Czerwone mięso może zmieniać nasz mózg. Naukowcy pokazują dane, ostrzegają przed demencją

Dieta zmienia mózg. Niezdrowy nadmiar przetworzonego mięsa

W nowych badaniach przeanalizowano nawyki żywieniowe tysięcy osób na przestrzeni wielu lat. Wyniki rzucają światło na związek między spożyciem przetworzonego czerwonego mięsa a ryzykiem demencji. Okazało się, że osoby, które jadły więcej przetworzonego czerwonego mięsa, były o 13 proc. bardziej narażone na rozwój demencji. Nowe badanie na ten temat opublikowano w czasopiśmie "Neurology".

- Wytyczne dietetyczne zazwyczaj koncentrują się na zmniejszaniu ryzyka chorób przewlekłych, takich jak choroby serca i cukrzyca, podczas gdy zdolności poznawcze są rzadziej omawiane, pomimo powiązania z tymi chorobami - mówi współautor badań, dr Daniel Dong Wang z Departamentu Żywienia w Harvard Medical School.

Dane z ponad 40 lat. Wnioski pokazały znaczenie jedzenia

Naukowcy, by sprawdzić związki bogatej w mięsa diety z występowaniem zaburzeń poznawczych, przeanalizowali dane zebrane w dwóch długofalowych badaniach - Nurses’ Health Study oraz Health Professionals Follow-Up Study. Wzięło w nich udział 133 771 osób, których średnia wieku w momencie włączenia do badań wynosiła 49 lat. U nikogo nie stwierdzono wtedy demencji, a stan zdrowia uczestników monitorowano długofalowo, nawet przez 43 lata.

Przez taki czas rozwój demencji zaobserwowano u 11 173 osób. Badana wykazały, co mogło mieć na to wpływ, podkreślając znaczenie diety. Uczestnicy odnotowywali m.in. co i jak często jedli, a to pozwoliło wyprowadzić wnioski.

REKLAMA

Na podstawie uzyskanych informacji badane osoby podzielono na trzy grupy: jedzący mniej niż 1/10 porcji mięsa dziennie, jedzący od 1/10 do mniej niż 1/4 porcji i jedzący co najmniej 1/4 porcji mięsa dziennie (np. ok. dwa plasterki bekonu). Za jedną porcję na potrzeby badań uznano mięso o wadze 90 gramów.

Po uwzględnieniu takich czynników, jak wiek, płeć, styl życia, historia demencji w rodzinie, status społeczno-ekonomiczny, naukowcy wyliczyli, że osoby z grupy jedzącej najwięcej mięsa czerwonego miały o 13 proc. wyższe ryzyko rozwoju demencji.

Badacze wzięli pod uwagę różne czynniki, takie jak palenie tytoniu, otyłość, aktywność fizyczna i wysokie ciśnienie krwi, aby upewnić się, że wyniki są wiarygodne. Należy pamiętać przy tym, że badanie wykazało związek, a nie bezpośrednią przyczynę i skutek.

Mięso nieprzetworzone nie niesie ryzyka demencji. Trzeba uważać na coś innego

- Zastąpienie przetworzonego czerwonego mięsa zdrowszymi źródłami białka, takimi jak ryby, jaja, niskotłuszczowe produkty mleczne, orzechy i rośliny strączkowe, może przynieść znaczne korzyści dla utrzymania zdrowia poznawczego - powiedział dr Wang.

REKLAMA

• Tego nie rób w toalecie, to niebezpieczny nawyk. Lekarze ostrzegają
• Uwaga na takie światło. Potwierdzono, że wiąże się z nim ryzyko przedwczesnej śmierci

Jak zaznaczono, zmiana diety i wprowadzenie zdrowszych produktów roślinnych może pomóc ograniczyć spadek kondycji poznawczej i ryzyko demencji. Badacze wskazali, że zastąpienie jednej porcji dziennie przetworzonego mięsa porcją orzechów i roślin strączkowych przynosi spadek ryzyka demencji o 19 proc. Zastępowanie mięsa porcją ryby skutkuje spadkiem ryzyka demencji aż o 28 proc. Spożywanie porcji mięsa z kurczaka zamiast przetworzonego czerwonego mięsa także działa pozytywnie - wiązało się z 16-procentowym spadkiem ryzyka demencji.

Interesującym odkryciem jest fakt, że nie zaobserwowano statystycznie istotnego związku między spożyciem nieprzetworzonego czerwonego mięsa, a ryzykiem demencji.

Potrzebne bardziej wnikliwe spojrzenie na naszą dietę

Badanie podkreśla znaczenie zrównoważonej diety dla zdrowia mózgu i sugeruje ograniczenie spożycia przetworzonego czerwonego mięsa. Naukowcy zaznaczają, że potrzebne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć mechanizmy leżące u podstaw tego związku. Zapowiadają teraz prace nad czynnikami, które mogą odpowiadać za negatywny wpływ czerwonego mięsa na zdolności poznawcze.

REKLAMA

Jednym z nich ma być mikroflora jelitowa. Wskazano na przykład obecność tlenku N-trimetyloaminy (TMAO), który jest jednym z produktów rozkładu mięsa przez bakterie obecne w naszym układzie pokarmowym. TMAO może nasilać zaburzenia poznawcze poprzez wpływ na odkładanie się w mózgu amyloidu i białka tau, co jest charakterystyczne dla choroby Alzheimera, ale również rozwój tej choroby i wpływ na niego naszej diety wymaga kolejnych badań.

Nie tylko mięso na czarnej liście

Badacze przypominają, że negatywny wpływ na zdrowie mózgu mogą mieć również tłuszcze nasycone i sól obecna w przetworzonym mięsie czerwonym. - Mamy nadzieję, że wyniki naszych badań zachęcą do większej dbałości o dietę i rozważenia jej związku ze zdrowiem mózgu – podkreślił dr Daniel Wang.

O komentarz do nowych badań poproszony został dr n. Med. Charles Bernick z Wydziału zaburzeń poznawczych w Cleveland Clinic w Centrum Zdrowia Mózgu Lou Ruvo w Las Vegas. Stwierdził, że nowe badanie to "kolejny dodatek do sporej ilości dowodów sugerujących, że zmiana diety, ma pewne korzystne skutki". Zastrzega jednak, by tego nie przeceniać, a stwierdzenie, że np. zmianą diety można zapobiec chorobie Alzheimera jest naciągane.

Dr Bernick zaznacza, że woli mówić o wprowadzaniu modyfikacji i stosowaniu umiaru zamiast kategorycznego powiedzenia: "Nie, nie możesz jeść czerwonego mięsa". Lekarz proponuje uwzględnienie w jadłospisie diety śródziemnomorskiej i przypomina, że wprowadzenie nawet niewielkich zmian w diecie i wprowadzenie ćwiczeń fizycznych może przełożyć się na lepsze zdrowie.

REKLAMA

• Nie masz czasu na regularne ćwiczenia? Mamy dobrą wiadomość
• 1000 dni bez cukru to klucz do zdrowia. Tak twierdzą naukowcy

Źródła: Neurology Today/Neurology Journals/pap/Przemysław Goławski