Obywatelski projekt zakazu aborcji. Po świętach rusza zbiórka podpisów

Posłuchaj

Jan Maria Jackowski, senator Prawa i Sprawiedliwości o projekcie ustawy/IAR

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Projekt i uzasadnienie ustawy przygotowali eksperci Instytutu Ordo Iuris. W ubiegłym tygodniu przedłożono go marszałkowi Sejmu wraz z zawiadomieniem o zawiązaniu Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej "Stop aborcji".

W inicjatywę zaangażowanych jest szereg organizacji, m.in. Fundacja Pro - Prawo do życia, Centrum Wspierania Inicjatyw dla Życia i Rodziny, Instytut im. Ks. Piotra Skargi, Fundacja Życie.

Obecnie w Polsce, w myśl ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach przerywania ciąży, aborcję można przeprowadzić, gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej, jest duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu lub gdy ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego, np. gwałtu.

Autorzy projektu chcą uchylić obecnie obowiązujące prawne możliwości przerwania ciąży. Jak podają, realizuje on "postulat pełnej, równoprawnej ochrony życia i zdrowia każdego dziecka zarówno przed, jak i po urodzeniu oraz usuwa istniejące - oceniane jako niekonstytucyjne i nieetyczne - okoliczności uchylające ochronę życia dziecka w okresie prenatalnym".

Powiązany Artykuł

Rzecznik Watykanu: aborcja pozostaje ciężkim grzechem

Równocześnie - jak podkreślają autorzy projektu - zobowiązuje on państwo do roztoczenia opieki nad rodzinami, w których wychowują się dzieci niepełnosprawne lub poczęte w okolicznościach związanych z popełnieniem czynu zabronionego.

Wnioskodawcy proponują zmianę tytułu ustawy - zamiast "o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży" miałby on brzmieć: "o powszechnej ochronie życia ludzkiego i wychowaniu do życia w rodzinie".

Pierwszy artykuł projektowanej ustawy zakłada, że każdy człowiek ma przyrodzone prawo do życia od chwili poczęcia, "to jest połączenia się żeńskiej i męskiej komórki rozrodczej, a życie i zdrowie dziecka od jego poczęcia pozostają pod ochroną prawa".

"Nie istnieje prawo do nieurodzenia dziecka"

Autorzy projektu podkreślają w uzasadnieniu, że brak jest dostatecznie precyzyjnych i uzasadnionych kryteriów pozwalających na dokonanie zróżnicowania wartości życia w zależności od fazy rozwojowej człowieka. "Od momentu powstania życie ludzkie staje się więc wartością chronioną konstytucyjnie. Dotyczy to także fazy prenatalnej" - twierdzą.

W tym kontekście przywołują Konwencję o Prawach dziecka, która mówi, że "dziecko z uwagi na swą niedojrzałość fizyczną oraz umysłową, wymaga szczególnej opieki i troski, a zwłaszcza właściwej ochrony prawnej, zarówno przed, jak i po urodzeniu".

Powiązany Artykuł

Papież Franciszek upoważnia kapłanów do rozgrzeszenia z grzechu aborcji

Wnioskodawcy zastrzegają w uzasadnieniu, że konstytucyjna gwarancja ochrony życia należy do najważniejszych wartości, ale nie ma ona charakteru absolutnego. Oznacza to, że w drodze wyjątku prawo może dopuszczać sytuacje, kiedy rezygnuje z ochrony życia jednostki na rzecz innej lub nawet tożsamej wartości, np. gdy zagrożone jest życie i matki i dziecka.

Jednocześnie w projekcie zaproponowano zapisy, że organa administracji rządowej oraz samorządu terytorialnego są zobowiązane zapewnić pomoc materialną i opiekę rodzinom wychowującym dzieci dotknięte ciężkim upośledzeniem albo chorobą zagrażającą ich życiu. Taka sama pomoc miałaby przysługiwać dzieciom, które zostały poczęte w wyniku czynu zabronionego, oraz ich matkom.

Aborcji nie wolno byłoby wykonać także wówczas, gdy ciąża jest efektem zgwałcenia czy seksualnego wykorzystania bezradności lub upośledzenia. Jak czytamy w uzasadnieniu, nie można decydować o posiadaniu dziecka w sytuacji, gdy dziecko to już rozwija się w fazie prenatalnej. "Innymi słowy, nie istnieje prawo do nieurodzenia dziecka" - wyjaśniono.

Podkreślono, że choć zgwałcenie stanowi zachowanie przestępne i karygodne, to dziecko "w żaden sposób nie ponosi winy za czyn, który jego ojciec wyrządził jego matce". Jak dodano, gdyby aborcja została wykonana, to stałoby się jeszcze większe zło, bowiem kolejną ofiarą tej sytuacji byłoby dziecko.

W projekcie znajduje się także zapis, wprowadzający do szkół wychowanie do życia w rodzinie obejmujące wiedzę o zasadach odpowiedzialnego rodzicielstwa oraz wartości rodziny i ludzkiego życia od poczęcia do naturalnej śmierci.

Kary za aborcję

Do Kodeksu karnego miałby zostać wprowadzony zapis, że "dzieckiem poczętym jest człowiek w prenatalnym okresie rozwoju, od chwili połączenia się żeńskiej i męskiej komórki rozrodczej" oraz zapisy z sankcjami - m.in. za spowodowanie śmierci dziecka poczętego (kara pozbawiania wolności od 3 miesięcy do lat 5).

Sankcje miałby być także za pomoc w aborcji lub nakłanianie do niej. Przestępstwa natomiast - w myśl projektu - nie popełniłby lekarz, jeżeli śmierć dziecka poczętego byłaby następstwem działań koniecznych dla ratowania matki.

Wobec matek, które umyślnie spowodują śmierć dziecka poczętego, sąd mógłby zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.

Pięć prób zmiany przepisów

Poprzedni obywatelski projekt zmierzający do wprowadzenia zakazu aborcji, przygotowany z inicjatywy Fundacji Pro - prawo do życia, rozpatrywany był we wrześniu, pod koniec ubiegłej kadencji Sejmu. Z inicjatywy tej organizacji podejmowanych było również kilka wcześniejszych prób zaostrzenia obowiązujących przepisów dotyczących aborcji. Fundacja konsekwentnie zabiega o zaostrzenie ustawy i co kilka lat wnosi do Sejmu obywatelskie projekty.

W zeszłym roku autorzy projektu również chcieli, by aborcja była niedopuszczalna, bez żadnych wyjątków. Jednocześnie proponowali wprowadzenie przepisu, zgodnie z którym nie popełni przestępstwa lekarz ratujący kobietę w ciąży, jeśli w wyniku jego działań leczniczych życie straci dziecko.

Wcześniej, we wrześniu 2013 r. Fundacja Pro zgłosiła projekt zakazujący tzw. aborcji eugenicznej - gdy występuje duże prawdopodobieństwo upośledzenia płodu lub nieuleczalnej choroby.

W poprzedniej kadencji Sejmu było w sumie pięć prób zmiany przepisów określających, w jakich sytuacjach można przerwać ciążę - dwukrotnie usiłowano je zliberalizować, trzykrotnie - zaostrzyć.

Politycy o projekcie zmiany ustawy antyaborcyjnej

- Odniesiemy się do projektu, jak wpłynie do Sejmu - powiedział dziennikarzom w Sejmie Jan Maria Jackowski. Senator Prawa i Sprawiedliwości dodał, że nie przypuszcza, by projekt został odrzucony w pierwszym czytaniu. - Natomiast co do dalszego procedowania nie mogę się wypowiadać, ponieważ nie znam tego projektu - powiedział senator PiS.

Rzecznik ludowców Jakub Stefaniak uważa, że nad żadnym projektem obywatelskim nie można przejść obojętnie i należy skierować go do dalszych prac w komisjach sejmowych. - Jak poznamy szczegóły, to będziemy wiedzieli, czy jest sens odgrzewać tę dyskusję, czy ma to wyłącznie aspekt polityczny, czego byśmy nie chcieli - powiedział Stefaniak.

"Kompromis aborcyjny jest pewną wartością"

Przeciwnikiem jakichkolwiek zmian w prawie antyaborcyjnym jest Platforma Obywatelska. Marcin Kierwiński powiedział, że kompromis aborcyjny, który od lat obowiązuje w Polsce jest pewną wartością, dla wielu środowisk trudną do zaakceptowania, ale taka jest właśnie cecha kompromisu. Nie wszystkim pasuje w 100 procentach. Poseł PO obawia się, że jeżeli jeszcze raz jeszcze politycy przystąpią do jego zmiany to w tej kadencji będziemy tę ustawę zaostrzać, a w następnej lub w kolejnych - liberalizować. „To droga donikąd” - podkreślił Marcin Kierwiński.

Paweł Kukiz lider klubu Kukiz’15 powiedział, że jego "sumienie jest absolutnie przeciwko aborcji", ale on osobiście nie byłby "za składaniem takiego wniosku".

IAR/PAP/iz