Rewolucja w polskiej szkole. "Nauczyciele szkoleni z ChatGPT"

Robot Prymus opracowany przez fundację Zwolnieni z Teorii w tym roku podszedł do egzaminu maturalnego z języka polskiego. Napisał go w 30 minut i zdał, co zaskoczyło m.in. nauczycieli, którzy sprawdzali arkusz. Jednym z nich jest polonista dr Jarosław Wowak, sekretarz Stowarzyszenia Nauczycieli Polonistów i członek Zespołu Dydaktycznego RJP.

- Pozytywnie zaskoczył mnie wynik tej matury. Robotowi znacznie lepiej poszła pierwsza część egzaminu, czyli zrozumienie czytanego tekstu językowego i literackiego. Gorzej było już z wypracowaniem - mówi dla serwisu polskieradio24.pl dr Jarosław Wowak.

- Pierwsza część tekstowa wywarła na mnie pozytywne wrażenie, bo u Prymusa widać, że posiada wiedzę encyklopedyczną, podręcznikową, czyli wszystko to, co możemy znaleźć w internecie. Co więcej, jego odpowiedzi były obszerne. Nie składały się z kilku wyrazów, ale były rozbudowane - mówi nauczyciel.

Nauczyciel zdumiony wynikiem robota na maturze

Robot, według polonisty, dobrze sporządził także notatkę syntetyzującą. - Błędów interpunkcyjnych nie ma, ale pojawiają się za to językowe. To szczególnie widać w wypracowaniu. Ma ono o wiele słabszy poziom: zarówno językowy, jak i merytoryczny. Sztuczna inteligencja nie potrafi też argumentować. Brakuje rozważań emocjonalnych czy też wewnętrznych przemyśleń, o których potrafi pisać człowiek - słyszymy.

REKLAMA

Dr Wowak mówi też o pewnym paradoksie. - Błędy pojawiły się w wypracowaniu, ale nie było ich w pierwszej części egzaminu i specjalnej notatce. Jak wyjaśnia, to pewnie dlatego, że robot jest napędzany sztuczną inteligencją, ale w wersji języka angielskiego. - Zdania mają strukturę i styl z angielszczyzny. Wygląda to tak, jakby właśnie z tego języka były tłumaczone - podkreśla rozmówca polskieradio24.pl.

Uczeń, a może sztuczna inteligencja? "Nauczyciel zauważy"

Zdaniem dr. Jarosława Wowaka doświadczony nauczyciel jest w stanie stwierdzić, że maturę napisała sztuczna inteligencja, a nie uczeń. Nawet wtedy, gdy nie jest o tym wcześniej poinformowany.

- Nagle zapala się "czerwona lampka". Lata doświadczeń i sprawne oko nauczyciela jest w stanie zauważyć, że coś jest nie w porządku. Oczywiście, gdy poznajemy uczniów, nie wiemy jeszcze, jak piszą, jaki mają styl, słownictwo. Wtedy możemy się na to nabrać. Jednak z czasem znamy możliwości swoich uczniów - wskazuje polonista.

Czytaj także: 

• To doprowadzi do rewolucji w szkołach. "Wymiana podręczników"
• Koniec z lekcjami religii po komunii? "To nie jest sakrament pożegnania z Kościołem"

Polska edukacja powinna się zmienić?

Nauczyciela pytamy także o to, czy polską szkołę czeka rewolucja, skoro roboty są w stanie zdać maturę. W odpowiedzi słyszymy, że ta już się rozpoczęła. - Mam wrażenie, że jednak ta rewolucja idzie w złym kierunku - kontynuuje i jako dobry przykład wskazuje szkoły w Szwecji, gdzie odchodzi się od telefonów komórkowych na rzecz czytania, pisania itp. - Rewolucja musi doprowadzić do zmiany procesu nauczania - słyszymy.

REKLAMA

- Powinniśmy zmienić też podejście nauczycieli, bo nasza szkoła jest troszkę gombrowiczowska, skostniała. Rewolucja nie może się dokonywać na koszt sztucznej inteligencji, bo jednak abiturient musi zdać maturę. Ta oczywiście może być przydatna do szukania informacji, ale jednak w przypadku egzaminu - niekoniecznie. Rewolucja musi iść w kierunku pracy nauczyciela z uczniem/grupą na zasadzie większej swobody m.in. w interpretacji dzieł literackich i rozmowy o nich. Młodym ludziom nie należy już przekazywać wiedzy encyklopedycznej. To do niczego nie jest potrzebne - wskazał.

Nie tylko uczniowie. Nauczyciele także korzystają z ChatGPT

Dr Jarosław Nowak mówi nam, że nauczyciele też już mają szkolenie z funkcjonalności ChatGPT. Chatbot pomaga im w przygotowaniu i przeprowadzeniu lekcji. - Nie wiemy, jak to będzie wyglądało, bo jednostka lekcyjna musi mieć określony układ, ale wskazówki są w miarę mądrze napisane przez sztuczną inteligencję, tylko to wciąż bazuje na wiedzy podręcznikowej - tłumaczy polonista.

Z ChatGPT korzystają też uczniowie, ale nauczyciele szybko to wyłapują. - Młodzież może posiłkować się sztuczną inteligencją tak, aby napisać dobrą pracę, ale ta musi mieć odniesienie do tego, co było na lekcjach - wskazuje dr Wowak.

Zdaniem nauczyciela bardzo ważne jest to, aby uczeń nie tylko miał swoje zdanie, ale także potrafił je uargumentować. Stosowanie więc sztucznej inteligencji niesie za sobą ogromne ryzyko.

REKLAMA

- To nie tylko blokuje kreatywność ucznia, ale także go uwstecznia, bo brakuje chęci na wytężenie szarych komórek. Z jednej strony to logiczne: po co się męczyć, myśleć, szukać, czytać, jak może to zrobić za nas ChatGPT. Tylko z drugiej strony uczeń zaczyna reprezentować pewnego rodzaju komputer, który przekaże czyjeś myśli. Wtedy rodzi się pytanie, czy to jest zgodne z naszym kręgosłupem ideologicznym, zasadami i wartościami? Gdy do tego typu narzędzi podchodzimy krytycznie, to zagrożenie jest mniejsze. Ogromne ryzyko istnieje wtedy, gdy świadomie przyjmujemy za prawdę wszystko, co sztuczna inteligencja wskaże - zaznacza.

To jednak nie koniec złych wieści. - Ogromnym niebezpieczeństwem wydaje się to, że nastąpi brak zainteresowania literaturą, czytaniem oraz kreatywnym myśleniem. Uczniowie zaczną się uczyć tylko i wyłącznie informacji za pomocą ChatGPT oraz z nim się uczyć. A co się stanie z nauczycielami, czy będą musieli ulec modzie? Czy wystarczą wiadomości i prace sztucznej inteligencji, aby mieć pozytywne oceny? Zmierza to w zła stronę, powoduje ograniczenia, uzależnienia i wpływa demobilizująco na tych, którzy czytają i chcą się rozwijać - puentuje.

polskieradio24.pl/Sylwia Bagińska

Kontakt do autora artykułu: sylwia.baginska@polskieradio.pl

wmkor

REKLAMA