Rozbłyski gwiazd sterują pogodą? Nowy trop w poszukiwaniu życia poza Ziemią [WIDEO]

Gwiazdy kształtują pogodę na "swoich" planetach. Naukowcy sprawdzili, jak to działa

Interdyscyplinarny zespół naukowców użył w pracy zaawansowanych modeli ogólnej cyrkulacji 3D. Do badań wybrano egzoplanetę obracającą się synchronicznie, czyli zwróconą w stronę gwiazdy ciągle tą samą stroną. Przykładem takiej planety jest TRAPPIST-1 e. Analizowano wpływ nagłych rozbłysków na klimat i pogodę.

Symulacje pokazały, że górna atmosfera chłodzi się szybko po rozbłysku poprzez emisje promieniowania od cząsteczek takich, jak tlenek azotu i dwutlenek węgla. Jednocześnie następuje ogrzanie niższej części atmosfery z powodu wzrostu ilości gazów cieplarnianych, takich jak woda czy tlenek diazotu (podtlenek azotu). Dodatkowo prędkości wiatrów w środkowej warstwie atmosfery wzrastają do ponad 140 km/h po nocnej stronie planety.

Skumulowany efekt zależy od częstotliwości rozbłysków, a natychmiastowy efekt - od energii i kształtu widmowego danego rozbłysku. W przypadku młodych gwiazd, w których rozbłyski są bardziej energetyczne, może to być kluczowy czynnik dla dynamiki atmosfer planet.

Gwiezdne rozbłyski sterują pogodą planet. Co to oznacza dla Ziemi?

Można z tego wywnioskować także potencjalne konsekwencje dla Ziemi, w przypadku rozbłysków słonecznych, które mogą tymczasowo zaburzać cyrkulację w atmosferze. Są to krótkotrwałe anomalie, a nie długotrwałe zmiany klimatyczne. Badacze wskazują, iż o ile rozbłyski słoneczne nie są istotnym czynnikiem dla zmian klimatycznych na Ziemi, w porównaniu do obecnej skali aktywności człowieka, to jednak ich efekty są rzeczywiste i mierzalne. Podkreślono potrzebę ich uwzględniania w nowych modelach atmosfery.

Wynik pracy pokazuje, że gwiazdy nie tylko ogrzewają swoje planety, ale potrafią także w pewnym stopniu sterować ich pogodą. Zrozumienie tych interakcji pozwoli lepiej oceniać, które z egzoplanet są zdolne do podtrzymywania życia. To, jak wyglądają rozbłyski gwiezdne, pokazuje film zarejestrowany w 2017 roku przez NASA: 

Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie naukowym "The Astronomical Journal". W zespole badawczym byli naukowcy z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie (Izrael), NASA (USA), Instytutu Technologicznego Florydy (USA), Centrum Superkomputerowego w Barcelonie (Hiszpania) oraz Uniwersytetu Oksfordzkiego (Wielka Brytania). Autorami pracy są Howard Chen, Paolo De Luca, Assaf Hochman i Thaddeus D. Komacek.

Czytaj także: 

• Niezwykle rzadkie zjawisko. Wkrótce na niebie pojawi się gwiazda nowa
• Przed nami upalne dni. Naukowcy: woda nie jest najlepszym płynem nawadniającym
• Niezwykłe ujęcie sąsiedniej galaktyki. Można ją dostrzec gołym okiem

Źródło: Polskie Radio/PAP/NASA/mbl