38 krajów apeluje do Łukaszenki ws. więźniów politycznych

Kraje OBWE apelują do Białorusi. Chodzi o uwolnienie wszystkich więźniów

Kraje członkowskie OBWE wyraziły poparcie dla narodu białoruskiego w jego dążeniu do wolnej, demokratycznej i niepodległej Białorusi. Autorzy oświadczenia napisali, że uwolnienie kilkuset więźniów politycznych od lipca ubiegłego roku jest pozytywnym zjawiskiem.

Zaznaczyli jednak, że na Białorusi trwają aresztowania i prześladowania ludzi, ich prawa człowieka są łamane. Od sierpnia 2020 roku zostało zanotowanych ponad 100 tysięcy aktów represji reżimu wobec społeczeństwa obywatelskiego.

Łukaszenka ułaskawił 52 więźniów. Wśród nich są Polacy

W czwartek przywódca Białorusi Alaksandr Łukaszenka uwolnił 52 więźniów politycznych, wśród których są obywatele Polski. Niezależny białoruski portal Nasza Niwa opublikował listę więźniów politycznych, uwolnionych w czwartek przez władze w Mińsku. Zostali na niej wymienieni dwaj obywatele RP. Polskie MSZ z kolei podało, że wśród uwolnionych jest trójka obywateli Polski i ósemka obywateli Białorusi, współpracowników TV Biełsat. Nazwiska dwóch Polaków portal Nasza Niwa podał w pisowni białoruskiej; według polskiej transkrypcji są to Krzysztof Zaniewicz i Tomasz Jezutak.

Wśród uwolnionych było 14 cudzoziemców. Prócz Polaków, to sześciu obywateli Litwy, dwóch - Łotwy, dwóch - Niemiec, jedna osoba z obywatelstwem Francji i również jedna - Wielkiej Brytanii. Na liście opublikowanej prze Naszą Niwę jest m.in. długoletni opozycjonista, były kandydat na prezydenta Białorusi, Mikoła Statkiewicz.

Portal podawał, że Statkiewicz odmówił wyjazdu z kraju i znalazł się w pasie neutralnym między Białorusią i Litwą. Jak jednak poinformował w piątek białoruski niezależny portal Zerkało, Statkiewicz został uprowadzony przez zamaskowanych ludzi i wywieziony w nieznanym kierunku.

Wyjazdu z Białorusi odmawiają także inni uwolnieni opozycjoniści: politolog i filozof Uładzimir Mackiewicz, Maksim Winiarski i działacz związkowy Hienadź Fjadynicz. Szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas podała, że z aresztu został również uwolniony pracownik delegatury Unii Europejskiej w Mińsku.

Wśród uwolnionych nie ma Andrzeja Poczobuta

W grupie uwolnionych nie ma dziennikarza i działacza mniejszości polskiej na Białorusi Andrzeja Poczobuta ani laureata Pokojowej Nagrody Nobla Alesia Bialackiego. - Liczymy, że w następnej grupie, która zostanie uwolniona z więzień białoruskich, znajdzie się również Andrzej Poczobut - oświadczył rzecznik polskiego MSZ Paweł Wroński, podkreślając, że jest on nieustannie na "pierwszym miejscu oczekiwań" polskiej dyplomacji.

Podczas wieczornej konferencji prasowej potwierdził to premier Donald Tusk. - Wszyscy wiedzą, że Andrzej Poczobut jest pierwszy na liście naszych oczekiwań. Nie wykluczam, że to jest powód, dla którego nie chcą go wypuścić - powiedział.

Uwolnieni w czwartek przez Białoruś więźniowie polityczni po godz. 19.00 (czasu polskiego) przybyli do ambasady USA w Wilnie - poinformowała litewska telewizja publiczna LRT. Powitali ich bliscy i przedstawiciele białoruskiej opozycji. Decyzja władz białoruskich została podjęta około miesiąc po rozmowie Trumpa z Łukaszenką, podczas której poruszono temat więźniów politycznych. Amerykański prezydent nazwał wówczas lidera Białorusi "bardzo silnym i szanowanym przywódcą".

USA znoszą sankcje na linie lotnicze Belavia

Podczas czwartkowego spotkania z Łukaszenką wysłannik Trumpa John Coale poinformował o zniesieniu sankcji na białoruskie państwowe linie lotnicze Bieławia (Belavia), nałożonych w połowie 2022 r. Według liderki białoruskiej opozycji Swiatłany Cichanouskiej ruch ten może być korzystny dla Rosji, bo umożliwi jej nabywanie części zamiennych za pośrednictwem białoruskiego przewoźnika.

Coale przekazał również zamiar przywrócenia działalności amerykańskiej ambasady w Mińsku, a także szerszej normalizacji stosunków USA-Białoruś, zarówno politycznych, jak i gospodarczych. W wywiadzie dla agencji Reutera wysłannik Trumpa oznajmił, że Waszyngton dąży do uwolnienia wszystkich więźniów politycznych i normalizacji relacji z Mińskiem w ciągu "miesięcy, nie lat". Ocenił też, że Europa może znieść sankcje nałożone na Białoruś.

• Białoruś uwalnia więźniów politycznych. Bonikowska: to gra, którą prowadzą Rosjanie
  
• Fala dezinformacji w Polsce. Ekspert wyjaśnia, jak działa ten groźny mechanizm
• "Kiedy Putin Pani płaci?". Polska kłótnia w Parlamencie Europejskim

Według białoruskiej opozycji i organizacji praw człowieka, na Białorusi wciąż jest około 1300 więźniów politycznych. Wielu z nich zostało aresztowanych w reakcji na masowe protesty po sfałszowanych wyborach prezydenckich w 2020 r.

Źródła: Polskie Radio/PAP/hjzrmb