Najsłynniejsze krzyże Polski

Posłuchaj

03.04.15 Ks. prof. Michała Janochy: „Krzyż wpisuje się głęboko w kulturę chrześcijańskiej Polski (…)”.

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Krzyż to dla większości symbol śmierci, cierpienia i chrześcijaństwa. Dla części ludzi stał się elementem walki politycznej. Krzyż to także jeden z najstarszych symboli ludzkości i znak większości starożytnych religii, ale zdaniem ks. prof. Michała Janochy chrześcijaństwo nadało krzyżowi zupełnie nowy wymiar.

– Chrześcijaństwo krzyż z symbolu kosmicznego czyni znak śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Znak krzyża dojrzewał w historii sztuki i w chwili chrztu Polski był już ideowo i plastycznie ukształtowany – wyjaśniał historyk sztuki.

– Krzyż stał się symbolem męczeństwa kolejnych polskich pokoleń walczących o niepodległość lub ją chroniących, jak choćby ojciec Kordecki przedstawiany z krzyżem podczas bitwy o Jasną Górę w 1655 roku, czy krzyż katyński. Krzyż stał się także symbolem wolności dla Polaków. Chodzi o strajk robotników w Stoczni Gdańskiej w 1980 roku – dodał prof. Jan Żaryn, również historyk sztuki.       

Skąd krzyż na Giewoncie?

Każdy podróżny w Zakopanem spoglądając na Tatry widzi szczyt Giewontu i znajdujący się tam krzyż. Historię giewonckiego krzyża przedstawił prof. Jan Żaryn.

– W 1900 roku miejscowy ksiądz proboszcz podjął decyzję, by postawić krzyż na Giewoncie. Powstała najpierw makieta, żeby sprawdzić wysokość konstrukcji, która pozwalałby na widoczność z Zakopanego. Krzyż umieszczono na szczycie za pomocą zaprzęgów konnych, które docierały do podnóża góry. Później miejscowi górale wnosili części na szczyt. Budowa został ukończona w 1901 roku. Krzyż miał pokazywać, że jesteśmy narodem chrześcijańskim i jest to znak dziękczynienia, że Chrystus pojawił się na Ziemi, niósł Dobrą Nowinę i wprowadził nas na drogę do zbawienia – opowiadał gość Polskiego Radia 24.

Zapraszamy na audycję Agnieszki Kozłowskiej-Łysko.

Polskie Radio 24/gm