Kot domowy jest z nami krócej, niż sądzono. Nowe ustalenia badaczy
Kot domowy przybył do Europy z Afryki Północnej znacznie później niż dotąd sądzono. Tak wynika z najnowszych badań opublikowanych na łamach tygodnika "Science".
2025-12-01, 15:30
Badacze ustalili, że kot domowy (Felis catus) przybył do Europy mniej więcej dwa tysiące lat temu i wówczas rozprzestrzenił się po kontynencie. Dotąd sądzono, że obecność kota w Europie była znacznie dłuższa i sięgała nawet czasów paleolitu.
Kocie wędrówki
Badania genetyczne, prowadzone przez zespół Marco de Martino z Uniwersytetu Tor Vergata w Rzymie, dowodzą, że koty domowe pochodzą od północnoafrykańskiego dzikiego kota (Felis lybica lybica).
Na podstawie samych analiz kości zachowanych do naszych czasów trudno było jednoznacznie odróżnić kota domowego od dzikiego. Dodatkowa trudność polegała na tym, że kostne znaleziska są zbyt rzadkie, żeby można było na ich podstawie zrekonstruować spójny obraz kocich wędrówek przez kontynenty.
Kot je rybę pod stołem. Egipskie malowidło, XV wiek p.n.e. Fot. Wikimedia Pochówek ze szczątkami człowieka i jego kota na Cyprze, datowany na ok. 7,5 tys. lat p.n.e., sugerował wczesne udomowienie kotów w rejonie Lewantu. Z kolei egipskie, późniejsze przedstawienia kotów mogły wiązać się z niezależnym udomowieniem w Egipcie (3,5 tys. lat temu).
Wyniki badań genetycznych wskazywały na udomowienie kotów w neolicie, ok. 6 tys. lat temu, przez rolników zamieszkujących obszar, który dzisiaj znajduje się w granicach Turcji. Stamtąd koty, wraz z ludźmi mogły dostać się do Europy. Nie jest jednak pewne, czy były to koty udomowione, czy może jednak dzikie.
Towarzysz rzymskiej armii
Najnowsze badania genetyczne skoncentrowały się na 87 genomach archaicznych i współczesnych kotów. Zasięg chronologiczny objął czasy od ok. 9 tys. lat p.n.e. do XIX w. n.e.
Z badań wynikło, że koty udomowione pojawiły się w Europie kilka tysięcy lat po kotach towarzyszących neolitycznym rolnikom. Przybyły zaś z północnej Afryki. Zaraz po wprowadzeniu do Europy kot domowy dość szybko rozprzestrzenił się na kontynencie.
Naukowcy wiążą to rozprzestrzenianie się ze szlakami, które wyznaczały wojska rzymskie. Już w I wieku n.e. koty domowe dotarły do Wysp Brytyjskich.
Źródło: Polskie Radio/PAP/th