Najważniejsze informacje w skrócie:

• Prezydent-elekt Karol Nawrocki planuje wprowadzić rewolucyjną zmianę w systemie waloryzacji emerytur, gwarantując minimalną podwyżkę w wysokości 150 zł brutto rocznie, niezależnie od bieżących wskaźników ekonomicznych
• Propozycja ta spotkała się z odpowiedzią Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszki Dziemianowicz-Bąk, która stwierdziła, że rząd już teraz dysponuje narzędziami pozwalającymi na podniesienie wskaźnika waloryzacji bez konieczności nowelizacji ustawy
• Mimo politycznej inicjatywy, ostateczna wysokość waloryzacji na 2026 rok, zatwierdzona przez rząd, wynosi 4,9%, choć finalny wskaźnik będzie znany dopiero na początku przyszłego roku po ogłoszeniu danych GUS

Waloryzacja o minimum 150 zł? Takiej zmiany chce Karol Nawrocki

Prezydent-elekt Karol Nawrocki zapowiedział na 6 sierpnia 2025 roku, czyli w dniu objęcia przez niego urzędu prezydenta, złożenie projektu ustawy zakładającej, że każdy emeryt i rencista otrzymałby gwarantowaną podwyżkę świadczenia o minimum 150 złotych brutto rocznie.

Ta kwotowa podwyżka miałaby obowiązywać niezależnie od tego, jaka faktyczna wartość wzrostu świadczeń wynikałaby z ustawowego wzoru waloryzacji. Zgodnie z planem, proponowane zmiany miałyby wejść w życie od marca 2026 roku, co jest zgodne z tradycyjnym harmonogramem rocznej waloryzacji.

- Waloryzacja nie może być jedynie matematycznym wyliczeniem. To decyzja o tym, czy seniorom starczy na życie – zauważył Nawrocki w wywiadzie dla "Super Expressu". Dodał, że choć reforma ma objąć wszystkich emerytów, to najbardziej skorzystają na niej ci, którzy otrzymują minimalne lub niewiele wyższe świadczenia, co ma być wyrazem solidarności międzypokoleniowej i sprawiedliwości społecznej.

Dwa pomysły na twoją emeryturę

Sprawdzamy, kto zyska, a kto straci na planowanej zmianie waloryzacji świadczeń – i gdzie leży granica opłacalności.

📈 Waloryzacja procentowa

Jak to działa?

Wszystkie emerytury rosną o ten sam wskaźnik procentowy, np. 4,9%. Osoba z wyższą emeryturą dostaje nominalnie wyższą podwyżkę.

Główna zasada

"Im wyższe składki, tym wyższa emerytura i jej podwyżka". Mechanizm nagradza osoby, które dłużej pracowały i więcej odkładały.

🪙 Waloryzacja procentowo-kwotowa

Jak to działa?

Emerytura rośnie o wskaźnik procentowy (np. 4,9%), jak w obecnym systemie, ale zgodnie z propozycją podwyżka nie może być niższa niż 150 zł brutto.

Główna zasada

"Solidarność społeczna z gwarancją minimum". Mechanizm najmocniej wspiera osoby z najniższymi świadczeniami.

⚖️ Kto zyskuje? Porównanie w praktyce

Emerytura 1500 zł brutto

Waloryzacja 4,9%: +66,89 zł na rękę

Gwarancja 150 zł: +136,50 zł na rękę

Zyskuje propozycja z gwarancją

Emerytura 2800 zł brutto

Waloryzacja 4,9%: +116,13 zł na rękę

Gwarancja 150 zł: +116,13 zł na rękę

Obie metody dają ten sam wynik

🎯 Punkt zwrotny

Przy emeryturze ok. 2800 zł brutto korzyści z gwarantowanej podwyżki znikają. Powyżej tej kwoty podwyżka procentowa jest już wyższa niż gwarantowane 150 zł.

150 zł podwyżki emerytury. Odpowiedź rządu i spór o mechanizm waloryzacji

Na propozycję prezydenta-elekta szybko zareagowała minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. W rozmowie z Radiem ZET minister oznajmiła, że wprowadzenie nowego mechanizmu waloryzacji nie wymaga zmian ustawowych, ponieważ rząd posiada już odpowiednie narzędzia.

- Nie ma potrzeby zmieniać ustawy. To rząd w danym roku może podnieść wskaźnik waloryzacji emerytur – zaznaczyła szefowa MRPiPS. Dziemianowicz-Bąk dodała, że kwestia ochrony najbiedniejszych seniorów przed "groszowymi emeryturami" jest już przedmiotem wewnętrznych rozmów w rządzie i wyraziła gotowość do dialogu z Pałacem Prezydenckim w tej sprawie.

Kwestia waloryzacji wywołuje emocje, ponieważ dotyka fundamentalnych zasad systemu emerytalnego. Obecnie stosowana jest waloryzacja procentowa, gdzie każda emerytura jest podnoszona o ten sam procent, co zachowuje proporcje między świadczeniami i realizuje zasadę "im wyższe składki, tym wyższa emerytura i jej podwyżka".

Z kolei propozycja Nawrockiego to waloryzacja kwotowa, która gwarantuje taką samą nominalną podwyżkę dla każdego emeryta, co najmocniej wspiera osoby z najniższymi świadczeniami, jednocześnie spłaszczając różnice w systemie. Istniejący mechanizm prawny pozwala rządowi na podniesienie wskaźnika waloryzacji ponad minimum wynikające ze wzoru, co w praktyce mogłoby oznaczać zwiększenie podwyżki dla najniższych świadczeń. Propozycja Nawrockiego zmierza jednak do tego, aby minimalna kwotowa podwyżka stała się obowiązkowym elementem ustawy, a nie opcją zależną od doraźnej decyzji rządu.

Szanse na przyjęcie ustawy i bieżące decyzje waloryzacyjne

Propozycja prezydenta-elekta, będąca realizacją obietnicy wyborczej, ma z pewnością silne podstawy polityczne i może liczyć na wsparcie społeczne, zwłaszcza wśród seniorów z niższymi świadczeniami, dla których stała podwyżka o 150 zł brutto byłaby znacznie korzystniejsza niż waloryzacja procentowa. Osoby otrzymujące najniższe świadczenia, bliskie minimum egzystencji, odczułyby największe korzyści. Taki mechanizm, chroniący najuboższych seniorów, wpisuje się w nurt solidarności społecznej i walki z ubóstwem.

Jednakże, szanse na szybkie wprowadzenie ustawy są niepewne. Propozycja może napotkać opór ze strony rządu z kilku powodów. System emerytalny opiera się na zasadzie ubezpieczeniowej, gdzie wysokość świadczenia jest powiązana z wniesionymi składkami. Waloryzacja kwotowa, choć wspiera najbiedniejszych, może być postrzegana jako naruszenie tej zasady i być krytykowana przez osoby z wyższymi emeryturami, które wniosły proporcjonalnie większe składki, a otrzymałyby nominalnie mniejszą podwyżkę, niż wynikałoby z waloryzacji procentowej.

Ponadto, wprowadzenie takiej zmiany wiąże się z potencjalnie znacznymi kosztami dla budżetu państwa. Minister Dziemianowicz-Bąk, podkreślając gotowość do dialogu, jednocześnie zasugerowała, że istniejące narzędzia pozwalają na adresowanie problemu niskich emerytur bez konieczności gruntownej zmiany prawa. Debata wokół propozycji Nawrockiego może zatem stać się elementem szerszej gry politycznej między prezydentem a koalicją rządzącą. Historia "trzynastej emerytury", która z jednorazowej obietnicy przekształciła się w stałe świadczenie, pokazuje, jak obietnice wyborcze mogą stać się trwałymi, kosztownymi zmianami systemowymi.

Niezależnie od dyskusji wokół propozycji Nawrockiego, rząd podjął już decyzję w sprawie waloryzacji emerytur na 2026 rok. Stały Komitet Rady Ministrów, po rozpatrzeniu sprawy w trybie obiegowym, przyjął 22 lipca 2025 roku projekt rozporządzenia, zgodnie z którym świadczenia seniorów mają wzrosnąć o 4,9%.

Warto jednak zaznaczyć, że ta wartość jest wciąż prognozą. Ministerstwo Finansów przedstawiło zaktualizowane założenia makroekonomiczne, które sugerują, że wskaźnik waloryzacji na marzec 2026 roku może wynieść 4,57%. Ostateczna, wiążąca wysokość waloryzacji zostanie ogłoszona dopiero na początku 2026 roku, po tym, jak Główny Urząd Statystyczny opublikuje oficjalne dane dotyczące inflacji i realnego wzrostu wynagrodzeń za cały 2025 rok.

• Renta wdowia. Co zrobić, jeśli ZUS nie przyzna pieniędzy?
• 4753,02 zł a renta wdowia. Chcesz dostać pieniądze, uważaj na tę kwotę
• Seniorzy, nie szturmujcie ZUS-u. Wiceminister rodziny: nie ma takiej potrzeby

Źródło: Super Express/Radio ZET/Michał Tomaszkiewicz