Spadkobiercy: lepiej chronieni i bez długów spadkodawcy
2015-10-19, 16:37
Od 18 października odpowiedzialność za długi zmarłego krewnego nie będzie już dręczyć tysięcy Polaków. W życie weszła nowelizacja prawa spadkowego, dzięki której nie trzeba będzie zgłaszać sądowi, że nie chcemy brać odpowiedzialności za ewentualne zadłużenie zmarłego członka rodziny.
Posłuchaj
Nowe przepisy, które właśnie weszły w życie, wprowadziły zasadę dziedziczenia długów tylko do wartości odziedziczonego majątku, a nie – jak dotąd – w całości.
Spadki bez ryzyka
To korzystne zmiany, uważa Radosław Płonka, adwokat i ekspert prawny BCC.
– W mojej ocenie jest to dobry kierunek. Przed nowelizacją przyjęcie spadku wiązało się z ryzykiem, iż spadkobierca będzie odpowiadał za długi, które zaciągnął spadkodawca. W obecnie obowiązującym stanie prawnym taka możliwość zostaje znacznie ograniczona, albowiem spadkobierca obejmuje spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Oznacza to, że odpowiada on za długi zaciągnięte przez spadkobiercę do wartości spadku – dodaje ekspert z BCC.
Dłużnicy mimo woli i nieświadomi
Zostaje więc zwiększona ochrona spadkobierców, którzy często nie wiedzieli nawet, że dziedziczą też i długi. Co równie często skutkowało także umieszczeniem ich w rejestrze dłużników.
– Dziedziczenie nie oznacza tylko tego, że zyskujemy konkretny majątek, ponieważ dziedziczymy zarówno majątek, jak i wszelkie inne zobowiązania. To mogą być np. opłaty za prąd, za gaz, za TV, za telefon, wszelkiego rodzaju pożyczki, wszelkiego rodzaju kredyty to wszystko wchodzi w skład masy spadkowej – podkreśla Grzegorz Pietraszkiewicz z Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor.
I z roku na rok, tego rodzaju zadłużenia niestety by rosło.
Racjonalny i przemyślany podział majątku
Dlatego tak ważne jest mądre zarządzanie majątkiem rodzinnym, a możliwości mamy tu do dyspozycji sporo.
– Warto rozważyć wiele aspektów, czy np. zdać się na zapisy ustawy, które później zdecydują za nas, co z tą schedą spadkową się stanie. Ewentualnie można sporządzić testament, w którym wyrazimy tę ostatnią wolę i możemy wówczas dokonywać pewnych zmian w stosunku do tego, co wynika z ustawy. Natomiast chcąc, aby konkretny składnik naszego majątku trafił do konkretnego spadkobiercy, możemy za życia dokonać tego poprzez umowę darowizny, albo w formie zapisu windykacyjnego, gdzie możemy dokonać konkretnego zapisu konkretnemu spadkobiercy – przypomina Radosław Płonka.
W wyjątkowych sytuacjach można też spadkobiercę wydziedziczyć, choć nie jest to takie proste.
– Chodzi tutaj o drastyczne przypadki, wtedy gdy ktoś żyje wbrew zasadom współżycia społecznego, popełni jakieś przestępstwa przeciw rodzinie. Także są to określone sytuacje, kiedy może do tego wydziedziczenia skutecznie dojść – dodaje ekspert.
Niezbędne zgłoszenie spadku do urzędu skarbowego
Anna Misiak z firmy MDDP przypomina też, że nabywając spadek należy pamiętać o zgłoszeniu tego do urzędu skarbowego.
– Polskie przepisy podatkowe są na tyle korzystne, że jeśli nabycie następuje pomiędzy osobami należącymi do tzw. zerowej grupy podatkowej, czyli jest to małżonek, dzieci, rodzeństwo – to te osoby nie zapłacą podatku od nabytego spadku. Ale trzeba spełnić pewien warunek. A mianowicie złożyć do urzędu skarbowego deklarację SD-Z2 (Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych), w ciągu sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Ważny termin zgłoszenia
Warto też pamiętać, że choć spadek nabywamy z chwilą śmierci spadkodawcy, to jednak obowiązek zgłoszenia do urzędu skarbowego liczony jest nieco inaczej.
– Ten obowiązek powstaje de facto z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu, albo też z chwilą poświadczenia notarialnego dziedziczenia spadku. Teraz jest również nowa instytucja, jeżeli nie ma żadnych wątpliwości co do osób dziedziczących. Otóż istnieje możliwość, żeby u notariusza uzyskać notarialne potwierdzenie dziedziczenia. I ten dokument, data jego sporządzenia, jest o tyle istotna, że właśnie od tego momentu liczy się okres 6 miesięcy dla tych osób, które są w tej zerowej grupie, by de facto nie zapłacić podatku – zaznacza ekspertka z MDDP.
Elżbieta Szczerbak, mb
