośnie do poziomu 4809,70 zł, natomiast w przypadku autobusów górna granica wyniesie 3762,72 zł. Jest to szczególnie dotkliwe dla firm dysponujących dużymi flotami pojazdów, gdzie łączny wzrost kosztów stałych może wpłynąć na marżowość usług logistycznych.
Jednocześnie postępuje uszczelnianie poboru opłat za usługi wodne, czyli tzw. podatku od deszczu. Dotyczy on nieruchomości o powierzchni powyżej 3500 m², które są zabudowane w co najmniej 70%, co bezpośrednio uderza w centra logistyczne, magazyny oraz duże parkingi firmowe. Brak inwestycji w systemy retencyjne skutkuje nałożeniem waloryzowanej opłaty za zmniejszenie naturalnej retencji terenowej, co czyni budowę zbiorników na deszczówkę koniecznością ekonomiczną w 2026 roku.
"Podatek katastralny" dla firm
Nowa definicja budowli może drastycznie zwiększyć obciążenia podatkowe przedsiębiorców.
Dlaczego "katastralny"?
Osoby prywatne płacą podatek od metrażu mieszkania. Firmy w przypadku budowli (silosy, maszty, fundamenty) płacą:
2% wartości rocznieTo de facto podatek od wartości (kataster), który istnieje od dawna. Kontrowersja dotyczy rozszerzenia listy obiektów, które zostaną uznane za budowle.
Co się zmienia?
Do tej pory przepisy odsyłały do Prawa budowlanego (co TK uznał za niekonstytucyjne). Nowa definicja ma być "autonomiczna".
Główne zmiany:
- Lista obiektów: MF przygotowało załącznik z listą budowli. Jeśli obiekt tam jest, trzeba płacić 2% (nawet jeśli nie jest trwale związany z gruntem).
- Inwentaryzacja: Firmy muszą od nowa ocenić majątek, co oznacza ogromne koszty doradztwa i ryzyko sporów.
Główne zagrożenie
Największym ryzykiem jest opodatkowanie skomplikowanych urządzeń technicznych.
Podatek od maszyn?Nowe przepisy mogą objąć nie tylko fundamenty, ale całe systemy (transformatory, kotły, linie produkcyjne) o ogromnej wartości.
Kto straci najbardziej?
Największy niepokój panuje w sektorach o wysokiej wartości infrastruktury:
- Energetyka: Farmy wiatrowe, fotowoltaika, sieci przesyłowe.
- Telekomunikacja: Maszty i infrastruktura kablowa.
- Logistyka: Regały wysokiego składowania.
- Przemysł ciężki: Piece, zbiorniki, rurociągi.
Koszty pracy i presja płacowa: ZUS oraz limit 30-krotności
Wzrost przeciętnego wynagrodzenia do prognozowanego poziomu 9420 zł generuje rekordowe podwyżki składek ZUS dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Podstawa wymiaru składek dla Dużego ZUS wzrośnie do 5652,00 zł, co podniesie miesięczny koszt ubezpieczeń społecznych do poziomu 1 926,76 zł. W skali roku oznacza to wzrost wydatków o ponad 1 800 zł z tytułu samych składek. Dodatkowym wyzwaniem dla pracodawców zatrudniających specjalistów będzie wyższy limit 30-krotności, który sprawi, że firmy będą odprowadzać składki emerytalne od wyższej kwoty zarobków pracowników, zanim nastąpi ich zwolnienie z tego obowiązku pod koniec roku.
Nowe obowiązki systemowe: KSeF, ROP i opłata mocowa
Obligatoryjne wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur od lutego i kwietnia 2026 roku stanie się potężnym wyzwaniem organizacyjnym. Firmy muszą ponieść koszty aktualizacji systemów ERP i przeszkolenia personelu, mierząc się jednocześnie z ryzykiem blokady płatności w przypadku błędów systemowych. Równolegle startują realne opłaty w ramach Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP), które obciążą firmy wprowadzające produkty w opakowaniach – od 0,02 zł/kg za szkło do 0,11 zł/kg za aluminium. Całość kosztów operacyjnych domyka drastyczna, 55-procentowa podwyżka opłaty mocowej dla odbiorców biznesowych, co zmusi zakłady produkcyjne do inwestycji w magazyny energii lub przesunięcia produkcji na godziny nocne.
Czytaj także:
- Kawa podniosła singlom ciśnienie w portfelach. W listopadzie powrót do podwyżek
- Utrzymanie rodziny coraz droższe. Mięso, kawa i herbata uderzyły efektem skali
- Emeryci uratowani przez ziemniaki. Listopad dał chwilę finansowego oddechu
Źródło: PoskieRadio24.pl/Michał Tomaszkiewicz