Najważniejsze informacje w skrócie:

• Bon ciepłowniczy to nowe świadczenie, przygotowywane przez Ministerstwo Energii, mające na celu wsparcie finansowe dla gospodarstw domowych o niższych dochodach
• Świadczenie ma obowiązywać od 1 lipca 2025 roku do końca 2026 roku, zastępując dotychczasowe, powszechne mechanizmy mrożenia cen ciepła
• Wysokość bonu będzie zależna od przyszłych cen ciepła oraz spełnienia restrykcyjnych kryteriów dochodowych, z zastosowaniem zasady „złotówka za złotówkę”

Bon ciepłowniczy zamiast zamrożenia cen? Nowy projekt ustawy

Projekt ustawy o bonie ciepłowniczym, jedna z pierwszych inicjatyw nowo powołanego Ministerstwa Energii, ma na celu zapewnienie wsparcia dla gospodarstw domowych w obliczu prognozowanego wzrostu kosztów ogrzewania, co nastąpi po wygaśnięciu wcześniej obowiązujących mechanizmów osłonowych. Zgodnie z założeniami opublikowanymi przez resort, bon ciepłowniczy to bezpośrednie wsparcie finansowe przeznaczone na pokrycie części należności za ciepło systemowe.

Kryteria przyznawania bonu ciepłowniczego koncentrują się na osobach o niskich dochodach. Świadczenie będzie przysługiwało gospodarstwom domowym, w których dochód w przypadku gospodarstw jednoosobowych nie przekracza 3272,69 zł. Dla gospodarstw wieloosobowych próg ten wynosi 2454,52 zł na osobę.

Aby móc liczyć na wsparcie, gospodarstwo domowe musi korzystać z ciepła systemowego, czyli sieciowego. Istotnym warunkiem jest również to, że cena za ciepło w danej lokalizacji musi przekraczać 170 zł za gigadżul (GJ). Warto zaznaczyć, że w przypadku przekroczenia ustalonego progu dochodowego, zastosowana zostanie tak zwana zasada "złotówka za złotówkę".

Oznacza to, że wartość bonu zostanie pomniejszona o kwotę, o jaką dochód przekroczył limit, przy czym minimalna kwota wypłacanego bonu to 20 zł; świadczenia poniżej tej wartości nie będą realizowane.

Bon ciepłowniczy. Kiedy start wypłat?

Bon ciepłowniczy ma obowiązywać przez półtora roku, począwszy od 1 lipca 2025 roku, obejmując całą drugą połowę 2025 roku oraz cały rok 2026. Wartość bonu zostanie uzależniona od ceny ciepła, która będzie obowiązywać po 1 lipca 2025. Ostateczne rozliczenia związane z bonem, w tym wszelkie procedury odwoławcze czy rozstrzygnięcia sporów sądowych, przewidziano aż do końca 2031 roku. Ministerstwo Energii planuje, że projekt ustawy zostanie przyjęty przez Radę Ministrów w III kwartale 2025 roku.

Wprowadzenie bonu ciepłowniczego jest wyraźnym sygnałem zmiany filozofii wsparcia w sektorze energetycznym. W pierwszej połowie 2025 roku funkcjonowały rozwiązania osłonowe o charakterze powszechnym, takie jak maksymalne ceny energii elektrycznej, gazu oraz ograniczenia wzrostu cen ciepła systemowego.

Te mechanizmy oznaczały sztuczne utrzymywanie niskich stawek na rachunkach i obejmują szeroką grupę odbiorców, niezależnie od ich sytuacji materialnej. System ten okazał się bardzo kosztowny dla budżetu państwa, co podkreślają przedstawiciele rządu, wskazując na konieczność odchodzenia od takich interwencyjnych działań.

W przeciwieństwie do dotychczasowych tarcz, bon ciepłowniczy to instrument celowany, skoncentrowany wyłącznie na gospodarstwach domowych o niskich dochodach. Ma on stanowić "siatkę bezpieczeństwa" dla najbardziej wrażliwych grup społecznych w okresie przechodzenia na mechanizmy rynkowe i stopniowego urealniania cen energii.

To posunięcie ma na celu ochronę najuboższych przed skutkami podwyżek, jednocześnie pozwalając na powrót do funkcjonowania rynku energii sprzed kryzysu. Świadectwem tego kierunku jest fakt, że Minister Finansów oraz Minister Klimatu i Środowiska już wcześniej sygnalizowali możliwość rezygnacji z mrożenia cen energii od 2026 roku, argumentując to spadającymi cenami na rynkach hurtowych.

Czytaj także: 

• Pensja po terminie? Rząd chce, by pracodawcy płacili odsetki z automatu. Firmy protestują
• Płaca minimalna. Tak toczy się wojna o pieniądze milionów Polaków
• Wynagrodzenia będą jawne? Komisja zgłosiła poprawki

Źródło: Wykaz prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów (UD286)/Michał Tomaszkiewicz