Skarb Państwa gwarantem zobowiązań Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. Rząd pracuje nad ustawą
2023-07-18, 09:15
Gwarancje udzielone pod zobowiązania, które mają trafić do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego wraz z aktywami węglowymi, przyśpieszą proces jej powstania. Założenia są takie, że jeszcze w tej kadencji ustawę powinien przyjąć parlament - poinformowało źródło w Ministerstwie Aktywów Państwowych.
Z informacji, które podało źródło w Ministerstwo Aktywów Państwowych (MAP), wynika, że na jednym z najbliższych posiedzeń rząd powinien zająć się projektem ustawy o zasadach udzielania przez Skarb Państwa gwarancji za zobowiązania Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE). Nie wykluczono, że nastąpi to już na najbliższym posiedzeniu Rady Ministrów. W wykazie prac legislacyjnych zaznaczono, że rząd przyjmie projekt w III kw. 2023 r. Jak podało źródło, MAP liczy, że ustawa zostanie przyjęta przez parlament jeszcze w tej kadencji parlamentu.
Gwarancje Skarbu Państwa
Jak podano, istotą rozwiązań ujętych w projekcie ustawy jest wprowadzenie podstawy prawnej dla udzielania przez Skarb Państwa gwarancji za wybrane zobowiązania finansowe NABE, jak również wprowadzenie dodatkowych zmian koniecznych dla realizacji transformacji, która będzie polegać na nabyciu aktywów związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej z węgla od spółek z bezpośrednim lub pośrednim udziałem Skarbu Państwa.
Intencją Skarbu Państwa jest objęcie zobowiązań gwarancją do 70 proc. Chcemy zagwarantować trzy rodzaje instrumentów finansowych: kredyt odnawialny, pożyczkę i limity przed rozliczeniowe na zakup certyfikatów CO2 i waluty potrzebnej do ich rozliczenia. "Gwarancje do 70 proc. będą dotyczyły każdego z tych zobowiązań" - zaznaczono. Dodano, że to ze względu na wagę NABE dla bezpieczeństwa energetycznego kraju i stabilności systemu energetycznego państwo zdecydowało się udzielić gwarancji na takim poziomie.
"Spółki zakomunikowały, że przez 8 lat będą spłacały łącznie kwoty wynoszące 9,9 mld zł, które są winne spółkom matkom, chodzi też o kredyt odnawialny wynoszący łącznie 15 mld zł. Trzecią rzeczą są limity przed rozliczeniowe obejmujące zakup certyfikatów CO2 i walutę potrzebną do rozliczenia. To największy instrument finansowy, z którego spółki będą musiały korzystać - łącznie kilkadziesiąt miliardów złotych. W czwartym kw. 2023 r. będzie to łącznie 44 mld zł. W następnych latach - do 30 mld zł. Chcemy te kontrakty dotyczące limitów przenieść ze spółek energetycznych, które je zakupiły za pośrednictwem banków, na NABE" - tłumaczy konieczność udzielenia gwarancji źródło w MAP.
Powstaje dokumentacja
Źródło w MAP zapewniło, że są już decyzje banków. "Niektóre dokumenty są już parafowane, istotne warunki finansowania są uzgodnione i podpisane przez banki, teraz finalizujemy dokumentację". Zwrócono uwagę, że gwarancje były instrumentem, oczekiwanym przez banki.
Jak poinformowano w projektowanej ustawie utworzenie NABE będzie procesem dwuetapowym. W pierwszym Skarb Państwa nabędzie od grup energetycznych z udziałem Skarbu Państwa ich spółki zależne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej w konwencjonalnych elektrowniach węglowych, tj. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, Tauron Wytwarzanie, Enea Wytwarzanie, Enea Elektrownia Połaniec oraz Energa Elektrownie Ostrołęka. Następnie spółki zostaną skonsolidowane w ramach PGE GiEK, co nastąpi poprzez wniesienie przez Skarb Państwa akcji lub udziałów tych spółek na podwyższenie kapitału zakładowego GIEK, która to spółka będzie po takiej konsolidacji funkcjonować, jako NABE. Zwrócono uwagę, że "wyceny spółek wynikają z poziomu zadłużenia i poziomu rezerw na zakup certyfikatów na CO2".
Z informacji, uzyskanych z resortu aktywów wynika, że do NABE trafią aktywa węglowe odpowiadające za 50 proc. wyprodukowanej w Polsce energii. "Przyjęliśmy również założenie, że od 30 września 2022 r. wszystko, co się wydarzyło w tych spółkach, jest własnością Skarbu Państwa, w przypadku powstania NABE. Przy czym wartość została określona w oparciu o najbardziej aktualne dane rynkowe w tym wykonanie wyników finansowych za I kw. 2023 r." - poinformowało źródło w MAP.
Narzędzie transformacji
Dodano, że celem powstania NABE jest stworzenie podmiotu, który będzie stanowił narzędzie transformacji, a zarazem będzie gwarantem bezpieczeństwa energetycznego. Utworzenie NABE ma odciążyć spółki energetyczne od śladu węglowego, uwalniając ich potencjał inwestycyjny, który będzie mógł być wykorzystany na rozwój inwestycji nisko- i zeroemisyjnych oraz sieci dystrybucyjnych.
Jak podkreślał MAP, jest to też konieczne, by spółki energetyczne mogły zwiększyć pozyskiwanie finansowania na inwestycje w tym na rozwój sieci dystrybucyjnych, który jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania systemu w sytuacji, kiedy liczba OZE dynamicznie rośnie. "Obecnie 300 banków globalnych ogłosiło, że nie współpracuje z podmiotami, które mają aktywa węglowe, bez względu na ocenę ich rentowności, czy wiarygodności kredytowej" - wskazano.
W MAP przyznano, że trwają jeszcze rozmowy z Komisją Europejską (KE) na temat tworzenia NABE. "Rozmowy zatrzymały się na etapie, w którym KE stwierdziła, że musi poznać ostateczny kształt NABE, by móc poddać go ocenie".
Dodano, że w projektowanej ustawie, wzorem połączeń w sektorze hutniczym, zostanie wyłączona decyzją prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów dotycząca zgody na koncentrację. "Uznaliśmy, że jest to rozwiązanie lepsze, biorąc pod uwagę wagę korzyści gospodarcze z utworzenia NABE. Przy takiej złożoności procesu postępowanie przed UOKiK byłoby czasochłonne" - poinformowało źródło w MAP, zaznaczając, że jeżeli podmiot z danego państwa osiąga 2/3 przychodów na terenie tego państwa, to decyzje leżą w jego gestii, a nie KE. "Szybkie utworzenie NABE pozwoli spółkom energetycznym przyspieszyć inwestycje" - podkreślono.
PolskieRadio24.pl/ IAR/ PAP/ mib