Nie tylko Witkacy. Opowieści prof. Janusza Deglera

Gościem "Zapisków ze współczesności" był Piotr Matywiecki, który w minionym tygodniu świętował urodziny. Z tej okazji opowiedział w naszym cyklu między innymi o szkolnych perypetiach, artystycznych fascynacjach i trudnych latach studenckich.

- Marzec '68 udało mi się przetrwać tylko dzięki cudownym przyjaciołom, których miałem na studiach polonistycznych. Oni wiedzieli, że jestem Żydem i najzwyczajniej zaopiekowali się mną. Ich wielka przyjaźń i pomoc, którą mi okazali, zadecydowały, że nigdy nie wyemigrowałem. Matka i ojczym zostawili mi wolną rękę, a ja nie miałem wątpliwości, że chcę zostać w Polsce. I zostałem, choć bardzo ciężko przeżywałem fakt, że wielu moich bliskich przyjaciół wyemigrowało z kraju. Prawdopodobnie dlatego, że nie mieli takiego wsparcia w środowisku nieżydowskim, jak ja - mówił Piotr Matywiecki.

W kolejnych odcinkach poeta opowiadał m.in. o początkach swojej twórczości i fascynacji sztuką. Zapraszamy do wysłuchania nagrań audycji.

***

Tytuł audycji: Zapiski ze współczesności

Przygotowała: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek

Gość: Piotr Matywiecki (poeta, eseista, krytyk literacki)

Data emisji: 4-8.06.2018

Godzina emisji: 12.45

mko/pg

Syn Haliny Herbert-Żebrowskiej: mama była bardzo zadzierzysta

W "Rozmowach po zmroku" wybraliśmy się do małego, uroczego miasteczka w centralnej Polsce, które odwiedzał Bolesław Leśmian. Do 1942 roku dużą część mieszkańców Iłży stanowili Żydzi. Ponoć to właśnie atmosfera Iłży zainspirowała poetę do napisania "W malinowym chruśniaku". W mieście jest nawet chruśniak, który został uwieczniony w poezji.

- O malinowym chruśniaku krąży wiele legend. Nie jest to miejsce trudne do odnalezienia i kiedy człowiek już w nim stanie, wszystko okazuje się oczywiste. Rosną drzewa, szumią liście, pachną owoce. Łatwo zrozumieć, dlaczego nazywane jest świątynią poezji - powiedział Łukasz Babula.

Czy istnieją jeszcze w Iłży inne ślady Bolesława Leśmiana? Czy żydowska przeszłość tego miasteczka jest ciągle tu pamiętana? O tym w nagraniu audycji.

***

Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku 

Prowadzi: Aldona Łaniewska-Wołłk

Goście: Paweł Nowakowski, Norbert Jastalski, Cezary Ziembicki oraz Łukasz Babula (Towarzystwo Naukowo-Historyczne w Iłży)

Data emisji: 4.10.2018

Godzina emisji: 22.00

mko/pg

Bohaterem audycji był - jak napisał  o nim Leopold Staff - jeden z najczystszych poetów Polski Odrodzonej, który zmarł na gruźlicę w 1931 roku, mając zaledwie 27 lat. Okazją do przypomnienia postaci poety było wydanie tomu jego "Poezji zebranych".

Po śmierci poety Stefan Napierski napisał we wspomnieniu: "Szczupły, drobny, onieśmielony, a przecież odważny. Nie ustępowałeś ani na krok w zawrocie drobnych trosk codziennych od tego, co było przekonaniem twoim i wiarą; tu nie znałeś ustępstw, odchyleń, wybiegów. Zapalałeś się wtedy, łagodny i młody, w dyskusji, jakbyś bronił samej racji świata. Byłeś prawy jak mało kto z poetów".

Za życia Jerzego Lieberta ukazały się dwa jego tomiki: "Druga ojczyzna" w 1925 roku oraz "Gusła " w roku 1930. Rok po jego śmierci wydano "Kołysankę jodłową".

- To poeta, który głęboko pisze sobą, pisze własnym doświadczeniem i poszukuje dla niego własnego, oryginalnego wyrazu. Tym, co decyduje o randze jego poezji, jest to, że nie ufa on konwencjom, które zacierają autentyczność przeżycia. Był więc z jednej strony mistrzem wiernym tradycji wiersza polskiego, ale z drugiej poszukującym całkowicie własnego wyrazu - powiedział w audycji prof. Wojciech Kudyba.

Jerzy Liebert związany był przyjaźnią ze Skamandrytami (szczególnie z Jarosławem Iwaszkiewiczem), jednak chodził własnymi poetyckimi drogami. Ważnym dokumentem przybliżającym biografię Lieberta i jego świat poetycki jest tom "Listów do Agnieszki". Adresatką była Bronisława Wajngold, która po wstąpieniu do zakonu franciszkanek przybrała imię siostry Miriam. To w jednym z tych listów poeta pisze: "Gdy wszystko uda nam się spowszednić, wszystko co jest w nas i co nas otacza - stanie się wszystko niedzielę naszego serca…".

Zapraszamy do wysłuchania nagrania audycji poświęconej postaci i twórczości Jerzego Lieberta.

***

Tytuł audycji: Strefa literatury 

Prowadzi: Dorota Gacek

Goście: prof. Anna Szczepan-Wojnarska i prof. Wojciech Kudyba (UKSW) oraz Leszek Długosz (poeta, pieśniarz śpiewający wiersze Lieberta, do których napisał muzykę)

Data emisji: 17.03.2019

Godzina emisji: 20.00

mko/bch