Żurek zwrócił się do Nawrockiego. Przedstawił projekt nowej ustawy

Nowa ustawa o praworządności

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek przedstawił w czwartek projekt ustawy "praworządnościowej". Dotyczy on uregulowania statusu sędziów powołanych w latach 2018-2025. - To dla nas ważny dzień. Zgodnie z obietnicami, które były zaprezentowane na poprzednich konferencjach, chcemy jak najszybciej przywrócić prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Mamy też świadomość, że Polki i Polacy, nasz budżet, wypłaca bardzo duże odszkodowania z tytułu tego chaosu - podkreślił minister. 

- Nazywamy tę ustawę - ustawą praworządnościową, jest to ustawa o przywróceniu prawa do niezależnego i bezstronnego sądu, ustanowionego na podstawie prawa przez uregulowanie skutków uchwał Krajowej Rady Sądownictwa podjętych w latach 2018-2025 - wyjaśnił.

Żurek: musimy to wszystko naprawić

Żurek powołał się także na orzeczenia europejskich sądów. - Musimy to wszystko naprawić. Ta ustawa jest bardzo duża - razem z uzasadnieniem zawiera chyba 88 stron i reguluje wszystkie zagadnienia kompleksowo - dodał. Zastrzegł, że równolegle przygotowywania jest ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa.

Żurek wyraził potrzebę przełamania "patowej sytuacji w sądownictwie". - Proszę prezydenta Karola Nawrockiego, żeby bardzo uważnie przyjrzeli się zapisom tej ustawy, bo ma charakter naprawdę kompromisowy - zaznaczył.

Założenia ustawy:

• Projekt jest zgodny z polską Konstytucją i prawem międzynarodowym,
• Projekt jest wykonaniem wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka Wałęsa przeciwko Polsce,
• Projekt uwzględnia stanowisko Komisji Weneckiej,
• Kryzys wywołany jest uchwałami neo-KRS podjętych w latach 2018-2025.

Cele ustawy:

• Przywrócenie prawa obywatela do niezależnego i bezstronnego sądu,
• Przełamanie patowej sytuacji w sądownictwie,
• Zakończenie destrukcyjnego podziału w sądownictwie,
• Uregulowanie statusu neosędziów,
• Podniesienie efektywności sądownictwa z korzyścią dla obywateli,
• Likwidacja ryzyka odszkodowań z tytułu orzekania przez neosędziów,
• Przywrócenie niezależnego sądownictwa w Polsce respektowanego w strukturach europejskich i otwarcie drogi do uzdrowienia KRS.

Główne elementy projektu ustawy:

• Uregulowanie skutków uchwał neo-KRS wydanych w latach 2018-2025,
• Ponowne przeprowadzenie konkursów na stanowiska sędziowskie,
• Utrzymanie w mocy orzeczeń neosędziów niekwestionowanych przez strony.

Co zawiera ustawa?

• Uregulowania dotyczące: sędziów po KSSiP; sędziów, którzy awansowali za czasów neo-KRS; osób, które nie były sędziami; kontroli sądowej listy ogłoszonej przez ministra sprawiedliwości kwalifikującej konkretną osobę do odpowiedniej grupy,
• Powtórzenie wszystkich nielegalnych konkursów przez legalną KRS, 
• Dwuletnia delegacja do czasu rozstrzygnięcia ponownego konkursu,
• Likwidacja skargi nadzwyczajnej i Izby Kontroli Spraw Publicznych,
• Reforma Izby Odpowiedzialności Zawodowej.

Projekt w przyszłym tygodniu ma trafić do Wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Żurek podkreślił, że chciałby, żeby ustawa była uchwalona w grudniu.

W konferencji uczestniczyli również: Maria Ejchart, wiceministra sprawiedliwości, prof. Krystian Markiewicz, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury, prof. Marek Safjan, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego.

Spór o KRS - o co chodzi?

Spór dotyczący Krajowej Rady Sądownictwa i wyłanianych w procedurze przy jej udziale tzw. neosędziów wiąże się z nowelizacją w grudniu 2017 r. ustawy o Radzie, zgodnie z którą od 2018 r. 15 sędziów-członków KRS wybieranych jest przez Sejm, choć wcześniej byli oni wybierani przez środowiska sędziowskie.

Zmiana z 2017 r. stała się powodem stawianych przez ówczesną opozycję, a przez rządzących obecnie, zarzutów upolitycznienia KRS i kwestionowania statusu osób powołanych na urząd sędziego z udziałem tak ukształtowanej KRS.

Na wadliwość procedury wyłaniania sędziów z udziałem obecnej KRS wskazywały w ostatnich latach też orzeczenia europejskich trybunałów - TSUE i ETPC - z uwagi na które Polska wciąż wypłaca odszkodowania.

Kwestia "uregulowania skutków uchwał podjętych w latach 2018-2025 przez Krajową Radę Sądownictwa ukształtowanej na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r.", przesądzenia "w kwestii skuteczności uchwał Rady w odniesieniu do poszczególnych grup sędziów" oraz "przywrócenia funkcjonowania Sądu Najwyższego w zgodzie z jego ustrojowym ukształtowaniem oraz konstytucyjną rolą" wchodzi w zakres jednego z dwóch priorytetów rządu w zakresie praworządności, które zaprezentowano we wrześniu.

• Prezydent nie potwierdza wygaśnięcia kadencji członków KRRiT
• Nowy ruch Żurka, chce wykluczenia sędziów SN. Pokazał kwoty, ile straciła Polska
• Manowska wydała oświadczenie. Chodzi o wniosek do Trybunału Stanu

Źródło: Polskie Radio/PAP/nł