- Jest to bardzo prywatna rozmowa Gardinera z Bachem. Fascynująca opowieść jego najwybitniejszego obecnie żyjącego interpretatora - o książce "Muzyka w zamku niebios. Portret Jana Sebastiana Bacha", którą napisał brytyjski dyrygent sir John Eliot Gardiner, mówiła w Programie 2 Polskiego Radia tłumaczka Katarzyna Matwiejczuk.

John Eliot Gardiner w niezmiernie wciągający sposób ukazuje Bacha jako kompozytora i człowieka. Cztery najważniejsze rozdziały książki: o kantatach, Pasji wg św. Jana, Pasji wg św. Mateusza oraz Mszy h-moll, stanowią prawdziwą kopalnię osobistych spostrzeżeń i detali faktograficznych z życia kompozytora.

***

Bach muzyk jest zdumiewającym geniuszem. Bach człowiek jest rozczarowująco zwyczajny, pełen trywialnych wad, a w wielu aspektach wciąż dla nas niewidoczny. W istocie o jego prywatnym życiu wiemy mniej niż w przypadku jakiegokolwiek innego znaczącego kompozytora z minionych 400 lat.

Posłuchaj audycji Przypadki Bacha >>>>

Nie pozostawił po sobie żadnej intymnej korespondencji z rodziną i niewiele faktów poza kilkoma anegdotami ocalało do naszych czasów, by pomóc nam w namalowaniu bardziej ludzkiego, wielowymiarowego portretu kompozytora: w dostrzeżeniu w nim choć przez chwilę syna, kochanka, męża, ojca.

Być może istniał w nim samym jakiś organiczny opór przed odsłonięciem kurtyny i ujawnienia się; w przeciwieństwie do większości swoich współczesnych nie korzystał z okazji, gdy takowa się nadarzyła, by pozostawić po sobie spisane świadectwo swojego życia i drogi twórczej. Niezwykle skąpa i okrojona historia, którą odziedziczyliśmy, utkana przez samego Bacha i przekazana przezeń dzieciom, kazała wielu badaczom dojść do wniosku, że prawdopodobnie był strasznym nudziarzem.

[opis pochodzi od wydawcy]

***

Tytuł audycji: To się czyta

Data emisji: 7-11.02.2022

Godzina emisji: 11.00

• W książce "Poli Raksy twarz" poznajemy szczegóły kariery aktorki, która największą popularność zyskała w latach 60.
• Pola Raksa dziś kojarzona jest głównie jako Marusia z "Czterech pancernych i psa"
• Aktorka ma na swoim koncie także role u Andrzeja Wajdy czy Stanisława Barei, a także wiele występów w teatrze. Jej kariera zakończyła się równo 20 lat temu

Przepustką do kariery stała się dla Apolonii Raksy jej uroda - aktorka zaczynała jako "gwiazda tygodnia" w czasopiśmie "Dookoła świata", bo to właśnie tam trafiło jej zdjęcie zrobione we wrocławskim barze mlecznym. Następnie Pola Raksa została zaproszona na casting do roli Wandy, dziewczyny głównego bohatera filmu "Szatan z siódmej klasy". I ten casting wygrała.

- Koniec lat 50. to czas, gdy zmieniło się polskie kino, to czas odwilży popaździernikowej. Był ciąg na nowe, młode osoby. Zaczęto szukać amatorek, dziewcząt niemal z ulicy. Panowało wtedy przekonanie, że szkoły teatralne sprawiają, iż później ma się teatralną manierę, a w filmie potrzeba młodości, lekkości - wyjaśniał biograf aktorki.

Nie tylko "Czterej pancerni i pies" i Perfect

Pola Raksa przez szeroką publiczność została zapamiętana jako Marusia z serialu "Czterej pancerni i pies", jej nazwisko rozsławiła też piosenka "Autobiografia" Perfectu.

- Jednym z celów książki było pokazanie, jak dużo w życiu zawodowym Poli Raksy działo się przed "Pancernymi". Często były to znaczące role, ogromna popularność w Związku Radzieckim, udział w festiwalu w Cannes z polską delegacją - wyliczał gość Dwójki.

Pola Raksa zagrała między innymi w "Popiołach" Andrzeja Wajdy i w "Rękopisie znalezionym w Saragossie" Wojciecha Jerzego Hasa, na swoim koncie ma również wiele ról teatralnych.

Ślad się urywa

Kariera Poli Raksy skończyła się jeszcze bardziej niespodziewanie, niż się zaczęła. Aktorka zniknęła z życia publicznego dokładnie 20 lat temu.

- Pisała felietony o modzie w "Magazynie", dodatku "Rzeczpospolitej". W 2002 roku to pismo zamknięto, to była jej ostatnia aktywność i potem - bardzo filmowo - ślad się urywa. Pola Raksa postanowiła całkowicie zrezygnować z życia publicznego, a ponieważ do dziś nie ma z nią kontaktu, nie wiadomo, jak to dokładnie przebiegało - przyznał Krzysztof Tomasik.

Jak stwierdził, nie ma wrażenia, że wie wszystko o Poli Raksie. - Tajemnice są, włącznie z powodem tak radykalnego wycofania się. Mój pomysł na książkę był taki, żeby pisać nie tyle o samym życiorysie aktorki, ale o pewnym fenomenie, którym się stała - dodał.

***

Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę

Prowadził: Jakub Kukla

Gość: Krzysztof Tomasik (autor książki "Poli Raksy twarz")

Data emisji: 21.04.2022

Godzina emisji: 16.30

mg