Historia

Gdzie jest czarny neseser? O czym mówił Julien Bryan

Ostatnia aktualizacja: 19.08.2022 05:40
Wśród osób, które wygłosiły przemówienia na antenie Polskiego Radia w czasie oblężenia stolicy we wrześniu 1939 roku był m.in. Julien Bryan, amerykański korespondent wojenny.
Gdzie jest czarny neseser?
Gdzie jest czarny neseser?Foto: Polskie Radio/mat. promocyjne

Autor filmu "Oblężenie" wystąpił na antenie Polskiego Radia z przemówieniem adresowanym do prezydenta USA i narodu amerykańskiego. 

– Prezydencie Roosevelcie i narodzie amerykański! Posłuchajcie mojej opowieści, a ci, którzy ją usłyszycie, zapiszcie słowo po słowie. Mówię z oblężonego miasta Warszawy. Nazywam się Bryan, Julien Bryan, fotograf amerykański. Mam teraz okazję do przesłania wiadomości do Ameryki. Moim zadaniem jest opowiedzenie w prostych słowach tego, co widziałem przez dziesięć dni – rozpoczął swój dramatyczny apel do sumienia świata.

Nagranie jego głosu zachowało się na płytach ewakuowanych z Polskiego Radia pod koniec września 1939 roku. Bezcenny depozyt został podzielony na 3 części. Dwie z nich powróciły do Polskiego Radia pod koniec lat 70.. Los ostatniej - wyniesionej z siedziby nadawcy z kamienicy przy Zielnej 25 w czarnym neseserze - do dziś pozostaje nieznany. 

Opowiedział o zbrodniach popełnianych przez niemieckie lotnictwo. Luftwaffe ostrzeliwało bezbronnych cywilów i zrzucało bomby na budynki mieszkalne. Wielu ludzi zginęło, ulice miasta pokryły się grobami, a warszawiacy zostali zmuszeni do życia w gruzach.

– Muszę mówić w imieniu Polaków na antenie, aby przekazać wszystkim ludziom w Ameryce, w tym panu, panie prezydencie Roosevelcie, o tym, co się dzieje z trzydziestoma pięcioma milionami niewinnych ludzi w Polsce. Ameryka musi zacząć działać i zażądać zaprzestania tego najpotworniejszego w czasach współczesnych mordowania ludzi. Prosimy was w imię uczciwości, sprawiedliwości i chrześcijaństwa o pomoc dla tych dzielnych Polaków – apelował świadek wojny.

***

Polskie Radio zainicjowało w piątek, 6 maja, narodowe poszukiwania zaginionego zbioru płyt z września 1939 roku. Akcję "Gdzie jest czarny neseser?" wspierają: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytut Pamięci Narodowej.

REKLAMA

Część odnalezionej kolekcji – w postaci 93. metalowych płyt gramofonowych – została wpisana w ubiegłym roku na Listę Krajową programu UNESCO "Pamięć świata". Nagrania te zostały wydane właśnie przez Agencję Muzyczną Polskiego Radia w postaci pięciopłytowego, ekskluzywnego boxu.

Premiera albumu "Kolekcja płyt gramofonowych Polskiego Radia z września 1939 roku" jest dla Polskiego Radia jednocześnie impulsem do rozpoczęcia poszukiwań brakującej części kolekcji płyt – akcja opatrzona została hasłem: "Gdzie jest czarny neseser? Polskie Radio inicjuje narodowe poszukiwania zaginionego zbioru płyt z września 1939 roku".

Więcej informacji po adresem czarnyneseser.pl

mat. prasowe/bm

Zobacz więcej na temat: HISTORIA wrzesień 1939
Czytaj także

Gdzie jest czarny neseser? Zagadka ostatniego przemówienia Stefana Starzyńskiego

Ostatnia aktualizacja: 01.07.2022 05:40
Treść ostatniego radiowego prezydenta Warszawy znamy dzięki jednej z zaginionych płyt z czarnego nesesera. Ponad 40 lat temu, przez krótki moment, płyta zawierająca to przemówienie trafiła do rąk historyczki z Uniwersytetu Warszawskiego. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdzie jest czarny neseser? Jaka była rola Jeremiego Przybory?

Ostatnia aktualizacja: 05.07.2022 05:40
Jednym ze spikerów, którzy podczas oblężenia Warszawy we wrześniu 1939 roku wygłaszali komunikaty na falach Polskiego Radia był Jeremi Przybora.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdzie jest czarny neseser? Kim był Eugene Domachowski?

Ostatnia aktualizacja: 08.07.2022 05:40
We wrześniu 1939 roku amerykańskie obywatelstwo Eugene’a Domachowskiego odegrało istotną rolę w ewakuacji płyt Polskiego Radia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdzie jest czarny neseser? I czym on właściwie był?

Ostatnia aktualizacja: 12.07.2022 05:40
Jedna z trzech części zbioru płyt ewakuowanych z Polskiego Radia we wrześniu 1939 roku płyt została wywieziona w tajemniczym czarnym neseserze. Jego losy do dziś nie są znane. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdzie jest czarny neseser? Dlaczego płyty ukrywano przez 40 lat?

Ostatnia aktualizacja: 15.07.2022 05:40
Jedna z trzech części zbioru bezcennych płyt Polskiego Radia z września 1939 roku ukrywana była w czasie okupacji przez Halinę Przedpełską i Stefanię Żaboklicką. Dlaczego kobiety przez 40 lat wstrzymywały się z ujawnieniem skarbu? 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdzie jest czarny neseser? Jak zapisywano dźwięk w Polskim Radiu we wrześniu 1939?

Ostatnia aktualizacja: 19.07.2022 05:40
W 1939 roku w Polskim Radiu stosowano dwie metody zapisu dźwięku - na płytach i taśmach magnetofonowych. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdzie jest czarny neseser? Tylko 8 minut dźwięku na płycie

Ostatnia aktualizacja: 22.07.2022 05:45
Płyty decelitowe i metalofony używane w Polskim Radiu pozwalały na nagranie zaledwie 8 minut materiału dźwiękowego - po 4 minuty na stronę. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdzie jest czarny neseser? Jaka była rola Genowefy Domachowskiej?

Ostatnia aktualizacja: 09.08.2022 05:40
Nauczycielka języka angielskiego była kuzynką Eugene’a Domachowskiego, współpracownika Polskiego Radia, któremu powierzona została część ewakuowanych płyt.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdzie jest czarny neseser? Polskie Radio nadawało we wrześniu 1939 roku również dzięki Jerzemu Wasowskiemu

Ostatnia aktualizacja: 12.08.2022 05:40
Wśród inżynierów, którzy przywrócili do działania aparaturę w Forcie Mokotowskim, z którego we wrześniu 1939 roku nadawało Polskie Radio, był Jerzy Wasowski. Obaj współtwórcy "Kabaretu Starszych Panów" – Jerzy Wasowski i Jeremi Przybora – na ochotnika kontynuowali pracę w Polskim Radiu w czasie niemieckiego oblężenia stolicy.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gdzie jest czarny neseser? Troje spikerów oblężonej Warszawy

Ostatnia aktualizacja: 16.08.2022 05:40
Wygłaszanie komunikatów podczas oblężenia Warszawy w 1939 roku powierzano spikerce Joannie Poraskiej i spikerom Jeremiemu Przyborze i Zbigniewowi Świętochowskiemu. 
rozwiń zwiń