Ubóstwo energetyczne

Posłuchaj

Czym jest ubóstwo energetyczne w Polsce i kogo dotyka, wyjaśnia Ubóstwo energetyczne to sytuacja, w której gospodarstwo domowe nie może sobie pozwolić na korzystanie z energii i usług energetycznych, w takim stopniu, aby móc zaspokoić potrzeby, dotyczące: ogrzewania, gotowania, prania, czy oświetlenia./Dariusz Kwiatkowski, Naczelna Redakcja Gospod

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Na plan pierwszy wysuwa się tu kwestia ogrzewania.

− Ubóstwo energetyczne to zjawisko, występujące na całym świecie, również w Polsce, które polega na tym, że gospodarstwo domowe nie potrafi zapewnić sobie środków na opłaty za ogrzewanie i energię elektryczną w swoim domu - zaznacza Magda Ruszkowska-Cieślak - prezes zarządu Fundacji Habitat for Humanity Poland.

4 mln Polaków objętych ubóstwem energetycznym

Według Instytutu Badań Strukturalnych, w Polsce dotkniętych ubóstwem energetycznym jest 12 proc. Polek i Polaków, co oznacza ponad 4 mln obywateli.

Prawidłowa temperatura w domach: 21 stopni

Kryterium określenia komfortu cieplnego, szczególnie niezbędnego dzieciom i osobom starszym, dotyczy temperatury, która powinna wynosić: 21 stopni w pomieszczeniach mieszkalnych i 18 w domowych korytarzach.

Ubóstwo energetyczne jest związane między innymi z bardzo złym stanem technicznym budynków, nieodpowiednią wentylacją oraz wysokimi kosztami opału.

Dwie trzecie wydatków domowych pochłania ogrzewanie

O skali problemu świadczy fakt, że w strukturze kosztów ponoszonych przez gospodarstwa, 2/3 wydatków pochłania energia, potrzebna do ogrzewania.

Najwięcej ubóstwa energetycznego na wsi

Na przestrzeni ostatnich pięciu lat, w pewnym stopniu, zmniejszyła się w Polsce skala ubóstwa energetycznego, ale nadal dotyka ono bardzo dużej liczby osób, przy czym 2/3 z nich to mieszkańcy małych miast i wsi, szczególnie ci żyjący w budynkach jednorodzinnych.

Ubóstwo energetyczne najczęściej związane ze stanem technicznym budynków i niskimi dochodami

Ubóstwo energetyczne jest związane pośrednio z mniejszymi  dochodami, a bezpośrednio - ze złym stanem technicznym budynków.

Dochodzi do tego brak nawyku oszczędzania energii

 Jednak istotne znacznie ma też brak umiejętności oszczędzania energii. Dodatkowym ujemnym zjawiskiem towarzyszącym ubóstwu energetycznemu jest używanie paliwa o bardzo złej jakości, w tym miału węglowego czy śmieci.  Ma to fatalny  wpływ na zanieczyszczanie powietrza w Polsce. 

Dotacje do termomodernizacji najbardziej skuteczną metodą w leczeniu ubóstwa energetycznego

W ograniczaniu zjawiska ubóstwa energetycznego mają pomagać dotacje finansowe. I tak na przykład gminy dysponują dodatkami energetycznymi (opałowymi).

− Jest to jednak leczenie objawów, tych zbyt wysokich kosztów, natomiast skuteczne przeciwdziałanie ubóstwu energetycznemu to termomodernizacja budynków, uszczelnienie drzwi i okien, zapewnienie właściwej wentylacji, w czym mają pomóc odpowiednie programy.

Od 1 stycznia 2019 roku można koszty związane z termomodernizacją budynku odliczyć od podatku, do kwoty 53 tysięcy złotych.

− To jest zasadnicza zmiana w porównaniu z poprzednio istniejącymi możliwościami,  jeśli chodzi o domy jednorodzinne- podkreśla Magda Ruszkowska-Cieślak i przypomina, że w Polsce  bardzo duże możliwości walki z ubóstwem energetycznym stwarza też program "Czyste Powietrze", przewidujący wsparcie przy termomodernizacji. W tym przypadku jest ona powiązane z wymianą pieców starego typu emitujących najwięcej zanieczyszczeń. 

Zdaniem prezes zarządu fundacji Habitat for Humanity Poland, ważne jest zorganizowanie na poziomie gmin, efektywnie działającego doradztwa technicznego, zapewniającego merytoryczne wsparcie osobom borykającym się z następstwami ubóstwa energetycznego czy też zagrożonych zetknięciem się z  tego rodzaju problemem.

Dariusz Kwiatkowski, jk