Zaufanie w biznesie procentuje. Zwiększa też inwestycje i produktywność

W 1972 roku Kenneth Arrow, laureat Nagrody Nobla, napisał: "Praktycznie każda transakcja handlowa zawiera w sobie element zaufania, a już na pewno każda transakcja przeprowadzana przez pewien czas ". Firma rozwija się dzięki skumulowanemu zaufaniu, jakim obdarzają ją wszyscy interesariusze. Odnosi się to również do rządów. W tym sensie zaufanie jest jak współzależna sieć, która łączy wszystkie podmioty w gospodarce i wpływa na to, jak współpracują one ze sobą, aby napędzać wzrost.

"Dobra wiadomość jest taka, że pozytywny związek pomiędzy zaufaniem a makroekonomią jest dobrze znany. Kraje, w których firmy, rządy i inne instytucje budzą większe zaufanie, doświadczają silniejszego wzrostu realnego PKB per capita, co jest standardową miarą dobrobytu gospodarczego.

Używając zaufania wśród jednostek jako wskaźnika poziomu zaufania zbudowanego w danym kraju, makroekonomiści wykazali, że wraz ze wzrostem zaufania rośnie dobrobyt gospodarczy. Na przykład jedna metaanaliza literatury ekonomicznej pokazuje, że zwiększenie o 10 punktów procentowych odsetka ufających ludzi w danym kraju powinno zwiększyć roczny wzrost realnego PKB per capita o około 0,5 punktu procentowego. Jest to znaczący zysk, biorąc pod uwagę, że roczny globalny wzrost realnego PKB per capita wynosił średnio około 2,2 proc. w latach 2015-2019.

Wzrost zaufania nie tylko zwiększa ilość stałych inwestycji biznesowych, ale również pobudza wzrost produktywności poprzez inwestycje wyższej jakości, akumulację kapitału ludzkiego, usprawnienia organizacyjne i internacjonalizację" - pisze Ira Kalish, ekonomista z Deloitte.

REKLAMA

Zaufanie i inwestycje

Zaufanie może zwiększyć wzrost realnego PKB per capita poprzez zwiększenie ilości inwestycji biznesowych. Jednym ze sposobów na zwiększenie inwestycji jest obniżenie kosztów transakcyjnych. Mówiąc wprost, brak zaufania może być kosztowny. Pisanie i egzekwowanie umów, monitorowanie zachowań pracowników i podwykonawców oraz wdrażanie protokołów bezpieczeństwa kosztuje.

Budowanie większego zaufania do interesariuszy, takich jak pracownicy i partnerzy w łańcuchu dostaw, umożliwia organizacji przesunięcie inwestycji w nadzór i monitorowanie na inne obszary działalności.

Banki, którym brakuje zaufania, są narażone na szybsze wycofywanie oszczędności w trudnych czasach. Dowody wskazują na to, że pierwszymi osobami, które wycofały swoje depozyty po upadku Lehman Brothers, były te, które miały najmniejsze zaufanie do swojego banku. Gdyby sektor bankowy zdobył większe zaufanie swoich klientów przed Wielką Recesją, doświadczyłby mniejszej liczby przypadków masowego wycofywania depozytów, a zatem dysponowałby większym kapitałem, który mógłby wesprzeć resztę gospodarki.

Zaufanie do sektora finansowego jest ważne również poza kryzysami. Bardziej ufne gospodarstwa domowe w przeszłości trzymały mniejszą część swoich oszczędności pod materacem i częściej korzystały z usług instytucji udzielających kredytów. Prowadzi to do lepszych wyników dla dostawców usług finansowych i zwiększa poziom kapitału, który może być wykorzystany na inwestycje biznesowe.

REKLAMA

Zwiększanie produktywności dzięki zaufaniu

Brak zaufania może sprawić, że niektóre inwestycje wydają się zbyt ryzykowne, co może prowadzić do nieoptymalnej alokacji inwestycji. Na przykład, kraje o niskim poziomie zaufania mają tendencję do inwestowania w projekty o krótszym horyzoncie czasowym.

Inwestycje o dłuższym horyzoncie czasowym wymagają większego zaufania do pracowników, że ukończą projekt, do dostawców, że zdobędą niezbędny sprzęt oraz do klientów, że będą obecni przez cały okres użytkowania inwestycji.
Z podobnym problemem borykają się inwestycje w badania i rozwój. Ponieważ jakość badań jest prawie niemożliwa do monitorowania w trakcie ich prowadzenia, niskie zaufanie pomiędzy pracodawcą a badaczem prowadzi do niższych wskaźników takich inwestycji.

Brak zaufania może zatem skłaniać inwestycje w kierunku projektów, które są łatwiejsze do monitorowania i mniej ambitne, zmuszając firmy do rezygnacji z inwestycji, które mają potencjał, aby przekroczyć obecną granicę innowacji. Innymi słowy, środowisko większego zaufania pomiędzy pracodawcą a naukowcem prowadzi do tego rodzaju inwestycji w badania i rozwój, które mogą przynieść innowacje o większej wartości dodanej, co ostatecznie zwiększa wydajność.

Zaufanie zwiększa inwestycje w kapitał ludzki

REKLAMA

Zaufanie pomiędzy pracodawcą i pracownikiem oraz pomiędzy pracownikami zwiększa inwestycje w kapitał ludzki. Zaufanie wpływa na zachowania zarówno pracodawców, jak i pracowników. Na przykład, pracodawcy są bardziej skłonni do inwestowania w swoich pracowników, jeśli mają pewność, że ci pracownicy nie przejdą do innej firmy. Niestety, zaufanie pomiędzy pracodawcą a pracownikiem jest nadszarpnięte. Ostatnie badania Deloitte wykazały, że około 40 proc. pracowników w Stanach Zjednoczonych nie ma dużego zaufania do swojego pracodawcy.

Ten brak zaufania zniechęca do zachowań inwestycyjnych zarówno pracodawców, jak i pracowników. Z drugiej strony, poprawa zaufania umożliwia kapitałowi ludzkiemu dostarczanie większej wartości. Badania sugerują, że pracownicy, którzy mają wysokie zaufanie do swojego pracodawcy, o połowę rzadziej szukają nowych możliwości zatrudnienia niż ci, którzy nie mają takiego zaufania.

Jednocześnie, pracownicy są bardziej skłonni do inwestowania w rozwój własnych umiejętności, jeśli wierzą, że pracodawca wynagrodzi ich wysiłki. Jest to szczególnie prawdziwe w przypadku umiejętności nieprzenoszalnych lub specyficznych dla firmy, co sugeruje, że zaufanie może podnieść poziom wiedzy instytucjonalnej, która może prowadzić do bardziej wydajnej pracy.

• Ponad połowa firm uzyskała wsparcie publiczne. EBI: pomimo trudnych okoliczności, widoczna jest poprawa nastrojów

PolskieRadio24.pl/ Deloitte/ mib