Polska liderem UE pod względem tempa postępu cyfryzacji. Pozostało jednak sporo do zrobienia
Co najmniej podstawowe umiejętności cyfrowe ma 43 proc. Polaków w wieku od 16-74 lat. Kompetencje cyfrowe Polaków są coraz bardziej istotne w dzisiejszym społeczeństwie, które opiera się na technologii. Kompetencje cyfrowe obejmują umiejętność korzystania z komputera, smartfonu, internetu, aplikacji oraz innych narzędzi cyfrowych. W Polsce, jak i w innych krajach, rozwijają się one dynamicznie, choć wciąż pozostaje wiele obszarów do poprawy.
2023-11-01, 11:47
Z raportu PIE wynika, że 43 proc. osób w wieku od 16 do 74 lat ma co najmniej podstawowe umiejętności cyfrowe. Podstawowy katalog umiejętności cyfrowych powinien być docelowo opanowany przez całe społeczeństwo. Są to między innymi kluczowe umiejętności związane z technologiami informacyjnymi:
Umiejętność obsługi urządzeń cyfrowych. Wielu Polaków korzysta z komputera, smartfonów oraz tabletów do pracy, nauki, rozrywki i kontaktu z innymi. W miarę jak technologia ewoluuje, rośnie potrzeba umiejętności obsługi tych urządzeń.
Komunikacja online. Polacy coraz częściej korzystają z mediów społecznościowych, komunikatorów oraz platform do rozmów wideo. Umiejętność efektywnej komunikacji online jest istotna w dzisiejszym społeczeństwie.
Bezpieczeństwo online. W miarę jak Polacy coraz częściej dokonują transakcji online, ważne jest, aby rozumieli zasady bezpieczeństwa w internecie, takie jak silne hasła i ochrona przed phishingiem.
REKLAMA
Kompetencje cyfrowe w pracy. Wielu Polaków pracuje zdalnie lub korzysta z technologii w miejscu pracy. Umiejętność obsługi oprogramowania biurowego, zarządzania danymi i komunikacji wirtualnej jest kluczowa.
Zakupy online i metody płatności. W Polsce, popularną metodą płatności jest BLIK, która umożliwia szybkie i bezpieczne transakcje za pomocą smartfona. Osoby z kompetencjami cyfrowymi potrafią wygodnie korzystać z takich usług, zrozumieć procedury płatności online oraz skorzystać z promocji i rabatów dostępnych w sieci.
Edukacja online. W miarę jak e-learning staje się coraz popularniejszy, kompetencje cyfrowe są istotne dla nauki online. Polacy korzystają z kursów online, platform edukacyjnych i zasobów w sieci.
Rozwój kompetencji cyfrowych. Polacy powinni dążyć do ciągłego doskonalenia swoich umiejętności cyfrowych, uczestnicząc w szkoleniach, kursach online i eksplorując nowe technologie.
REKLAMA
Sporo do zrobienia
Jak wskazał Polski Instytut Ekonomiczny, poniżej średniej europejskiej Polska plasuje się w kategorii "kapitał ludzki". Dodano, że z drugiej strony w 2021 r. w Polsce odnotowano istotny wzrost odsetka gospodarstw domowych objętych zasięgiem stałych sieci o bardzo dużej przepływności - o 5 pkt proc. w porównaniu z 2020 r. Wskazano ponadto, że cyfrowe technologie zyskują na popularności również wśród polskich przedsiębiorców.
Z raportu opublikowanego w Brukseli wynika, że między innymi Polska wdrożyła trwałe inwestycje, finansowane również z unijnych pieniędzy, które kładą nacisk na cyfryzację.
Liderami w Unii pozostają Finlandia, Dania, Holandia i Szwecja. Ale nawet i one - jak podkreśliła Komisja - mierzą się z brakami w kluczowych obszarach. To utrzymujący się poniżej 30 procent stopień wykorzystania zaawansowanych technologii cyfrowych, takich jak sztuczna inteligencja, czy technologia dużych zbiorów danych, oraz powszechne niedobory umiejętności, które spowalniają ogólne postępy i przyczyniają się do wykluczenia cyfrowego.
Najgorzej w rankingu cyfryzacji wypadła Rumunia. Podsumowując sytuację w całej Unii Komisja Europejska napisała, że odnotowano ogólny postęp, ale nadal istnieją zaległości jeśli chodzi o umiejętności cyfrowe, transformację cyfrową małych i średnich przedsiębiorstw oraz budowę zaawansowanych sieci 5G.
REKLAMA
Zmiany w Europie
Europejskie firmy zainwestowały we wdrażanie zaawansowanych technologii cyfrowych, co umożliwiło zmniejszenie dystansu względem amerykańskiej konkurencji. Ponad połowa (53 proc.) europejskich firm, w reakcji na pandemię, zainwestowała w cyfryzację. Pozwoliło to na zmniejszenie luki w zakresie wdrażania cyfrowych technologii między USA i UE.
W ostatnich czterech latach udział przedsiębiorstw wdrażających zaawansowane cyfrowe technologie w UE stale rósł i osiągnął 69 proc. w 2022 r. Dla porównania, ten sam wskaźnik w USA w 2022 r. wyniósł 71 proc.
Nierówności w cyfryzacji
Natomiast szoki w postaci pandemii czy wojny w Ukrainie pogłębiły nierówności w cyfryzacji między europejskimi firmami. Aż 60 proc. firm, które inwestowały w cyfryzację jeszcze przed pandemią, poprawiło swoje technologiczne zaplecze w 2022 r.
Wśród firm, które nie inwestowały w cyfryzację, tylko 36 proc. wykorzystało kryzys jako szansę na przeprowadzenie cyfrowej transformacji. W Europie kluczową determinantą wdrażania cyfrowych technologii jest wielkość przedsiębiorstwa.
REKLAMA
Wśród firm zatrudniających ponad 250 pracowników, aż 80 proc. korzysta z zaawansowanych technologii cyfrowych, a wśród firm zatrudniających poniżej 10 osób – tylko 45 proc. Zdaniem Europejskiego Banku Inwestycyjnego, ta rozbieżność spowolni transformację cyfrową w Europie. Dodatkowo, różnica między zaawansowanymi technologicznie firmami a niewdrażającymi nowych technologii może się pogłębiać.
Kwestia infrastruktury
Cyfrowy rozwój przedsiębiorstw zależy w dużej mierze od adekwatnej infrastruktury. Kluczową miarą rozwoju infrastrukturalnego jest dostęp do internetu oraz jego szybkość. Regiony z dostępem do szybkiego internetu mają wyższy udział firm korzystających z zaawansowanych technologii cyfrowych oraz wyższy udział firm, które w odpowiedzi na COVID-19 zainwestowały w cyfryzację. Firmy cyfrowe działające w regionach z wolnym internetem wskazują na brak odpowiedniej infrastruktury cyfrowej jako barierę inwestycyjną.
Niestety, badanie przeprowadzone przez PIE w 2020 r. wskazuje, że w 53 proc. polskich powiatów wystąpiła przynajmniej jedna forma zagrożenia wykluczeniem cyfrowym ze względu na niedostateczną prędkość łączności z internetem.
Kolejnym kluczowym wymiarem wdrażania zaawansowanych cyfrowych technologii jest poziom opanowania cyfrowych umiejętności w społeczeństwie. Firmy działające w regionach, w których populacja ma ponadprzeciętne umiejętności cyfrowe częściej wdrażają zaawansowane technologie cyfrowe.
REKLAMA
Eksperci ankietowani na potrzeby raportu PIE wskazali, że niski poziom umiejętności cyfrowych hamuje rozwój cyfrowy Polski w prawie wszystkich innych obszarach. Umiejętności cyfrowe powinny być zatem traktowane jako katalizator zmian w pozostałych obszarach. Właśnie dlatego w polskim kontekście to na wzroście odsetka osób z ponadprzeciętnymi cyfrowymi umiejętnościami powinna koncentrować się znaczna część działań zmierzająca do poprawy pozycji Polski.
Działania Ministerstwa Cyfryzacji
W Polsce i na świecie funkcjonuje wiele dostępnych platform edukacyjnych (w ramach e-learningu), które pozwalają na zdobywanie kompetencji cyfrowych bez ponoszenia kosztów przez pracodawców i pracowników.
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości oferuje bezpłatne kursy online w ramach Akademii PARP.
W Polsce od 2018 roku działa platforma edukacyjna MOOC (ang. Massive Open Online Course) – NAVOICA. Oferuje darmowe kursy online dla wszystkich, którzy chcą zdobyć nowe kompetencje i umiejętności, w tym kompetencje z obszaru informatyki.
REKLAMA
W internecie można znaleźć też wiele innych ofert bezpłatnych kursów dostawców sektora prywatnego jak na przykład Google Internetowe Rewolucje, Skillsbuild, Khan Academy.
Firmy również mogą pozyskać dofinansowanie na rozwój kompetencji cyfrowych.
Takich możliwości jest bardzo wiele: od funduszy strukturalnych (europejskich), poprzez dofinansowanie za pośrednictwem Bazy Usług Rozwojowych, aż po środki z Krajowego Funduszu Szkoleniowego.
PolskieRadio24.pl/ IAR/ PIE/ mib
REKLAMA