Nowe rozdanie w Afryce. Promocja polskiej gospodarki i walka z wpływami Kremla

Andrzej Duda wraz z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą rozpoczął prawie tygodniową wizytę w trzech krajach afrykańskich. Para prezydencka swoją podróż po Afryce Wschodniej rozpoczęła od Kenii, następnie uda się do Rwandy, a na koniec do Tanzanii. Wizyta jest kontynuacją rozpoczętej w 2017 r. misji budowania relacji z krajami afrykańskimi. Andrzej Duda sześć lat temu złożył wizytę w Etiopii, a dwa lata temu odbył podróż do trzech krajów: Nigerii, Senegalu oraz Wybrzeża Kości Słoniowej.

Ogromny wzrost ludności i tym samym ogromne rynki zbytu, potencjał surowcowy i bliskość kluczowych szlaków handlowych sprawiają, że kontynent afrykański zyskuje coraz większą wagę na światowej arenie. Polska jest jednym z głównych producentów i eksporterów produktów spożywczych w Unii Europejskiej – eksportujący produkty do ponad 192 krajów o łącznej wartości ponad 32 mld euro rocznie. Zatem promowanie polskiego biznesu i produktów za sprawą rozmów czołowych polityków, forów biznesowych, umów bilateralnych i rozmów z przedsiębiorcami jest właściwą drogą ku umacnianiu polskich interesów na tym kontynencie. 

Dobrym podłożem dla promocji polskich biznesów jest pomoc jaką od lat dla Afryki niesie Polska. - Dużo tam robimy. To kwestia współpracy sektorowej, to przede wszystkim rolnictwo, to sektor IT, nowoczesne technologie w dziedzinie ekologii, ochrony środowiska, fintech - to kwestie współpracy podatkowej z krajami Afryki, które odwiedzimy. To kwestia także współpracy naszych służb, policji, ale też współpracy wojskowej - wymieniał przed podróżą Andrzej Duda. Podczas wizyty w Kenii, jak i Rwandzie odbędą się duże fora gospodarcze, gdzie zostanie podpisanych kilka umów.

Walka z wpływami Moskwy oraz Pekinu

Drugim równie ważnym powodem wizyty polskiego prezydenta w Afryce jest przeciwdziałanie umacniania się tam rosyjskich oraz chińskich wpływów. Pokazanie prawdziwej sytuacji w naszej części Europy, gdzie łamane jest prawo międzynarodowe przez Moskwę i Pekin, mówienie prawdy o rosyjskiej agresji na Ukrainę i ukazanie prawdziwych powodów kryzysu żywnościowego w Afryce należy do żywotnych interesów Warszawy. Rosja również w Afryce stanowi zagrożenie za sprawą m.in. destabilizujących działań Grupy Wagnera. 

Kreml i ChRL starają się prezentować jako alternatywę dla relacji z Zachodem. Marcin Przychodniak, analityk PISM w rozmowie z naszym portalem podkreślił, że chińskie projekty, kredyty, pożyczki były od zawsze instrumentami, które miały wzmocnić współpracę państw rozwijających się z Chinami, a jedynie przy okazji (i nie zawsze) służyć rozwojowi danego obszaru. 

Obecny wybór przez prezydenta Dudę trzech państw wschodniej Afryki nie jest przypadkiem.

Kenia - hub biznesowy i handlowy wschodniej Afryki

Nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Polską oraz Republiką Kenii nastąpiło 13 grudnia 1963 roku. Kenia jest regionalnym ośrodkiem biznesowym, logistycznym i handlowym w całej Afryce Wschodniej - wytwarza około połowę PKB regionu. Jest jednym z najbardziej stabilnych państw wschodniej Afryki. Nie oznacza to jednak, że kraj ten nie posiada własnych kłopotów. Problemy z korupcją, duże bezrobocie, trudne warunki klimatyczne i zagrożenie terroryzmem niekorzystnie wpływają na rozwój i konkurencyjność Kenii.

Kraj przyciąga jednak kapitał zagraniczny ze względu na swoją strategiczną lokalizację i dobrą infrastrukturę, z rozbudowaną siecią połączeń lotniczych, dróg i linii kolejowych, jak również dzięki statusowi regionalnego centrum finansowego. Przez ostatnie kilka lat realny wzrost kenijskiego PKB oscylował w okolicach 5 proc. rocznie, z czego to właśnie sektor rolny przynosi najwięcej zysków, bo odpowiada za około 34 proc. kenijskiego PKB. Port w Mombasie to jedno z najważniejszych strategicznie miejsc w regionie. Port ten obsługuje ogromny ruch handlowy nie tylko dla Kenii, ale także dla sąsiednich krajów takich jak Uganda, Rwanda i Burundi. Wzmacnia to pozycję Kenii jako centrum handlowego i logistycznego.

PAP/Adam Ziemienowicz, Maciej Zieliński

Kenia charakteryzuje się bardzo młodym społeczeństwem o stałym przyroście naturalnym. Zgodnie z rządowymi prognozami, liczba ludności Kenii zwiększy się do 60 mln w 2030 r. i 75 mln w 2050 r. W dwustronnej wymianie handlowej z Kenią Polska od lat odnotowuje nadwyżkę. W 2021 r. Kenia zajmowała 94 miejsce jako nasz partner eksportowy i 97 importowy. 

Kenia jest największym na świecie eksporterem czarnej herbaty i produktów rolnych. To także jeden z najbardziej perspektywicznych rynków eksportowych i inwestycyjnych w Afryce. Przyszłościowymi sektorami dla polskich firm na kenijskim rynku są m.in. nowoczesne usługi zdrowotne, sprzedaż żywności oraz maszyn rolniczych. Dużą szansą dla sektora budowlanego są także potrzeby infrastrukturalne kraju, gdyż kenijski rząd dąży do unowocześnienia i uprzemysłowienia kraju, inwestując przede wszystkim w infrastrukturę. Ponadto wraz ze wzrostem liczby ludności rosną możliwości budowy obiektów mieszkalnych, komercyjnych i przemysłowych. 

Kenia jest przedmiotem coraz szerszego zainteresowania polskich podmiotów w dziedzinie współpracy naukowej. W Polsce studiują liczni studenci z Kenii.

Tanzania - współpraca rolna i turystyczny raj

Stosunki dyplomatyczne między Polską a Tanzanią zostały nawiązane w styczniu 1962 r. Polskę i Tanzanię łączą doświadczenia związane z transformacją polityczną i gospodarczą. Na przełomie października i listopada 1991 r. specjalna delegacja tanzańskiej komisji prezydenckiej analizowała polskie doświadczenia we wprowadzaniu systemu wielopartyjnego. 

Polska eksportuje do Tanzanii m.in. pszenicę, maszyny i urządzenia, artykuły spożywcze, wyroby miedziane, papier, ubrania, opony oraz sprzęt gospodarstwa domowego. Importujemy z Tanzanii kawę, herbatę, kakao, tytoń, wyroby bawełniane i nasiona roślin oleistych. W 2018 roku import objął również orzechy nerkowca. W 2015 roku nastąpił istotny wzrost polskiego eksportu do Tanzanii, obejmującego maszyny rolnicze i ich części oraz elementy systemów przechowywania i zarządzania zapasami ziarna.

Na dwustronną współpracę gospodarczą istotny wpływ ma szybki wzrost ruchu turystycznego. Każdego roku tysiące polskich turystów odwiedza wyspę Zanzibar, korzystających z sezonowych czarterowych bezpośrednich połączeń lotniczych z Polski. W ślad za turystyką postępuje polski biznes – w chwili obecnej funkcjonuje lub znajduje się w fazie budowy kilkanaście polskich inwestycji na wyspie, a Polacy należą do najchętniej zatrudnianych na miejscowym rynku hotelarskim. Rosnącą popularnością wśród polskich turystów cieszą się też tanzańskie parki narodowe na północy kraju: Serengeti, Ngorongoro czy też góra Kilimandżaro. W Segerea na obrzeżach Dar es Salaam funkcjonuje Centrum edukacyjne im. Świętego Maksymiliana Kolbe prowadzone przez Ojców Franciszkanów z Polski. W 2017 r. fundusze polskiej pomocy zostały przeznaczone m.in. na budowę ośrodka edukacji zawodowej, a w 2018 roku – przedszkola w ramach tego centrum.

Rwanda - kluczowy sojusznik Polski we wschodniej Afryce

Stosunki dyplomatyczne między Polską a Rwandą zostały nawiązane 10 lipca 1965 r. Ważnym wydarzeniem z punktu widzenia rozwoju relacji gospodarczych między Polską a Rwandą było Polsko-Rwandyjskie Forum Biznesowe, które odbyło się 5 grudnia 2022 r. w Kigali. Wzięło w nim udział ok. 150 polskich i rwandyjskich firm i instytucji.

Rwanda jest bardzo perspektywicznym rynkiem, notującym rokrocznie wzrost PKB na poziomie 8 proc. Kraj ten kładzie nacisk na rozwój przedsiębiorczości prywatnej, cyfryzację, edukację i stwarzanie korzystnych warunków dla inwestorów zagranicznych. Stosunki polsko-rwandyjskie rozwijają się bardzo dynamicznie - obroty handlowe stale rosną. To właśnie Współpraca gospodarcza stanowi priorytet we wzajemnych relacjach. W ostatnich latach polski eksport do Rwandy skupiony był na sprzedaży broni, zbożach, maszynach rolniczych i sprzęcie elektronicznym.

Rwanda otworzyła w Warszawie placówkę dyplomatyczną, a rok wcześniej przedstawiciel służb dyplomatycznych Rwandy był na dorocznej odprawie z polskim prezydentem. Przywódca Polski odwiedzi obecnie jedną z największych polskich inwestycji w Rwandzie, czyli hutę cyny w Kigali.

Rwanda jest beneficjentem polskiej pomocy rozwojowej na lata 2021-2030, a w Polsce studiuje około 1500 rwandyjskich studentów, z kolei w Rwandzie aktywni są polscy misjonarze. 

Damian Nejman/gov.pl