"Istotna jest odwaga w komunikowaniu tego, jak ważna jest wolność". Prof. Kozłowski po spotkaniu szefów rządów Grupy V4
2020-09-12, 11:40
- To, żeby Białoruś przeszła przemianę w stronę społeczeństwa decydującego o własnym losie, jest niezwykle istotne także dla bezpieczeństwa Polski i państw byłego bloku sowieckiego - mówił w Polskim Radiu 24 prof. Artur Kozłowski, ekspert ds. międzynarodowych, dziekan Wyższej Szkoły Bankowej w Gdyni.
Sytuacja na Białorusi, polityka wschodnia oraz nadchodzące nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej to główne tematy rozmów premiera Mateusza Morawieckiego z premierami państw Grupy Wyszehradzkiej. Partnerzy w ramach Grupy V4 rozmawiali w Lublinie o wspólnych propozycjach dotyczących m.in. tymczasowych ograniczeń w podróżowaniu w związku z pandemią COVID-19. Podczas spotkania szefowie rządów przyjęli również wspólne oświadczenie dotyczące otrucia Aleksieja Nawalnego.
Na nadzwyczajnym szczycie Rady Europejskiej, który ma odbyć się 24 i 25 września, planowana jest między innymi debata unijnych liderów na temat stosunków z Turcją. Na szczycie poruszony będzie również temat odbudowy gospodarczej po kryzysie wywołanym COVID 19 i polityki przemysłowej. Właśnie na tych aspektach skupili się w Lublinie przywódcy krajów z grupy Wyszehradzkiej. To jednak nie jedyne tematy, jakie były poruszane.
Wspólne oświadczenie V4 dotyczące Aleksieja Nawalnego
Podczas rozmów z szefami rządów Grupy V4 premier Mateusz Morawiecki odniósł się do sytuacji w Rosji. Szef polskiego rządu wskazał w tym kontekście na niedawną kwestię otrucia opozycjonisty Aleksieja Nawalnego.
Grupa Wyszehradzka przyjęła wspólne oświadczenie w tej sprawie. Podkreślono w nim, że partnerzy V4 potępiają ten czyn i domagają się przeprowadzenia uczciwego śledztwa, które ujawni wszelkie okoliczności sprawy „V4 jednoznacznie potępia zamach na najwybitniejszego przywódcę rosyjskiej opozycji. Opinia publiczna zarówno w Rosji, jak i poza nią domaga się przejrzystego i dokładnego śledztwa w celu dokładnego zidentyfikowania prawdziwych sprawców i ich motywów” – czytamy w dokumencie.
Ponadto w oświadczeniu podkreślono, że użycie broni chemicznej jest całkowicie niedopuszczalne w żadnych okolicznościach i stanowi rażące naruszenie prawa międzynarodowego.
Państwa Grupy Wyszehradzkiej wyrażają zaniepokojenie rozwojem sytuacji na Białorusi
Partnerzy Grupy V4 apelują do władz Białorusi o zaprzestanie łamania praw człowieka, a także natychmiastowe uwolnienie zatrzymanych. Przywódcy rozmawiali w Lublinie o potrzebie wszczęcia bezstronnego postępowania przeciwko osobom stosującym represje. Wyrazili nadzieję na prawdziwy dialog między białoruskim rządem a przedstawicielami białoruskiego społeczeństwa obywatelskiego.
Kryzys na Białorusi jest kryzysem wewnętrznym i powinien zostać rozwiązany poprzez dialog. Protestujący Białorusini wyrażają autentyczne potrzeby obywateli tego kraju, którzy pragną niezależnego i demokratycznego państwa.
- Wszyscy uważamy, że powinny odbyć się tam wolne wybory, żeby naród białoruski mógł sam zadecydować o swojej przyszłości – mówił premier po spotkaniu. Jak dodał „potępiamy w całej rozciągłości tortury, represje i apelujemy o uwolnienia wszystkich więźniów politycznych”.
Działania polskiego rządu ws. kryzysu na Białorusi i oferta współpracy gospodarczej od V4
Premier poinformował, że członkowie Grupy V4 chcą zaproponować narodowi białoruskiemu ofertę współpracy gospodarczej na przyszłość. To będą wspólne projekty związane z małymi przedsiębiorcami i polityką energetyczną. Białoruś musi sama wybrać, jakie priorytety chce realizować. Przedstawimy ten pakiet podczas najbliższego szczytu RE. „Wiemy, jak ważne jest dla wymiany handlowej, żeby infrastruktura między naszymi państwami była jak najlepsza” – kontynuował szef polskiego rządu.
Polska aktywnie wspiera społeczeństwo białoruskie w dążeniu do demokratycznych przemian. Od samego początku, kiedy za naszą wschodnią granicą rozpoczęły się powyborcze protesty, Polska jest ambasadorem wolnej i suwerennej Białorusi. Premier Mateusz Morawiecki prowadzi rozmowy z szefami państw i rządów Unii Europejskiej. W odpowiedzi na pogarszającą się sytuację, polski rząd przyjął także pakiet pomocowy „Solidarni z Białorusią”.
Posłuchaj
Ponadto podczas spotkania 9 września ze Swietłaną Cichanouską i mniejszością białoruską, szef polskiego rządu wręczył klucze do nowej siedziby Białoruskiego Domu przy ul. Krynicznej 6 w Warszawie. W Polsce działa kilka białoruskich organizacji i instytucji, mediów, organizacji pozarządowych. Budują one wsparcie działalności demokratycznej na Białorusi. Jedną z nich jest Białoruski Dom w Warszawie – placówka, która łączy środowiska wielu białoruskich organizacji opozycyjnych.
"Powinniśmy wspierać wszelkie ruchy związane ze społeczeństwem obywatelskim na Białorusi"
O ustaleniach i znaczeniu szczytu Grupy Wyszehradzkiej w Lublinie mówił w PR24 prof. Artur Kozłowski. Podkreślał, że mamy do czynienia z "doskonałą inicjatywą".
- Dotychczas pierwsze w podejmowaniu tak ważnych gestów w stosunku do społeczeństwa białoruskiego były państwa bałtyckie. Dobrze, że teraz dołączyła Polska i inne państwa Grupy Wyszehradzkiej - powiedział prof. Artur Kozłowski. - Powinniśmy jako państwo Europy środkowo-wschodniej po latach walki z komunizmem wspierać wszelkie ruchy związane ze społeczeństwem obywatelskim na Białorusi, ale też na Ukrainie - dodał.
Gość PR24 przekonywał ponadto, że starania, aby "Białoruś przeszła przemianę w stronę społeczeństwa decydującego o własnym losie, jest niezwykle istotne także dla bezpieczeństwa Polski i państw byłego bloku sowieckiego".
- Istotna jest odwaga w komunikowaniu tego, jak ważna jest wolność - podkreślił prof. Artur Kozłowski, dziekan Wyższej Szkoły Bankowej w Gdyni, który mówił słuchaczom PR24 także o głębokich relacjach kulturowych i historycznych, które łącza Polaków z Białorusinami.
***
Audycja: "Temat dnia/Gość PR24"
Prowadzący: Błażej Prośniewski
Gość: prof. Artur Kozłowski
Data emisji: 12.09.2020
Godzina emisji: 11:06
Polskie Radio 24/KPRP/tb