Najważniejsze informacje w skrócie:

• Ceny zależą od miejsca zakupu. Ten sam koszyk 6 zniczy kosztuje ok. 89 zł w dyskoncie, ale aż 182 zł przy cmentarzu
• Dyskonty celowo tracą na zniczach. To strategia "loss leader", by przyciągnąć klientów na inne zakupy. Stoiska przycmentarne muszą przerzucić na klienta realny, gigantyczny wzrost cen surowców (np. parafina +300-400%)
• Znicze na paragonach: Na dowodach zakupu znajdowało się w 2023 roku średnio 6 zniczy i 6,8 wkładów - podał PanParagon
• Znicz solarny vs. tradycyjny: Solarny jest drogi na start (50-200 zł), ale jego 3-letni "koszt cyklu życia" (LCC) jest znacznie niższy. Tradycyjny znicz (z cotygodniowymi wkładami) kosztuje ok. 644 zł w 3 lata, solarny tylko tyle, ile zapłaciłeś na początku

Polacy ruszający na zakupy przed Uroczystością Wszystkich Świętych stają przed poważnym wyborem. Ten sam, modelowy koszyk 6 zniczy, kupowany z myślą o bliskich, może kosztować 89 złotych w dyskoncie lub 182 złote na stoisku przy cmentarzu. To ponad 90 złotych różnicy za pozornie identyczne zakupy.

📜 Historia 1 listopada

Wszystkich Świętych i Zaduszki – skąd wzięła się ta tradycja?

✝️ Chrześcijańskie początki

Uroczystość wywodzi się z czci oddawanej męczennikom.

Początkowo (od 610 r.) święto obchodzono 13 maja, gdy papież Bonifacy IV poświęcił pogański Panteon w Rzymie.

🗓️ Zmiana daty

Papież Grzegorz III w 731 r. przeniósł obchody na 1 listopada.

Powody: logistyczne (łatwiej wyżywić pielgrzymów jesienią) oraz chęć nadania chrześcijańskiego sensu pogańskim obrzędom.

⛪ Ustanowienie święta

W 835 r. papież Grzegorz IV ustanowił 1 listopada uroczystością Wszystkich Świętych – ku czci nie tylko męczenników, ale wszystkich zbawionych.

🕯️ Dzień Zaduszny (Zaduszki)

Obchodzony 2 listopada, jest dniem modlitwy za zmarłych w czyśćcu.

Wprowadzony w 998 r. przez opata Odilona z Cluny.

🇵🇱 Obchody w Polsce

Zaduma i powaga: W przeciwieństwie do np. Meksyku, polskie święto jest pełne refleksji.

Wizyty na cmentarzach: Rodziny masowo odwiedzają groby bliskich, często podróżując przez cały kraj.

Znicze i kwiaty: Cmentarze rozświetlają tysiące zniczy, a groby dekorowane są głównie chryzantemami.

🌍 Polska a świat

Meksyk (Día de Muertos): Święto ma radosny, barwny i bardzo huczny charakter.

Włochy i Hiszpania: Również kultywuje się tradycję odwiedzania cmentarzy.

Polska: Wyróżnia się wyjątkową widocznością, głębią emocjonalną i spektakularnym wyglądem cmentarzy.

Wniosek: Polska, obok krajów jak Meksyk, ma jedną z najbardziej charakterystycznych i widocznych tradycji związanych z pamięcią o zmarłych.

Ile kosztuje 1 listopada? Koszyk "6 zniczy"

Aby zrozumieć, ile naprawdę wydamy, przeprowadziliśmy symulację. Stworzyliśmy modelowy koszyk zakupowy, który odzwierciedla typowe polskie zachowania. Składa się on z sześciu zniczy: dwóch dużych, okazałych lampionów (na groby najbliższych), dwóch średnich, ozdobnych (dla rodziny i przyjaciół) oraz dwóch małych (często stawianych na grobach dalszych znajomych). Następnie sprawdziliśmy, ile ten sam koszyk kosztuje w dwóch skrajnie odmiennych kanałach sprzedaży.

Pierwsza kalkulacja przedstawia zakupy zrobione z wyprzedzeniem w dyskoncie. Korzystając z najniższych cen i agresywnych promocji wielosztukowych, koszt koszyka kształtuje się następująco: dwa małe znicze (ceny od 1,99 zł) to koszt około 4 zł. Dwa średnie znicze to wydatek rzędu 20 zł. Dwa duże lampiony, np. w cenie 34,99 zł za sztukę, to koszt 70 zł. Łącznie za pełen zestaw zniczy płaci się przy kasie około 89-94 złote.

Kalkulacja druga zakłada zakupy na stoisku przy cmentarzu. Ten sam koszyk kosztuje tam drastycznie więcej. Dwa małe znicze to już wydatek około 20 zł (10 zł/szt.). Dwa średnie lampiony to koszt rzędu 42-50 zł (ceny 21-25 zł/szt.). Dwa duże, okazałe znicze, często o unikatowym wzornictwie, to wydatek od 120 do nawet 260 zł (ceny 60-130 zł/szt.). Przyjmując dolną granicę, ten sam koszyk kosztuje łącznie minimum 182 złote.

🕯️ Porównanie cen zniczy w sieciach handlowych

Analiza cen w popularnych sieciach handlowych i punktach przy cmentarzach.

🛒 Biedronka

Mały Znicz: od 3,99 zł

Średni Znicz: 6,99 zł - 14,99 zł

Duży Znicz: 34,99 zł

Strategia: Promocje wielosztukowe (np. drugi -40%)

🛒 Lidl

Mały Znicz: od 4,99 zł

Średni Znicz: 7,99 zł - 19,99 zł

Duży Znicz: 29,99 zł

Strategia: Agresywne promocje na wkłady (np. 8+8 gratis)

🛒 Aldi

Mały Znicz: od 1,99 zł

Średni Znicz: b.d.

Duży Znicz: do 22,99 zł

Strategia: Niska cena wyjściowa

🛒 Kaufland

Mały Znicz: od 2,49 zł

Średni Znicz: b.d.

Duży Znicz: do 39,99 zł

Strategia: Szeroki wybór, promocje wielosztukowe

🛒 Carrefour

Mały Znicz: od 3,99 zł

Średni Znicz: b.d.

Duży Znicz: do 69,99 zł

Strategia: Oferta premium (kapliczki, obeliski)

🏪 Punkty przy cmentarzu

Mały Znicz: ok. 10 zł

Średni Znicz: 17 zł - 50 zł

Duży Znicz: 60 zł - 130 zł

Strategia: Wygoda, unikalne wzory, realne koszty

Różnica w portfelu to ponad 90 złotych. Nie wynika ona jednak z nieuczciwości sprzedawców przycmentarnych, lecz z fundamentalnej strategii rynkowej. Dyskonty (Biedronka, Lidl) prowadzą wojnę cenową i traktują znicze jako "loss leader" – produkt przynoszący straty, ale przyciągający klienta, który przy okazji zrobi inne, regularne zakupy. Sieci te świadomie absorbują inflację i maskują realny wzrost kosztów.

Z kolei małe stoiska oferują "marżę za wygodę" i zakupy na ostatnią chwilę, ale przede wszystkim w pełni odzwierciedlają one presję inflacyjną. To oni muszą zmierzyć się z gigantycznym wzrostem cen surowców – szkła (o 60%) czy parafiny (nawet o 300-400%) – oraz wyższymi cenami w hurtowniach (wzrost o 41,2%).

Polak kupuje znicze zawsze dwa razy? Zawsze jest miejsce na jeszcze jeden

Wróćmy do pytania o średnie wydatki. Dane rynkowe pokazują, że połowa polskich gospodarstw domowych przeznacza na znicze i kwiaty z tej okazji kwotę w przedziale 50-100 zł. Co czwarte gospodarstwo wydaje ponad 100 zł. Nasza kalkulacja "Koszyka 6 zniczy" idealnie wpisuje się w te ramy.

🤔 Co to jest "loss leader" i dlaczego dyskonty "tracą" na zniczach?

To strategia, w której sklep celowo sprzedaje popularny produkt poniżej kosztów, aby przyciągnąć klientów.

📉 "Lider strat"

Sklep celowo sprzedaje popularny produkt (np. znicz) poniżej kosztów, aby zwabić klienta do sklepu.

🛒 Prawdziwy zysk

Sklep liczy, że klient, skuszony promocją, przy okazji zrobi inne, normalnie marżowane zakupy (chleb, mleko, chemia).

Zysk z tych produktów rekompensuje stratę na liderze.

🏆 Taktyka dyskontów

Dyskonty jak Biedronka czy Lidl mistrzowsko stosują tę taktykę w okresach świątecznych (znicze, karp, chryzantemy), by zdobyć jak największy ruch.

Jednak analiza danych makro ujawnia coś jeszcze ciekawszego. W Polsce rocznie sprzedaje się około 300 milionów zniczy i wkładów, z czego 65% (blisko 200 milionów sztuk) w okresie Wszystkich Świętych. Konfrontując te dane z liczbą gospodarstw domowych w Polsce (ok. 15,2 miliona wg GUS), otrzymujemy fascynujący wniosek. Skoro 200 milionów zniczy jest kupowanych w transakcjach obejmujących średnio 6 sztuk, oznacza to około 33,3 miliona paragonów. Dzieląc to przez liczbę gospodarstw domowych, wychodzi, że statystyczne gospodarstwo domowe dokonuje w tym okresie 2,19 transakcji.

To nie jest błąd. Ta liczba idealnie potwierdza realne zachowania zakupowe. Polacy chodzą na zakupy co najmniej dwa razy. Pierwsza transakcja często przeprowadzana jest w dyskoncie. Druga transakcja to impulsowy zakup dodatkowych zniczy przy cmentarzu oraz zakup samych wkładów (tych średnio na paragon przypada 6,8 sztuk).

W rezultacie można więc przyjąć, że przeciętne gospodarstwo domowe kupuje hybrydowo: większe znicze po korzystniejszych, dyskontowych cenach, by następnie uzupełnić ewentualne braki w zaopatrzeniu bezpośrednio przy cmentarzu.

🛒🏪 Realny koszt zniczy: model hybrydowy

Policzmy, ile przeciętne gospodarstwo domowe wyda, kupując część w dyskoncie, a część przy cmentarzu.

🛒 Transakcja 1: Dyskont

Gospodarstwo domowe kupuje "Koszyk 6 Zniczy" (2 małe, 2 średnie, 2 duże) oraz większość wkładów.

Koszyk 6 Zniczy: 88,98 zł

4 wkłady (w promocji): 13,96 zł

Suma Transakcji 1 = 102,94 zł

🏪 Transakcja 2: Przy cmentarzu

Rodzina dokupuje brakujące wkłady i 2 dodatkowe małe znicze "na zapas" lub z sentymentu.

2 małe znicze: 20,00 zł

Ok. 3 brakujące wkłady: 34,50 zł

Suma Transakcji 2 = 54,50 zł

💰Łączny przeciętny koszt dla gospodarstwa domowego

102,94 zł + 54,50 zł = 157,44 zł

Ta kwota z łatwością wpisuje się w szacunki mówiące, że co czwarte gospodarstwo domowe wydaje ponad 100 zł. Doskonale pokazuje to, że nawet przy racjonalnym planowaniu zakupów w dyskoncie, późniejsze "uzupełnienie" braków w droższych punktach przycmentarnych znacząco podnosi ostateczny rachunek za Wszystkich Świętych.

Koszt cyklu życia znicza tradycyjnego i LED. Gdy “ekonomia wchodzi za mocno”

Wybór znicza w 2025 roku to już nie tylko dylemat "płomień czy dioda". Konsumenci stają przed trzema różnymi ścieżkami technologicznymi, a rzetelne porównanie ich kosztów cyklu życia (LCC) musi opierać się na realistycznych wzorcach użytkowania.

🕯️ Trzy ścieżki wyboru zniczy. Co się opłaca najbardziej?

Analiza 3-letnich kosztów (LCC) dla znicza tradycyjnego, solarnego i hybrydowego LED.

🔥 Ścieżka 1: Znicz Tradycyjny

Wybór tradycjonalistów. Koszt zależy od częstotliwości wizyt.

Koszt startowy: 5 zł - 40 zł (lampion)

Koszt bieżący (kwartalnie): ok. 20 zł / rok

Koszt bieżący (comiesięcznie): ok. 60 zł / rok

3-letni LCC (z lampionem za 20 zł)

80 zł - 200 zł

(zależnie od wizyt)

☀️ Ścieżka 2: Znicz Solarny

Opcja "premium", bezobsługowa. Idealna dla osób odwiedzających groby rzadko.

Koszt startowy: 50 zł - 200 zł

Koszt bieżący: 0 zł

3-letni LCC

50 zł - 200 zł

(równy cenie zakupu)

💡 Ścieżka 3: Hybryda (Wkład LED)

Najtańsza i najbardziej elastyczna opcja. Wkład LED w tradycyjnym lampionie.

Koszt startowy: 12,50 zł (stary lampion) - 32,50 zł (nowy lampion)

Koszt bieżący: ok. 6 zł / rok (baterie)

3-letni LCC

30,50 zł - 50,50 zł

(zależnie od lampionu)

Z ekonomicznego punktu widzenia, wkład LED jest absolutnym zwycięzcą. Dla osoby, która posiada już szklany lampion, 3-letni koszt utrzymania pamięci to zaledwie ok. 30 zł. To taniej niż dedykowany znicz solarny i znacznie taniej niż regularne kupowanie wkładów parafinowych (nawet przy rzadkich wizytach).

Dedykowany znicz solarny przestaje być "opcją oszczędną", a staje się wyborem dla wygody (brak wymiany baterii) lub estetyki. Znicz tradycyjny pozostaje wyborem dla purystów ceniących symbolikę prawdziwego płomienia oraz dla osób odwiedzających groby bardzo rzadko (np. tylko raz w roku), dla których nawet kwartalny LCC (80 zł) jest wyższy niż koszt wkładu LED.

Polska światowym mocarstwem w zniczach. Pamiętaj o tym na zakupach

W ferworze zakupów warto pamiętać, że Polska jest liderem na europejskim i drugim na świecie (po Chinach) rynku zniczy. Nasza krajowa produkcja jest warta blisko 990 milionów euro, a branża generuje gigantyczną nadwyżkę eksportową rzędu 615 milionów euro.

Dylemat "polskie czy chińskie?", który do niedawna był pozorny, w 2025 roku staje się jednak jak najbardziej realny. O ile przytłaczająca dominacja krajowej produkcji sprawia, że niemal każdy tradycyjny, szklany lampion i wkład parafinowy kupiony w polskim sklepie pochodzi od rodzimego producenta (np. z hut szkła w Iłowej), o tyle rynek elektroniki wygląda zupełnie inaczej. Wkłady LED przyjechały do sklepów i straganów z Chin.

💡 Trzy kluczowe decyzje. Co Polak wybierze w 2025?

Analiza wyboru zniczy: od ceny, przez technologię, po wsparcie gospodarki.

📍 Decyzja 1: Gdzie kupić?

W dyskoncie: Wymaga planowania, ale gwarantuje największą oszczędność.

Przy cmentarzu: Wygoda zakupu "na ostatnią chwilę", ale po znacznie wyższych cenach.

Potencjalna różnica

~ 93 zł

oszczędności na koszyku

⚙️ Decyzja 2: Jaki system?

Tradycyjny (Wosk/Olej): Wsparcie polskiej gospodarki. Umiarkowany koszt LCC (3-lata): 80 - 200 zł.

Hybrydowy (Wkład LED): Najtańsza opcja (import). Niski LCC (3-lata): 30 - 50 zł.

Solarny (Dedykowany): Wygoda premium (import). Wysoki LCC (3-lata): 50 - 200 zł.

Kluczowy dylemat

ekonomia vs. patriotyzm

Wsparcie importu lub krajowej produkcji

❄️ Decyzja 3: Jaki wkład?

Dotyczy tylko wyboru tradycyjnego. Porada ekspertów jest jednoznaczna:

Wkłady Olejowe: Na chłodne dni (listopad). Zapobiegają krzepnięciu parafiny.

Wkłady Parafinowe: Na cieplejsze miesiące (lato). Tańsze, ale wrażliwe na mróz.

Rada ekspertów

Dopasuj do temperatury

Gwarancja stabilnego palenia

Niezależnie od podjętych decyzji, rynek o wartości miliarda złotych opiera się na fundamencie silniejszym niż jakakolwiek strategia promocyjna – głęboko zakorzenionym w polskiej kulturze obowiązku pamięci.

Czytaj także: 

• Polska zniczową potęgą. Ale po piętach depcze już azjatycki tygrys
• Polska liderem w produkcji zniczy. "Jakość i estetyka"
• Nowy kolor kosza na śmieci. Uwaga, za błąd grozi 5000 zł mandatu

Źródło: PolskieRadio24.pl/Michał Tomaszkiewicz

Skąd to wiemy? Jak to policzyliśmy?

Nasz artykuł opiera się na analizie publicznie dostępnych danych rynkowych, badań konsumenckich oraz analiz branżowych dotyczących rynku zniczy w Polsce. Poniżej przedstawiamy źródła kluczowych informacji oraz metodologię, według której przeprowadziliśmy nasze obliczenia.

Źródła danych. W analizie wykorzystaliśmy między innymi następujące dane:

Dane makroekonomiczne GUS: Informacje o rocznej wartości rynku zniczy (ok. 1 mld zł) , rocznej sprzedaży (ok. 300 mln sztuk) oraz koncentracji sezonowej (65% sprzedaży w okresie Wszystkich Świętych).

Wydatki konsumenckie: Dane z badań ankietowych (połowa gospodarstw wydaje 50-100 zł) oraz dane transakcyjne PanParagon (średni paragon za znicze to 58,48 zł , a za wkłady 41,91 zł).

Wzorce zakupowe: Informacje o średniej liczbie kupowanych produktów (6,0 zniczy na paragon oraz 6,8 wkładu na paragon).

Ceny detaliczne: Konkretne ceny produktów i promocji w sieciach dyskontowych (Biedronka, Lidl, Aldi, Kaufland, Carrefour) oraz na stoiskach przycmentarnych (np. mały znicz ok. 10 zł, duży 60-130 zł).

Dane branżowe: Informacje o skali wzrostu cen surowców (parafina +300-400%) oraz zróżnicowaniu inflacji w kanałach sprzedaży (np. wzrost w hurtowniach o 41,2% przy jednoczesnych spadkach w dyskontach).

Dane o polskiej produkcji: Informacje o skali produkcji (990 mln euro) i eksporcie (+615 mln euro), potwierdzające pozycję Polski jako lidera w Europie.

Parametry zniczy elektronicznych: Dane o żywotności (do 3 lat) oraz ich cechach (np. bezpieczeństwo i redukcja odpadów).

Metodologia wyliczeń. Nasze kluczowe obliczenia wykonaliśmy następująco:

Kalkulacja "Koszyka 6 Zniczy" (89 zł vs 182 zł): Porównaliśmy sumę cen za modelowy zestaw (2 małe, 2 średnie, 2 duże znicze), bazując na uśrednionych cenach minimalnych w dyskontach oraz na cenach minimalnych ze stoisk przycmentarnych.

Kalkulacja "Transakcji na Gospodarstwo Domowe" (ok. 2,19): Podzieliliśmy szacowaną liczbę zniczy sprzedawanych w sezonie (ok. 195-200 mln sztuk) przez średnią liczbę sztuk na paragon (6,0), a następnie uzyskaną liczbę transakcji (ok. 33 mln) podzieliliśmy przez liczbę gospodarstw domowych w Polsce (15,2 mln wg GUS).

Kalkulacja "Modelu Hybrydowego" (ok. 157,50 zł): Zsumowaliśmy dwie transakcje:
Transakcja 1 (Dyskont): Koszyk 6 zniczy (88,98 zł) + 4 wkłady w cenie promocyjnej (13,96 zł).
Transakcja 2 (Cmentarz): 2 małe znicze (20 zł, na podst.) + 2,8 wkładu w szacowanej cenie przycmentarnej (34,50 zł).

Kalkulacja "Kosztu Cyklu Życia (LCC)" (na 3 lata): Porównaliśmy łączne koszty trzech ścieżek w okresie 3 lat:

Tradycyjny (80-200 zł): Koszt lampionu (ok. 20 zł) + koszt wkładów (5 zł) przy realistycznej częstotliwości wizyt (od 4 do 12 razy w roku).
Hybryda LED (30-50 zł): Koszt wkładu LED (ok. 12,50 zł) + koszt baterii (ok. 6 zł/rok), z uwzględnieniem ewentualnego zakupu nowego znicza.
Solar (50-200 zł): Koszt równy jednorazowej cenie zakupu.