Elektroniczny system rejestracji na granicach. Koniec ze stemplami w paszportach

EES – cyfrowy system, który zrewolucjonizuje kontrolę granic w Unii Europejskiej

W Polsce system wjazdu i wyjazdu EES (Entry/Exit System) zostanie w pierwszej kolejności uruchomiony na granicy w Medyce i na przejściu kolejowym w Przemyślu. - System Entry/Exit umożliwi unowocześnienie kontroli granicznych i stopniowe skrócenie czasu oczekiwania na granicy - mówi major Dagmara Bielec z Nadwiślańskiego Oddziału Straży Granicznej. - Po wprowadzeniu tego systemu możliwe będzie łatwe identyfikowanie obywateli państw spoza Unii Europejskiej, którzy nie spełniają warunków dotyczących zarówno wjazdu i pobytu lub przekroczyli dozwolony okres przebywania w strefie Schengen - dodaje Bielec.

Służby podkreślają, że to początek drogi do wycofania stempli z paszportów i zastąpienia ich danymi biometrycznymi zbieranymi od podróżnych spoza Unii Europejskiej. 29 krajów Unii będzie stopniowo, przez sześć miesięcy, wdrażać system na swoich granicach zewnętrznych. 

System EES. Jak to działa w praktyce?

Entry/Exit System to nowoczesne narzędzie, które znacząco zwiększy bezpieczeństwo granic i skuteczność kontroli nad przepływem osób spoza Unii Europejskiej. Dzięki EES państwa członkowskie zyskują pełną kontrolę nad tym, kto i na jakich zasadach przebywa na ich terytorium, co w praktyce ograniczy przypadki nielegalnego pobytu i przemieszczania się cudzoziemców.

Rejestracja danych biometrycznych, takich jak odciski palców czy wizerunek twarzy, umożliwi bezbłędną identyfikację tożsamości podróżnych. W efekcie system istotnie zmniejszy ryzyko fałszerstw dokumentów oraz kradzieży tożsamości.

Od 10 kwietnia 2026 roku system EES całkowicie zastąpi tradycyjne podbijanie stempli w paszportach cudzoziemców. Nowy, cyfrowy System Wjazdu/Wyjazdu będzie automatycznie rejestrował:

• dane biometryczne obywateli państw spoza UE,
• informacje z dokumentu podróży,
• daty wjazdu i wyjazdu ze strefy Schengen.

Wyjątki od tego obowiązku będą nieliczne i dotyczyć określonych grup podróżnych.

System EES obejmie kraje strefy Schengen, a więc także te, które nie są członkami UE: Szwajcarię, Norwegię, Islandię i Liechtenstein. Nie będzie natomiast dotyczył Irlandii i Cypru, które nie należą do obszaru bez kontroli na granicach.

Dzięki automatyzacji procesów kontrolnych, EES usprawni odprawy graniczne, a jednocześnie umożliwi służbom natychmiastowy dostęp do danych potrzebnych do weryfikacji legalności pobytu.

Jak działa system EES?

Działanie nowego systemu najlepiej zobrazować na przykładzie. Załóżmy, że cudzoziemiec spoza UE przekracza granicę strefy Schengen w Hiszpanii. Jego wjazd zostaje zarejestrowany w systemie EES – wraz z danymi biometrycznymi i terminem upływu ważności wizy turystycznej.

Kilka miesięcy później ta sama osoba zostaje wylegitymowana przez Policję w Polsce, np. za zaśmiecanie parku. Przedstawia funkcjonariuszom fałszywy dokument tożsamości, jednak polskie służby, korzystając z danych EES, natychmiast widzą, że osoba ta:

• wjechała wcześniej do strefy Schengen przez Hiszpanię,
• posługiwała się inną tożsamością,
• a jej legalny pobyt już upłynął.

Dzięki temu służby w Polsce mogą szybko i skutecznie podjąć działania, bez konieczności kontaktowania się z zagranicznymi instytucjami.

Czytaj także:

• Polscy żołnierze będą szkolić się w Ukrainie? Źródła MON: trwają rozmowy
  
• Polsce grozi wojna? Polacy niepewni przyszłości po incydentach z dronami
• Rada Bezpieczeństwa Narodowego. Nawrocki: Polska uczestniczy w wojnie hybrydowej

Źródło: Polskie Radio/MSWiA/mg