Numer PESEL można zastrzec, aby chronić się przed oszustami. Wyjaśniamy, jak to zrobić
Jeśli po 1 czerwca tego roku dokonamy zastrzeżenia numeru PESEL, to informacja ta pojawi się w Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL. Banki i firmy pożyczkowe, notariusze i operatorzy telekomunikacyjni muszą sprawdzać ten rejestr, zanim podpiszą z nami nową umowę. Jeśli np. udzielą pożyczki wtedy poszkodowany nie będzie musiał spłacać zadłużenia, które zaciągnęli oszuści. Wyjaśniamy krok po kroku jak zastrzec PESEL po 1 czerwca.
2024-05-31, 10:30
Zawsze można dokonać zgłoszenia i je cofnąć zastrzeżenie, gdy chcemy pozyskać np. kredyt. Następnie zastrzec nasz numer możemy ponownie. Takie podejście zaleca resort cyfryzacji.
Do tej pory PESEL zastrzegło ponad 2,7 mln osób w Polsce, dzięki przepisom z 17 listopada 2023 roku.
Może to zrobić każda pełnoletnia osoba. Są do wyboru trzy sposoby zastrzegania:
- - poprzez aplikację mobilną mObywatel 2.0,
- - poprzez serwis internetowy mObywatel,
- - w dowolnym urzędzie gminy.
W aplikacji i serwisie mObywatel można zastrzec swój numer PESEL, a także cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL z automatyczną datą ponownego zastrzeżenia. Co więcej można cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL bezterminowo i dowiedzieć się, jaka firma i instytucja sprawdzała Twój PESEL oraz z jakiego powodu.
REKLAMA
W aplikacji można dodatkowo otrzymywać na swój telefon powiadomienia związane z usługą Zastrzeż PESEL.
Numer PESEL można zastrzec, a także cofnąć jego zastrzeżenie bezpłatnie. Nie trzeba przy tym podawać przyczyny, ponieważ każda pełnoletnia osoba, która posiada nadany numer PESEL ma prawo dowolnie zarządzać statusem zastrzeżenia swojego numeru PESEL. Nie ma też znaczenia, ile razy PESEL zostanie zastrzeżony.
Zastrzeganie PESEL ma chronić osoby prywatne (konsumentów) przed finansowymi skutkami kradzieży ich danych. Nie dotyczy ono innych sytuacji codziennych czy formalnych – nawet, jeśli używamy w nich swoich danych osobowych.
W związku z tym zastrzeżony numer PESEL nie wpływa na:
- sprawy urzędowe (np. wzięcie ślubu, zameldowanie się czy wyrobienie dokumentów),
- sprawy zdrowotne (np. wizyty u lekarza, pobyt w szpitalu czy wykupienie recepty),
- udział w wyborach,
- ważność dokumentów (np. dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy),
- korzystanie z profilu zaufanego,
- podróżowanie (np. przekraczanie granicy, podróże lotnicze czy kupowanie biletów lotniczych),
- wykonywanie czynności służbowych (np. podpisywanie umów w pracy),
- korzystanie z usług poczty (Poczta Polska może ubiegać się o dostęp do weryfikacji zastrzeżenia w rejestrze, ale nie ma takiego obowiązku ustawowego).
REKLAMA
W każdej chwili można cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL w aplikacji i serwisie mObywatel lub w urzędzie gminy. Zmiana od razu pojawi się w rejestrze.
Cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL można na dwa sposoby:
- bezterminowo – wtedy PESEL pozostanie niezastrzeżony do czasu ponownego zastrzeżenia,
- wyznaczając czas automatycznego ponownego zastrzeżenia.
Przerwa między ponowną zmianą statusu zastrzeżenia wynosi 30 minut. To oznacza, że można w każdej chwili zastrzec PESEL lub cofnąć zastrzeżenie, ale już kolejna zmiana statusu zastrzeżenia może nastąpić dopiero po 30 minutach.
Kiedy warto cofnąć zastrzeżenie?
Zastrzeżenie numeru PESEL cofnij, gdy planujesz załatwić ważną sprawę i podpisać umowę z:
- - firmami i instytucjami finansowymi, w tym bankami i instytucjami kredytowymi (np. umowę o kredyt, pożyczkę, zakup z płatnością ratalną czy leasing),
- - notariuszami (np. umowę o kupnie lub sprzedaży nieruchomości),
- - operatorami telekomunikacyjnymi (np. gdy chcesz otrzymać kopię swojej karty SIM).
Co w przypadku zgubienia dowodu osobistego?
Nasze dane osobowe są szczególnie zagrożone, kiedy zgubimy dowód osobisty lub gdy ktoś nam go ukradnie. Od 1 czerwca, gdy zgłosimy, że utraciliśmy dowód osobisty jednocześnie automatycznie zostanie zastrzeżony numer PESEL.
REKLAMA
Zastrzeżenie PESEL nie będzie mieć wówczas wpływu na wyrobienie nowego dowodu osobistego – będzie można to zrobić tak samo jak do tej pory.
Takie zastrzeżenie nie zostanie automatycznie cofnięte z chwilą, gdy uzyskamy nowy dowód osobisty. W takim przypadku, jeśli chcemy cofnąć zastrzeżenie, musimy zrobić to elektronicznie w aplikacji lub serwisie mObywatel albo stacjonarnie w dowolnym urzędzie gminy.
PR24/TVN24.pl/PAP/sw
REKLAMA
REKLAMA