Tysiące gatunków mogą niedługo wyginąć. Naukowcy wstrząśnięci nowym odkryciem
Ponad 3,5 tys. gatunków zwierząt jest zagrożonych globalnym ociepleniem. W dużej mierze dotyczy to gatunków morskich - wynika z szacunków przeprowadzonych przez naukowców z Oregon State University. Szef zespołu badawczego William Ripple alarmuje, że stoimy u progu egzystencjalnego kryzysu dotyczącego dzikich zwierząt na Ziemi.
2025-05-21, 11:33
3,5 tysiąca gatunków zagrożony przez zmiany klimatu
Wyniki badania przedstawiono na łamach pisma "BioScience". - Do tej pory głównymi przyczynami utraty bioróżnorodności była nadmierna eksploatacja oraz zmiany siedlisk, ale w miarę nasilania się zmian klimatycznych spodziewamy się, że staną się one trzecim poważnym zagrożeniem dla zwierząt żyjących na naszej planecie - wyjaśnił Ripple.
Jego grupa wykorzystała publicznie dostępne dane dotyczące bioróżnorodności, aby przeanalizować informacje o ponad 70814 gatunkach zwierząt z 35 gromad. Gatunki te zostały sklasyfikowane według przynależności do gromady oraz według stopnia zagrożenia związanego ze zmianami klimatu, ocenianego przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN).
Wyniki pokazały, że co najmniej jedna czwarta gatunków w sześciu różnych gromadach jest zagrożona przez zmiany klimatu. Do gromad tych należą m.in. pajęczaki i pareczniki (gromada stawonogów), a także koralowce i stułbiopławy. Mniejsze liczby gatunków z innych gromad również są bezpośrednio narażone na skutki ocieplającego się klimatu – podkreślają badacze.
- Szczególnie niepokoją nas bezkręgowce morskie, ponieważ to właśnie ocean pochłania większość ciepła związanego ze zmianami klimatu - mówi prof. Ripple. - Zwierzęta te są coraz bardziej zagrożone, ponieważ mają ograniczoną zdolność przemieszczania się i szybkiego unikania niekorzystnych warunków - dodał.
REKLAMA
Fale upałów w ostatnich latach zabijały miliardy zwierząt
Naukowcy tłumaczą też, że ekstremalne zjawiska, takie jak fale upałów, pożary, susze i powodzie mogą powodować epizody gwałtownego wymierania w niektórych obszarach. - Kaskadowe skutki coraz częstszych zdarzeń masowego wymierania prawdopodobnie wpłyną na sprzężenia zwrotne w cyklu węglowym oraz obieg składników odżywczych. Wpływ ten najprawdopodobniej obejmie także interakcje między gatunkami, takie jak drapieżnictwo, konkurencja, zapylanie i pasożytnictwo, które są kluczowe dla funkcjonowania ekosystemów - podkreśla prof. Ripple.
Badacze podają przykład spadku liczebności mięczaków aż o 90 proc. wzdłuż wybrzeża Izraela, spowodowanego rosnącymi temperaturami wody. Pokazuje to, jak bardzo bezkręgowce są wrażliwe na stan klimatu.
Inne przykłady to śmierć miliardów morskich bezkręgowców strefy pływowej podczas fali upałów w 2021 roku, w rejonie północno-zachodniego Pacyfiku, czy katastrofalne wymieranie koralowców obejmujące aż 28 proc. Wielkiej Rafy Koralowej, po silnej fali upałów w 2016 roku.
Jednak masowe wymieranie nie dotyczyło wyłącznie bezkręgowców. W latach 2015 i 2016 około 4 miliony ptaków z gatunku nurzyka zwyczajnego u wybrzeży zachodniej Ameryki Północnej padło z głodu z powodu zaburzeń w sieci pokarmowej wywołanych ekstremalną morską falą upałów.
Ta sama fala upałów spowodowała spadek liczebności dorsza pacyficznego aż o 71 proc. z powodu wzrostu zapotrzebowania metabolicznego i zmniejszenia dostępności pożywienia. Fale upałów prawdopodobnie odegrały też ważną rolę w śmierci około 7 tys. humbaków na północy Pacyfiku.
Naukowcy potrzebują więcej informacji
Kolejnym powodem do niepokoju jest stosunkowo mała ilość informacji zebranych na temat ryzyka, jakie zmiany klimatyczne stwarzają dla dzikiej fauny. W większości gromad dzikich zwierząt IUCN nie oceniło jeszcze żadnego gatunku, a wszystkie 70 814 ocenione gatunki stanowią zaledwie 5,5 proc. wszystkich znanych gatunków dzikich zwierząt żyjących dzisiaj.
REKLAMA
- Nasza analiza ma na celu wstępne oszacowanie wpływu zmian klimatycznych na gatunki dzikich zwierząt - mówi prof. Ripple. - Zrozumienie związanego z tym ryzyka jest kluczowe dla podejmowania świadomych decyzji politycznych. Potrzebujemy globalnej bazy danych o masowych wydarzeniach związanych z wymieraniem spowodowanych zmianami klimatu wśród gatunków zwierząt we wszystkich ekosystemach. Potrzebne jest również przyspieszenie procesu oceniania pomijanych dotąd gatunków – podkreśla.
Dodaje, że niezbędna jest integracja polityki zachowania bioróżnorodności i dotyczącej zmian klimatycznych, w planowaniu na globalną skalę.
- Zmiany klimatu mogą wywołać plagę grzybów. "Dodatkowe ryzyko zakażenia"
- Jadowite mrówki opanowują USA. Wchodzą do domów i powodują bolesne ukąszenia
Źródło: PolskieRadio24.pl/PAP
REKLAMA
REKLAMA