Bank nasion na Ukrainie zagrożony bombardowaniem. Zniszczenia mogą być katastrofalne w skutkach

Zarówno ośrodek, jak i ukraiński bank nasion znajdują się w Charkowie, w północno-wschodniej części Ukrainy, która jest intensywnie bombardowana przez wojska rosyjskie. Organizacja Crop Trust poinformowała, że obiekt badawczy został zaatakowany, ale odmówiła podania dalszych szczegółów, powołując się na względy bezpieczeństwa.

Rola banków nasion

Niewiele brakowało. Tylko 4% nasion w ukraińskim banku, dziesiątym co do wielkości tego typu na świecie, zostało zabezpieczonych.

- Banki nasion są swego rodzaju ubezpieczeniem na życie dla ludzkości. Dostarczają surowców do hodowli nowych odmian roślin odpornych na suszę, nowe szkodniki, nowe choroby i wyższe temperatury - powiedział Stefan Schmitz, dyrektor wykonawczy organizacji Crop Trust. - Byłaby to tragiczna strata, gdyby bank nasion Ukrainy został zniszczony.

Naukowcy korzystają z różnorodnego materiału genetycznego przechowywanego w bankach nasion, aby wyhodować rośliny odporne na zmiany klimatu i choroby. W miarę jak pogoda na świecie staje się coraz bardziej ekstremalna, banki nasion stają się coraz ważniejsze dla zapewnienia produkcji wystarczającej ilości żywności w każdym sezonie, aby wyżywić 7,9 miliarda ludzi. Jednocześnie wojna między Rosją a Ukrainą, odpowiednio trzecim i czwartym największym eksporterem zboża na świecie, przyczyniła się do wzrostu cen żywności i wzrostu zagrożenia jej niedoborem, a w krajach rozwijających się, które zazwyczaj korzystają z ukraińskiego zboża, wybuchają protesty.

Kopia zapasowa nasion

Wojna w Syrii była lekcją, jak ważne jest tworzenie kopii zapasowych nasion za pomocą Globalnego Skarbca Nasion Svalbard w Norwegii, największego i najważniejszego na świecie obiektu do tworzenia kopii zapasowych lub powielania nasion. W 2015 r. skarbiec svalbardzki był w stanie wysłać próbki zastępcze pszenicy, jęczmienia i traw nadających się do suchych regionów do naukowców w Libanie po tym, jak zniszczono bank nasion w pobliżu syryjskiego miasta Aleppo. W sumie na Svalbardzie w skarbcu zbudowanym w arktycznym zboczu góry przechowuje się ponad milion próbek nasion. Wśród nich znajduje się 4% ze 150 000 nasion Ukrainy - reprezentujących ponad 1800 roślin uprawnych.

Crop Trust z siedzibą w Niemczech, jedyna organizacja międzynarodowa, której jedynym celem jest ochrona różnorodności upraw, udostępniła Ukrainie fundusze na kopiowanie nasion, ale problemy z bezpieczeństwem i logistyką związane z wojną i cyklami naturalnymi sprawiają, że trudno jest przyspieszyć ten proces.

Powolny proces

Schmitz szacuje, że w najlepszym wypadku w ciągu roku można by skopiować około 10% ukraińskich nasion, ponieważ muszą one zostać zasadzone, wyhodowane i zebrane w odpowiednim czasie, zanim duplikaty będą mogły zostać pobrane i wysłane do Svalbardu. W sytuacji awaryjnej można by zrezygnować z powielania i po prostu wysłać kolekcję do Svalbardu, ale Schmitz powiedział, że w czasie wojny może to być niewykonalne.

Syryjskie nasiona pochodziły z Żyznego Półksiężyca, regionu, w którym prawdopodobnie powstało osiadłe rolnictwo, a Ukraina również zajmuje centralne miejsce w rolnictwie.

- Rolnictwo na Ukrainie ma korzenie sięgające czasów prehistorycznych - powiedziała Grethe Helene Evjen, starszy doradca w norweskim Ministerstwie Rolnictwa i Żywności, dodając, że wiele nasion z tego kraju jest unikatowych. Evjen powiedziała, że ministerstwo jest gotowe pomóc Ukrainie w powielaniu i przechowywaniu wszystkich nasion na Svalbardzie, ale nie otrzymało jeszcze wniosku od władz ukraińskich.

• Czytaj także:

60 mln ton zboża czeka na eksport z Ukrainy. Problemem zablokowane porty i rozstaw kół wagonów

PolskieRadio24.pl/ Reuters/ mib