"Tropem Wilczym" - bieg upamiętniający Żołnierzy Wyklętych
To największa impreza masowa towarzysząca obchodom Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Jednocześnie będzie to największy bieg pamięci w Polsce.
2015-03-01, 09:25
Posłuchaj
Bieg "Tropem Wilczym" odbędzie się w 81 polskich miastach (a także w Grodnie i Wilnie). Symboliczny dystans biegu we wszystkich miastach wynosi 1963 metry. Liczba ta jest nawiązaniem do daty śmierci ostatniego żołnierza wyklętego - Józefa Franczaka "Lalka", który został zamordowany przez władze komunistyczne w 1963 roku.
Najwięcej biegaczy wystartuje w Warszawie, Łodzi, Wrocławiu, Poznaniu, Szczecinie i Lublinie. W sumie w wydarzeniu weźmie udział ponad 20 tysięcy osób. Uczestnicy biegu otrzymają medale pamiątkowe oraz koszulki z wizerunkiem jednego z Żołnierzy Wyklętych. W każdym mieście organizatorzy przygotowali dodatkowe atrakcje, takie jak gry miejskie i rekonstrukcje historyczne. W Chełmie bieg otworzy Marek Franczak, syn Józefa Franczaka "Lalka".
Partnerem biegu "Tropem Wilczym" jest portal Polskieradio.pl.
Zobacz serwis specjalny: Żołnierze Wyklęci>>>
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych
W 2011 roku dzień 1 marca został ustanowiony świętem państwowym - Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Jest to święto honorujące i upamiętniające żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego i antysowieckiego działającego w latach 1944-1963 w obrębie przedwojennych granic RP.
Data święta nawiązuje do 1 marca 1951 roku. Tego dnia w warszawskim więzieniu na Mokotowie wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość".
Żołnierze Wyklęci, działający w ramach powojennego podziemia antykomunistycznego i antysowieckiego, pozostali wierni złożonej przysiędze żołnierskiej i bezkompromisowi w kwestii współpracy z władzą komunistyczną. Propaganda PRL określała ich mianem faszystów i pospolitych bandytów. Zostali pozbawieni wszelkich praw, tropieni po lasach, więzieni, mordowani w katowniach Urzędu Bezpieczeństwa oraz Informacji Wojskowej.
Liczbę członków wszystkich organizacji i grup konspiracyjnych szacuje się na 120-180 tysięcy osób. Walczyli nie tylko na terenach obecnej Polski, ale również Kresach Wschodnich, wchodzących w skład II RP zagarniętych przez Sowietów po konferencji jałtańskiej.
Ostatni znany z imienia oficer, dowódca oddziału walczącego na Kresach por. Anatol Radziwonik "Olech" poległ w walce z NKWD 12 maja 1949 roku na terenach dzisiejszej Białorusi. Ostatni Żołnierz Wyklęty - Józef Franczak "Lalek" został zastrzelony podczas obławy w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami, w dawnym województwie lubelskim, 21 października 1963 roku.
Wszyscy Żołnierze Wyklęci ponieśli ofiarę życia lub zdrowia. W latach 1944-1956, według ciągle niepełnych danych, z rąk polskich i sowieckich komunistów zginęło prawie 9 tysięcy żołnierzy podziemia niepodległościowego, wykonano ponad 4 tysiące wyroków śmierci na polskich patriotach.
Najbardziej znani Żołnierze Wyklęci to: generał August Emil Fieldorf "Nil", rotmistrz Witold Pilecki "Witold", Mieczysław Dziemieszkiewicz "Rój", Józef Kuraś "Ogień", podporucznik Anatol Radziwonik "Olech" oraz podporucznik Mieczysław Niedziński "Men".
W ostatnich kilku latach pojawiło się wiele historycznych opracowań poświęconych działalności Żołnierzy Wyklętych, m.in. książka Jerzego Ślaskiego "Żołnierze Wyklęci", po raz pierwszy opublikowana w 1996 roku. W 2009 roku Muzeum Powstania Warszawskiego wydało płytę "Myśmy rebelianci" zespołu De Press, zawierającą piosenki partyzantów z podziemnych organizacji niepodległościowych, którzy po 1945 roku nie złożyli broni. Większość tekstów jest oryginalna, artyści skomponowali do nich współczesną muzykę.
IAR, tropemwilczym.pl, kk
REKLAMA