Festiwal otworzyło premierowe wykonanie dzieła Zoshy Di Castri "Long Is the Journey – Short Is the Memory" upamiętniające 50. rocznicę misji Apollo 11, której głównym celem było pierwsze lądowanie człowieka na Księżycu. Gwoździem programu pierwszego koncertu tegorocznych Promsów była jednak muzyka czeska. Wysłuchamy inspirowanego czeskimi baśniami Poematu symfonicznego "Złoty Kołowrotek" Antonina Dworzaka oraz monumentalnej "Mszy głagolickiej" Janáčka.
Przejęty ideami panslawizmu, czeski kompozytor skomponował mszę rytu rzymskokatolickiego do tekstu starocerkiewnosłowiańskiego. Wielkie dzieło chóralne z udziałem solistów i orkiestry składa się z ośmiu części: po orkiestrowym wstępie następuje pięć fragmetnów ordinarium missae (Kyrie-Gloria-Credo-Sanctus-Agnus Dei), kadencja organowa i zamykająca dzieło Intrada-Exodus. Msza głagolicka powstała w 1926 roku i uważana jest za jeden z najważniejszych otworów XX w.
Koncerty Promenadowe Henryego Wooda organizowane przez BBC zwane są w skrócie Promsami. Nazwa wzięła się od swobodnej, nieformalnej atmosfery panującej podczas koncertów. W Royal Albert Hall, gdzie odbywa się większość wydarzeń festiwalowych, oprócz miejsc siedzących wyznaczony jest obszar miejsc stojących, w którym dozwolone jest spacerowanie (czyli, używając przestarzałego w polszczyźnie słowa – promenowanie). Dawniej możliwe było także jedzenie, picie, rozmowa oraz palenie.
Promsy związane są z nazwiskiem pierwszego muzycznego dyrektora festiwalu, Henryego Wooda, ale pomysł wyszedł od antreprenera Roberta Newmana. Podczas letnich miesięcy chciał on przyciągnąć publiczność, która normalnie nie chodziła do filharmonii czy do opery.
Proponował swobodną atmosferę, lekki repertuar i niskie ceny biletów. Chodziło o stopniowe wyszkolenie publiczności: najpierw muzyka lekka, potem niepostrzeżenie podnosimy poziom artystyczny i tak, krok po kroku, dochodzimy do stworzenia koneserów muzyki klasycznej i współczesnej.
Festiwal istnieje od 1895 roku, a z BBC związany jest od 1927. Nie przez przypadek w koncercie inauguracyjnym swoje możliwości prezentują najlepsze radiowe zespoły. Tym razem w programie znalazły się niezwykle ciekawe i rzadko wykonywane pozycje.
Program:
Antonín Dvořák Poemat symfoniczny "Złoty kołowrotek", op. 109; Leoš Janáček Msza głagolicka
BBC Symphony Orchestra, BBC Symphony Chorus, Asmik Grigorian – sopran, Jennifer Johnston – mezzosopran, Ladislav Elgr – tenor, Eric Owens - bas-baryton, Peter Holder – organy, dyr. Karina Canellakis
W przerwie koncertu wyemitowana została rozmowa z dyrektorem BBC Proms Davidem Pickardem autorstwa Moniki Zając.
***
Tytuł audycji: Letni Festiwal Muzyczny
Prowadził: Andrzej Sułek
Data emisji: 19.07.2019
Godzina emisji: 19.00
bch/pg
