Prof. Jacek Wojnicki: w 1989 roku Polska była eksperymentem dla bloku wschodniego

Gość audycji powiedział, że w najmłodszym pokoleniu tak bardzo brakuje wiedzy o powojennej historii Polski, że nie pamięta się o roli Tadeusza Mazowieckiego w dochodzeniu Polski do niepodległości. Dlatego wydano już drugi tom posiedzeń tego pionierskiego w skali całej Europy rządu, pierwszego niekomunistycznego po roku 1945. 

Posłuchaj

prof. Jacek Wojnicki gościem Polskiego Radia 24 (Pomówmy o tym) 22:12

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

- Wielu twierdzi, że odzyskaliśmy niepodległość już za Gierka. Fakt, że Mazowiecki był premierem, a kiedyś był posłem i działał w różnych katolickich organizacjach i był związany od samego początku z "Solidarnością", to są fakty nieznane dla wielu młodych ludzi. Dlatego chcemy przypomnieć rolę rządu Tadeusza Mazowieckiego, bo jako obywatele stale korzystamy z jego dorobku. Potraktowaliśmy udokumentowanie tego okresu naszej historii jako nasz obowiązek - powiedział prof. Jacek Wojnicki.

Dokumenty dotyczą okresu 1989-1991

Jak wyjaśniał ekspert UW, protokoły rządu Mazowieckiego to są dwa rodzaje dokumentów. Stenogram, czyli dokładny zapis tego, co powiedzieli ministrowie, słowo w słowo. One mają nawet po parę tysięcy stron. Wydawane zostaną także plany ustaleń, zawierające tematyczne punkty posiedzeń rządu. Opublikowane będą także informacje, kto i kiedy prowadził obrady oraz jakie projekty ustaw wpłynęły do rządu. A także jakie były wyniki głosowania rządu w tej sprawie. Są tam także takie informacje jak np. strajki, okupacja resortu rolnictwa przez posłów PSL itp. Takich protokołów jest siedemdziesiąt parę, ale nie zawierają one informacji, co mówili ministrowie o tych projektach.

Wielogodzinne posiedzenia rządu

- Posiedzenia rządu były wtedy nawet 8-godzinne. Ale nie odbywały się w sali, w której obecnie obraduje Rada Ministrów. To była tzw. sala świetlikowa, gdzie mieściło się znacznie więcej osób. Zdarzały się nawet posiedzenia dwudniowe, bo zaczynały się o godz. 15.00, a kończyły się o drugiej lub o trzeciej w nocy. To był moment szczególny, bo państwo było w rozsypce - powiedział prof. Wojnicki.

Ekspert UW przypomniał, że w rządzie Mazowieckiego były różnice w poglądach na wiele spraw, bo połowa ministrów reprezentowała koalicjantów obozu "Solidarności" z takich partii jak: PZPR, ZSL, SD.

Ten rząd często nie miał wsparcia ze strony własnego obozu, a broniła go opozycja, gdy chodziło o ważne głosowania nad przełomowymi ustawami. W wielu sprawach Polska jesienią 1989 roku była pionierem w tworzeniu demokratycznego państwa. Było to pilnie śledzone w całym bloku postsowieckim, a wiele decyzji było wręcz kopiowanych w krajach naszego regionu Europy, np. na Węgrzech. 

* * *