Agencja Fitch zmieniła perspektywę ratingu Polski. Resort finansów tłumaczy przyczyny

Negatywna perspektywa. Domański o przyczynach

Ocena ratingowa Polski dla długo- i krótkoterminowych zobowiązań - zarówno w walucie obcej jak i krajowej - została utrzymana na poziomie A-/F1. Zmiana nastąpiła jednak w perspektywie ratingu, która teraz jest negatywna. Do tej kwestii odniósł się minister finansów Andrzej Domański. 

"To konsekwencja blokowania przez prezydenta Nawrockiego kluczowych ustaw, co ogranicza przestrzeń do wzmocnienia fundamentów gospodarki i niezbędnej konsolidacji fiskalnej. W tle pozostaje wojna w Ukrainie i związana z nią konieczność ponoszenia rekordowych wydatków na obronność oraz globalna niepewność, której odzwierciedleniem były także ostatnie obniżki ratingów USA i Austrii" - napisał na platformie X.

"Działamy tak, by łączyć stabilne finanse z inwestycjami i koniecznymi wydatkami na bezpieczeństwo. Niemniej, to sygnał ostrzegawczy, który wszyscy – w tym Prezydent i jego doradcy – powinni przyjąć do wiadomości. Poradzimy sobie także z tym wyzwaniem" - dodał. 

Dług publiczny wzrośnie w kolejnych latach? 

Resort finansów tłumaczył, że zmiana ratingu spowodowana jest przede wszystkim wyższym deficytem w latach 2024 i 2025. Wpływ - zdaniem ministerstwa - miały również zwiększone wyzwania polityczne we wdrażaniu środków fiskalnych. Agencja wskazała na brak wiarygodnej kotwicy fiskalnej, co może znacząco skomplikować konsolidację fiskalną przed wyborami w 2027 roku. 

Wyższy deficyt fiskalny doprowadzi do szybszego wzrostu długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, który w 2027 roku może osiągnąć 68 proc. PKB. Agencja Fitch prognozuje deficyt na poziomie 6,9 proc. w 2025, 6,8 proc. w 2026 i 6,3 proc. w 2027 roku. 

Zgodnie z prognozą agencji relacja długu publicznego do PKB będzie rosnąć w kolejnych latach, o ile nie zostaną wprowadzone rozwiązania konsolidacyjne. W tym roku wyniesie 59,3 proc. PKB. W 2024 roku wyniósł 55,3 proc., a w 2023 49,5 proc.

Czynniki polityczne coraz ważniejsze?

"Zdaniem Agencji, początek kadencji prezydenta Karola Nawrockiego uwypukla prawdopodobne wyzwania, z jakimi będzie musiała zmierzyć się koalicja w zakresie wdrażania polityki. Fitch zauważa, że od momentu inauguracji na początku sierpnia prezydent zawetował szereg ustaw, publicznie wyraził sprzeciw wobec podwyżek podatków i przedstawił propozycje ich obniżek" - napisano w komunikacie resortu finansów.

Zresztą ministerstwo spodziewa się, że wpływ czynników politycznych prawdopodobnie wzrośnie do wyborów parlamentarnych w 2027 roku. "Mogłoby to ograniczyć pole manewru we wdrażaniu kontrowersyjnych politycznie środków przed 2028 rokiem, w tym tych wspierających konsolidację fiskalną" - wskazano. 

Rating Polski - jak zaznaczyło ministerstwo - jest wspierany przez "dużą, zdywersyfikowaną i odporną gospodarkę, historię solidnej polityki makroekonomicznej opartej na członkostwie w UE, solidne finanse zewnętrzne oraz wyższą i bardziej stabilną bazę dochodów budżetowych niż w krajach o podobnej ocenie". MFiG twierdzi, że równoważy to ocenę wysoki deficyt, rosnący dług publiczny oraz niższy poziom dochodów i wskaźników jakości zarządzania w porównaniu z krajami o podobnej ocenie. 

PKB będzie rosnąć

"Agencja Fitch prognozuje wzrost PKB na poziomie 3,2 proc., zarówno w 2025 r., jak i w 2026 r., powyżej mediany na poziomie 2,3 proc., ponieważ wpływ amerykańskich ceł na perspektywy wzrostu w strefie euro zostanie w dużej mierze złagodzony przez konsumpcję krajową i wzrost absorpcji funduszy UE (około 1 proc. PKB w 2025 r. i 3 proc. w 2026 r.). Niemniej jednak wdrożenie reform niezbędnych do utrzymania finansowania UE pozostanie kluczowe dla utrzymania silnego wzrostu PKB" - przekazał resort.

Deficyt rachunku bieżącego w latach 2025-2027 wyniesie 1 proc. To jednak w zupełności pokryje napływ netto bezpośrednich inwestycji zagranicznych, który średnio wynosi 2 proc. PKB. Zresztą bufory zewnętrzne Polski nadal będą się wzmacniać, a rezerwy walutowe wzrosną do poziomu nawet 249 mld dolarów pod koniec 2025 roku. To pozwoli pokryć 5,3 proc. prognozowanych bieżących płatności zagranicznych. 

Co więcej, dzięki redukcji zadłużenia publicznego i prywatnego zadłużenie zagraniczne netto Polski spadło z 37,1 proc. PKB w 2013 roku, do pozycji wierzyciela netto na poziomie -1,7 proc. w 2024 roku. Zdaniem agencji ten trend będzie się utrzymywać. 

Resort finansów ocenił, że pozytywny wpływ na perspektywę ratingu mógłby mieć wzrost zaufania do zdolności Polski dotyczącej konsolidacji fiskalnej w celu ustabilizowania relacji długu publicznego do PKB w perspektywie średnioterminowej. Jeśli natomiast średnioterminowe perspektywy wzrostu będą niższe, np. z powodu zmniejszenia konkurencyjności Polski lub słabszego otoczenia zewnętrznego, to rating Polski może się obniżyć. 

Czym jest rating?

Rating to ocena wiarygodności kredytowej będącej miarą ryzyka związanego z inwestycją w papiery dłużne emitenta. Rating nadawany jest przez agencję ratingową na podstawie oceny ryzyka ekonomicznego, politycznego i społecznego. Głównymi agencjami ratingowymi są Fitch, Moody's i S&P.

• Obowiązek pracy, minimalny próg dochodowy. Zmiany w 800 plus dla cudzoziemców
• Co z mrożeniem cen energii? Rząd ma nowy plan, ale jest mało czasu
• Eurocash zamyka Delikatesy Centrum. Zniknęło już 35 sklepów

 Źródło: PAP/egz