Podcast do słuchania po seansie

- Hardcore’owym kinomanem byłem już w podstawówce, ale moja przygoda z filmem zaczęła się, kiedy miałem 8 lat - wspomina gość Czwórki. - To były lata 90., epoka "sprzed internetu", i filmy mainstreamowe oglądało się na dużym ekranie, a nie w serwisach streamingowych. Potem zacząłem czytać pisma filmowe, gromadziłem tropy i informacje, oglądałem filmy autorskie, które telewizja nadawała o 1 w nocy - śmieje się krytyk i publicysta. - To wszystko zaprowadziło mnie na filmoznawstwo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, które teraz wykładam na Uniwersytecie Warszawskim. Jestem też twórcą podcastu. 

Filmy, które ze mną żyją

Z okazji 40. urodzin Michał Oleszczyk stworzył listę 100. najlepszych filmów wszech czasów, która podsumowuje jego dotychczasową przygodę z kinem. Co miesiąc zdradza kolejną dziesiątkę, by w grudniu ujawnić ścisłą czołówkę. - Postawiłem przed sobą trudne zadanie, ale po głębszej analizie doszedłem do wniosku, że większość z nas potrafiłaby stworzyć taką listę stu najlepszych płyt, filmów czy książek. Bo człowiek dokładnie wie, jakie rzeczy są dla niego najważniejsze - wyjaśnia rozmówca Adama Smolarka. - Moja lista nie jest próbą obiektywnego stwierdzenia, że tych sto filmów jest żelaznym kanonem kina. Oczywiście, tworząc ją, kierowałem się świadomością historii kina, ale w tym zestawieniu pojawiły się "moje" filmy, takie, które widziałem nawet 30 razy i które nadal ze mną żyją.  

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Michał Oleszczyk (@spoilermasterpodcast)

Sprawdź także:

• Masz pięć minut? Poznaj twórczość Kieślowskiego
• Filmowiec marzyciel. O kinie Marka Piestraka

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Michał Oleszczyk (@spoilermasterpodcast)

Filmoznawca: Quentin Tarantino

Gość Czwórki jest absolwentem filmoznawstwa z tytułem doktora i wykładowcą akademickim, ale jak przyznaje, uniwersytet to nie jest jedyne miejsce, gdzie można poznać filmy "od podszewki". - W tej chwili jest wiele opcji edukacyjnych, których za moich czasów nie było. Studia filmoznawcze to jest świetna opcja, kiedy kogoś interesuje kariera stricte naukowa i badania archiwalne. Natomiast żeby zgłębiać film i żeby umieć o nim mówić, uczelnia nie jest już tak bardzo potrzebna, bo są alternatywne ścieżki edukacyjne - od kursów, poprzez blogi, podcasty i książki, aż po nieprzebrane materiały, które są dostępne w internecie - mówi Michał Oleszczyk. I dodaje, że przestrzeń jest tak ogromna, iż pomieści różnych graczy i miłośników kina. - W "popanalizie" filmu nie ma nic złego. Co więcej - także i w tym obszarze funkcjonują jednostki wybitne, które mają tak gigantyczną wiedzę, że moja przy tym "wymięka". W tym gronie jest m.in. Quentin Tarantino, który w swoim podkaście prezentuje analizy filmów i robi to w taki sposób, że słucham tego z wypiekami na twarzy.  

***

Tytuł audycji: Pasjonauci

Prowadził: Adam Smolarek

Gość: Michał Oleszczyk (publicysta, krytyk filmowy, wykładowca akademicki, podcaster)  

Data emisji: 13.08.2022

Godzina emisji: 11.15

• Wystawa "Jerzy Nowosielski" prezentowana jest od 17 listopada w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie. Potrwa do 4 lutego 2024 r.
• Przygotowana z okazji setnej rocznicy urodzin artysty ekspozycja prezentuje cztery wątki z jego twórczości: pejzaż, ciało, abstrakcję i ikonę.
• Kuratorką wystawy jest Anna Budzałek, którą w Zachęcie odwiedziła z mikrofonem Dwójki Aldona Łaniewska-Wołłk.

Wystawa poświęcona dziełom Jerzego Nowosielskiego prezentuje cztery wątki z jego twórczości: pejzaż, ciało, abstrakcję i ikonę. W każdym z motywów można dostrzec fascynację geometrią, w której zamyka się opisywania doznań duchowych i doświadczeń jak najbardziej realnych oraz mistyczną, pełną symboli wizję rzeczywistości.

"Jerzy Nowosielski" - wystawa skupiona na najważniejszych wątkach

- Nowosielski jest szalenie wielowątkowy, ale są tematy, które go trapią nieustannie. Pejzaż, miejski, wiejski, choć ten miejski jest mocniej zarysowany na wystawie. Także ciało, ciało kobiece, bo chyba na tym koncentruje się tutaj głównie jego twórczość. Wreszcie abstrakcja, która od samego początku jest niesamowicie ważnym elementem w jego pracach. To trzy główne wątki, do tego mamy jeszcze piękny pokaz ikon - opowiadała Anna Budzałek, kuratorka wystawy.

Pejzaże komponowane z płaskich, geometrycznych form, malowane z różnych perspektyw, przywodzą na myśl ujęcia filmowe. Drugi temat, ciało, nie jest tu obiektem estetycznej kontemplacji, ale staje się niemal geometryczną formą, jest uproszczone, zrytmizowane i anonimowe - artysta dążył do ukazania ciała uświęconego, wyabstrahowanego z ziemskiej rzeczywistości. Trzeci wątek, abstrakcja, w twórczości tego malarza odnosi się przede wszystkim do bytu najwyższego, do transcendencji, której emanację stanowi światło, także światło wiedzy i olśnienie.

Jedna z sal Zachęty dla ikon

I wreszcie ikona - Jerzy Nowosielski poprzez nowoczesne "ikonowe" postrzeganie rzeczywistości wprowadził jedną uniwersalną normę, zarówno dla wczesnych przedstawień motywów świeckich, jak i późniejszych - religijnych. Na wystawie w Zachęcie prezentowanie są trzy ikony artysty. Zebrano je w osobnej sali, gdzie zwiedzający wchodzą na końcu.

 - Dwie ikony przedstawiają w różnych odsłonach tę samą postać, św. Mikołaja. Trzecia poświęcona jest św. Paraskewie, patronce kobiet i domowego ogniska. W tej sali kończymy zwiedzanie wystawy, chociaż ikona stała u podstaw twórczości Nowosielskiego. Po tych wszystkich emocjach pierwszych dwóch sal w tej trzeciej zostajemy sam na sam z misterium, z tym momentem dla twórczości tego artysty najważniejszym, kiedy łączy sacrum z profanum - podkreślała Anna Budzałek.

Jerzy Nowosielski (1923–2011) swą artystyczną podróż rozpoczął w 1940 roku, kiedy podjął studia w okupacyjnej Staatliche Kunstgewerbeschule w Krakowie w pracowni Stanisława Kamockiego. Po wojnie w latach 1945-1947 kontynuował naukę w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u prof. Eugeniusza Eibischa, jednak dyplom uzyskał dopiero w 1961 roku. W latach 1945-1949 należał do Grupy Młodych Plastyków, w latach 1957-1958 był związany z łódzką grupą Piąte Koło, a jednocześnie, w 1957 roku, został członkiem założycielem II Grupy Krakowskiej (nawiązującej do tradycji przedwojennej Grupy Krakowskiej). Od 1957 roku wykładał w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, a latach 1962–1993 - w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

Swoją twórczość miał okazję zaprezentować podczas ważnych wydarzeń artystycznych, jak np. Biennale w Wenecji w 1956 roku oraz Biennale w São Paulo w 1959 roku. Wyrazem uznania dla jego talentu stały się liczne nagrody, m.in. Nagroda im. Jana Cybisa (1985), Nagroda Fundacji Kultury Polskiej (1995), Nagroda im. Witolda Wojtkiewicza (1999).

[źródło: zacheta.art.pl]

***

Przygotowała: Aldona Łaniewska-Wołłk

Gość: Anna Budzałek (kuratorka wystawy "Jerzy Nowosielski" w Zachęcie)

Data emisji: 20.11.2023

Godzina emisji: 9.40

Materiał wyemitowano w audycji Poranek Dwójki.

pg